Hozirgi o’zbek tili vokalizmi va konsonantizmi
, ularning differensial
tomonlari, paradigmasi. Unli va undosh fonemalar tasnifi va tavsifi.
Bo’g’in (sillabema), urg’u(aksentema), ohang(intonema).
Bog’in tuzilishi
va tiplari. Urg’u va uning turlari. Bo’gin, urg’u va intonatsiyaning ahamiyati.
Fonetik hodisalar.
O’zbek tilida tovush o’zgarishlarining umumiy
ko’rinishlari. Kombinator va pozitsion omillar ta`sirida yuzaga keladigan fonetik
hodisalar. Tovush o’zgarishlarining boshqa xil ko’rinishlari.
Grafika.
Harf va tovush munosabati. Alfavit. Grafema turlari. Yozuv turlari,
o’zbek yozuvlari tarixi.
Orfografiya.
Orfografiya prinsiplari va imlo
qoidalari(kirill va lotin yozuvi asosida).
Orfoepiya.
Orfoepiyaning vazifasi va
adabiy til faoliyatida tutgan o’rni.
Leksikologiya,
uning predmeti, turlari va unga tegishli va yondosh sohalar
(umumiy va xususiy, onomastika, semasiologiya, dialektologiya, terminologiya,
etimologiya, frazeologiya, leksikografiya). So‘z va leksema, TLF va ALF tarkibi.
Semasiologiya,
so‘z ma`nosi va ma`no tarkibi. Integral va differensial semalar,
LSG va LTG. Atash (denotativ), qo’shimcha (konnotativ) ma`no, leksik va
grammatik ma`no qiyosi. O’z (nominativ) va ko’chma (figural), uzual va
okkazional (kontekstual) ma`no. So‘z ma`nolari taraqqiyoti omillari (lingvistik,
ekstralingvistik) va o’zgarishi: torayishi, kengayishi va ko’chishi, ma`no ko’chish
usullari. Bir ma`nolilik va ko’p ma`nolilik
So‘z larning shakl va ma`no munosabatiga ko’ra turlari.
Shakl
munosabatiga (omonim, omofon, omograf, omoforma, paronim), ma`no
munosabatiga (sinonim, antonim, SMM yangi turlari – giponim, graduonim,
partonim) ko’ra leksema turlari.
Tarixiy-etimologik, zamon, qo’llanish doirasi nuqtai-nazaridan o’zbek
Dostları ilə paylaş: |
