6-AMALIY MASHG’ULOT
MAVZU: O’ZBEKISTON TABIAT YODGORLIKLARI
Reja:
1. O`zbekiston tabiat yodgorliklari.
2.Tabiat yodgorliklarni turlari.
3.Tabiat yodgorliklarini muhofaza qilish .
O’quv amaliy mashg’ulotining maqsadi:
1. Talimiy maqsadi:
Tabiat yodgorliklarini
muhofaza qilish usullarini
o’rganish.
2. Tarbiyaviy maqsadi:
Talabalarni
O’zbekistondagi tabiiy yodgorliklarning
muhofaza qilish va to’g’ri foydalanishga o’rgatish.
3. Rivojlantiruvchi maqsadi:
Talabalarni
O’zbekistondagi tabiiy
yodgorliklarning
muhofazasi boyicha bilimlarini oshirishda adabiyotlar bilan
ishlash malaka va ko’nikmasini hosil qilish.
Ishning maqsadi:
Ekologiyada qo’llaniladigan
usullar yuzasidan
bilim va
ko’nikmalarga ega bo’lish.
Kerakli material va jihozlar:
Ekologiyaga oid o’quv qo’llanmalari,jadvallar,
gerbariylar, slaydlar.
Ishning maqsadi:
O’zbekistondagi tabiiy yodgorliklarning turlari va ularni
muhofaza qilish usullarini o’rganish.
Kerakli materiallar va jihozlar
: Tabiat yodgorliklarini aks ettiruvchi rasmlar,
jadvallar, Tabiatni muhofaza qilish kartasi, ma’ruza matni, o’quv qo’llanma.
Nazariy material.
Tabiat
yodgorliklari ilmiy-madaniy, tarixiy jihatdan tabiat
ob’ektlarini muhofaza qilish uchun tashkil etiladi. Tabiat yodgorliklariga g’orlar,
buloqlar, sharsharalar, geyzerlar,
relef shakllari, ayrim noyob daraxtlar, geologik
ochilib qolgan joylar, tarixiy obidalar va boshqa ob’ektlar kiritiladi.
Tabiat
yodgorliklari maqsadiga ko’ra geologik, geo-morfologik, botanik, paleontologik,
arxeologik va landshaft yodgorliklariga bo’linadi.
O’zbekistonda 500 dan ortiq tabiat yodgorliklari mavjud.
Geologik
yodgorliklar- Amir Temur, Kilsi, G’unjak, Hazrati Dovud g’orlari,
Zarafshon tizmasidagi karst, Nurota atrofidagi buloqlar.
Paleontologik yodgorliklar- toshga aylangan o’simlik va hayvon qoldiqlari
uchraydigan joylar.
Landshaft yodgorliklari – Ilono’ti darasi, Arslonbobdagi katta sharshara,
Surxondaryodagi Klef-Sheroobod marzasi, Katta
va Kichik Chimyon soyligi,
Oqtosh soyligi, Sangzor darasi.
Botanik yodgorliklar – Sayrobdagi yoshi 1000 yilga yaqin chinor, Boysundagi
chor chinor, Urgutdagi Ho’ja chor chinor, SHofirkon atrofidagi saksovulzorlar.
Arxeologik yodgorliklar – Vardanze, Vdaraxsha shahar xarobalari, ko’hna
Urganchdagi minoralar, Ko’hitang g’arbidagi Zarao’tkamir
yodgorligi,
cho’llardagi sardobalar, korizlar, Oqchop soyligidagi Abdulla bandi (suv ombori
qoldiqlari).
ISHNI BAJARISH TARTIBI
I. Tabiat yodgorliklari haqida ma’lumot to’planadi.
II. Yodgorliklarning turlari o’rganiladi.
III. Tabiat yodgorliklarining joylashgan o’rni, hududini kartadan aniqlash.
TOPSHIRIQLAR
1-topshiriq
. Darslik matnidan foydalanib tabiat yodgorliklari va ularning
turlari haqida ma’lumotlar to’plab, daftaringizga qayd qiling.
2-topshiriq
. Nazariy materiallardan foydalanib jadvalni to’ldiring
Geologik
yodgorliklar
Paleontologik
yodgorliklar
Landshaft
yodgorliklar
Botanik
yodgorliklar
Arxeologik
yodgorliklar
3-topshiriq
. O’z hududingizdagi mavjud tabiat yodgorliklarining bugungi
holati haqida yozma javob tayyorlang.
MAVZU YUZASIDAN SAVOLLAR:
1. Tabiat yodgorliklarining qanday ahamiyati bor?
2. Tabiat yodgorliklari haqida tushuncha bering?
3. Tabiat yodgorliklarining turlari?
4. Tabiat yodgorliklarini muhofaza qilish?