5 – Мавзу. Статистика кўрсаткичлари

MAVZU:STATISTIK KO’RSATKICHLAR

REJA:

• 1. Statistik ko`rsatkichlarning mohiyati va ahamiyati.
• 2. Mutlaq miqdorlar va ularning turlari.
• 3. Nisbiy miqdorlar to`g’risida tushuncha.
• 4. Nisbiy miqdorlarning turlari va ularni hisoblash tartibi.

1. Statistik ko`rsatkichlarning mohiyati va ahamiyati.

• 1. Statistik ko`rsatkichlarning mohiyati va ahamiyati.
• Statistik kuzatish, svodkalash va guruhlash amalga oshirilgandan so`ng o`rganilayotgan hodisa va jarayonlarning hajmini, miqdorini, darajasini ta`riflovchi qator ko`rsatkichlarga ega bo`lamiz. Bunday ko`rsatkichlar boshlang’ich hisob ma`lumotlari asosida umumlashtirilgan va qayta ishlangan miqdorlar bo`lib, ular:
• mutlaq;
• nisbiy;
• o`rtacha ko`rinishda bo`lishi mumkin.

• Statistik ko’rsatkich

• Darajasiga qarab

• Aniqlash usuliga ko’ra

• Hodisa birliklarini qamrab olishiga ko’ra

• Makroiqtisodiy kursatkichlar

• Jamlama ko’rsatkichlar

• Hosilaviy ko’rsatkichlar

• Mutloq son

• Mutloq qiymat

• Mutloq

• Nisbiy

• Mikroiqtisodiy ko’rsatkichlar

• Individual

• Guruhli

• Umumiy

• O’rtacha

2. Mutlaq miqdorlar va ularning turlari.

• 2. Mutlaq miqdorlar va ularning turlari.
• Statistik kuzatish natijasida dastlab mutlaq sonlar olinadi, so`ngra shu sonlar asosida nisbiy va o`rtacha miqdorlar hisoblab chiqiladi. O’rganilayotgan voqea va hodisalarning sonini, hajmini, miqdorini ifodalovchi ma’lumotlar statistikada mutlaq miqdorlar deyiladi
• Mutlaq miqdorlar kuzatilayotgan miqdor birliklarini qo`shish yoki ayirish yo`li bilan aniqlanadi. Birinchi holda mutlaq miqdorlar «bir», «ikki», «uch», «to`rt» va hokazo tartibda sanaladi va aniqlanadi. Masalan, guruhda talabalar, jamoa xo`jaligida jamoa a`zolari; zavodda ishlab chiqarilgan mashina, stanoklar soni bevosita sanash yo`li bilan aniqlanadi. Bunday miqdorlar son ko`rsatkichlari deb yuritiladi. Ular butun sonlar ko`rinishida bo`ladi.

• naturada;

• shartli naturada;

• kompleks o`lchov birliklari

• pulda;

• Mutlaq miqdorlar birliklari