5-ma’ruza Tok himoyalari. Maksimal tok himoyasi Reja



Yüklə 32,04 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə1/3
tarix07.01.2024
ölçüsü32,04 Kb.
#209287
  1   2   3
5-ma’ruza.. Tok himoyalari. Maksimal tok himoyasi



5-ma’ruza.. Tok himoyalari. Maksimal tok himoyasi 
 
Reja: 
1.Elektr uzatish liniyalarida qo’llaniladigan asosiy himoyalar.
2.Tok himoyalari 
3.Maksimal tok himoyasi (MTH) 
4.MTH ning hayallash vaqti 
Tayanch so’z va iboralar 
Tok ximoyasi, maksimal tok himoyasi, tok otsechkasi, tanlash xususiyati
tanlash pog’onasi, bir tomondan manbaga ulangan linyalarning MTH si, tanlash 
pog’onasi 
Elektr uzatish liniyalarida asosan quyidagi himoyalar qo’llaniladi. 
1. Tok himoyalari. 
Tok himoyasi deb himoyalanayotgan ob’ektda tok oldindan
belgilangan ma’lum qiymatlar chegarasidan chiqqanda ishlaydigan himoyaga 
aytiladi. Tok ortganda ishlaydigan tok himoyalari maksimal tok himoyasi (MTH)
(oddiy va yo’naltirilgan) hamda tok otsechkasi (TO) ga bo’linadi va ular elektr 
qurilmalarni himoya qilishda asosiy yoki rezerv himoya sifatida keng qo’llaniladi. 
2. Differentsial himoyalar
. Differentsial himoyalar bo’ylama va ko’ndalang
diferentsial himoyalarga bo’linadi. Bo’ylama differentsial himoyaning ishlash
printsipi himoyalanayotgan ob’ektning kirishi va chiqishidagi toklarni
taqqoslashga asoslangan. Bo’ylama differentsial himoya asosiy elektr qurilmalar va 
uzunligi 20 km gacha hamda kuchlanish 35 kV va undan yuqori elektr uzatish
liniyalarida qo’llaniladi. Ko’ndalang differentsial himoya parallel liniyalardagi
toklarni taqqoslashga asoslangan va uzunligi katta parallel liniyalarda qo’llaniladi. 
3. Masofa himoyalari
.
Masofa himoyalarining ishlash printsipini umuman
olganda himoya o’rnatilgan nuqtadagi kuchlanish va tokning nisbati, ya’ni qisqa
tutashuv nuqtasigacha bo’lgan qarshilikni o’lchashga asoslangan. Masofa 
himoyalari, asosan, qishloq elektr tarmoqlarida qo’llaniladi. 
Maksimal tok himoyasi 
 
Qisqa tutashuv hosil bo’lganligining belgilaridan biri tokning ortishidir. Bu 
belgidan maksimal tok himoyalarini bajarish uchun foydalaniladi. Maksimal tok 
himoyasi deb faza toki oldindan belgilangan ma’lum qiymatdan ortganda 
ishlaydigan himoyaga aytiladi. 
Tok himoyalari maksimal tok himoyasi va tok otsechkasiga bo’linadi. Ular 
orasidagi asosiy farq himoyaning tanlash xususiyatini ta’minlashda. MTH ning 
tanlash xususiyati hayallash vaqtini to’g’ri tanlash va TO ning tanlash xususiyati 
esa ishga tushish tokini to’g’ri tanlash yo’li bilan amalga oshiriladi. MTH 
maksimal yuklama toklari va dvigatellarning ishga tushishi toklaridan, TO esa


himoyalanayotgan ob’ektning so’nggidagi maksimal qisqa tutashuv toklaridan 
chetlashtiriladi. 
Bir tomondan manbaga ulangan elektr uzatish liniyalarida MTH asosiy himoya 
bo’lib hisoblanadi va har bir liniyaning manba tomondan hisoblaganda 
boshlanishga o’rnatiladi. 
5.1-rasm. Liniya MTH sining sxemasi 
MTH maksimal tok, vaqt va oraliq relelar yordamida bajariladi. 5.1-rasmda 10 
kVli liniya MTH sining sxemasi ko’rsatilgan. Normal rejimda TA tok 
transformatorining ikkilamchi cho’lg’amidagi tok maksimal tok relelari KA1 va 
KA3 ning ishlashi uchun yetarli emas, shuning uchun MTH ishlamaydi. Agar, 
masalan, W liniyaning K nuqtasida qisqa tutashuv hosil bo’lsa TA ning ikkilamchi 
cho’lg’amidagi tok keskin ortadi. Ikki fazali qisqa tutashuv bo’lsa KA1 va KA2 
relelardan biri, uch fazali qisqa tutashuv bo’lsa ikkalasiishlaydi va uzlarining KA1.1 
va (yoki) KA2.1 kontaktlarini ulaydi. Natijada vaqt relesi KT ning cho’lg’amidan 
tok o’tadi va ma’lum hayallash vaqtidan keyin uning KT.1 kontakti ulanadi. Oraliq 
rele KL ning cho’lg’amidan tok o’tib uning KL.1 kontakti ham darhol ulanadi. 
Viklyuchatel Q ning asosiy kontaktlari ulangan holatda uning yordamchi kontakti 
SQ ham o’langan bo’lishi sababli uzish elektromagnitini cho’lg’ami YAT dan tok 
o’tib viklyuchatelning asosiy kontaktlarini uzadi. W liniya manbadan ajratiladi. 

Yüklə 32,04 Kb.

Dostları ilə paylaş:
  1   2   3




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin