6-sinf. I bob: Kishilikning ibtidoiy davri

SINOV TEST 7-SINF JAHON

1. 
   Ilk o’rta asrlarda quyidagi qaysi davlatda shakllangan ijtimoiy munosabatlar sof feodal ko’rinishda bo’lmasdan, qulchilik udumlari ma’lum darajada saqlab qolingan?
   

1. 
   Xitoyda B) Vizantiyada C) Hindistonda D) Arab xalifaligida
   

2. 
   Qachondan boshlab Keyiv knayazining mavqei pasaya boshlagan?
   

1. 
   1136 yildan B) 1097 yildan C) 1147 yildan D) 1125 yildan
   

3. 
   Qadimgi german (varvar) lar hayotida bir davrda yuz bergan voqealarni belgilang
   

1) Sharqdan xunn qabilalarining hujumi boshlandi;
2) Ikki dalali almashlab ekishga o'tildi;
3) Franklar davlati tashkil topdi;
4) Mulkiy tengsizlik kuchayib, jamoa boylar va kambag’allarga ajrala boshladi;
5) ekinzorlar qo’riqqa, suv havzalari botqoqlikka aylandi;
6) Dastlabki varvar davlati tashkil topdi.

1. 
   1, 2, 3 B) 1, 2, 4 C) 1, 2, 4 , 5 D) 2, 3, 5, 6
   

4. 
   Choson qirolligi iqtisodiy va madaniy jihatdan yuksalgan davrida qaysi davlatda iqtisodiy inqiroz boshlanadi?
   

1. 
   Hindistonda B) Fransiyada C) Xitoyda D) Oltin O’rdada
   

5. 
   O‘z siyosatini Anju va Bretan gersoglarini bo‘ysundirishdan, boshlagan Fransiya qirolini aniqlang.
   

1. 
   Lyudovik VI B) Filipp IV C) Lyudovik XI D) Karl VII
   

6. 
   Mali hukmdori Suridiata Keyt kuchli qo‘shin tuzib, uning yordamida ... egallaydi.
   

1) karvon yo‘llari o‘tadigan hududlami; 2) tuz konlarini 3) Arabistonning janubiy sohillarini; 4) oltin konlarini; 5) qadimgi Gana yerlarini; 6) Sharqiy Sudan yerlarini.

1. 
   1 ,2 ,4 B) 3, 4, 5 C) 2, 3, 6 D) l, 4. 5
   

7. 
   Quyidagi hukmdorlarda qaysi birining hukmronligi bir vaqtda barham topdi?
   

1. 
   Sundiada Keyt 2) Jonibek 3) Berkaxon 4) Botuxon 5) Filip IV 6) Genrix II
   

1. 
   1,5 B) 1,3 C) 2,6 D) 1,4
   

8. 
   Mug’ullarga g’alaba keltirgan omillar to’g’ri ko’rsatilgan javobni toping?
   

1. 
   Jangni mohirona boshqarish 2) hukmdorga sadoqatli piyoda qo’shinning mavjudligi 3) lashkarboshilik xususiyatga ega hukmdorlar 4) kuchli va intizomli otliq qo’shinning bo’lishi 5) qo’shni mamlakatlardagi siyosiy tarqoqlik
   

1. 
   1,2,3 B) 1,4,5 C) 2,3,4 D) 1,3,5
   

9. 
   Xitoy Vetnamni bosib olgan yili….?
   

1. 
   Javanni Bakacho tavallud topdi
   
2. 
   Kolyuchcho Salyuttati vafot etdi
   
3. 
   Sayidlar sulolasining hukmronligi boshlandi
   
4. 
   Mehmet II nning hukmronligi boshlandi
   

10. 
    Turli davlatlarda hukmronlik qilgan quyidagi sulolalardan qaysi biri boshqalariga nisbatan kamroq hukmronlik qilgan?
    
    1. 
       U-day sulolasi B) Sayyidlar sulolasi C) Lodiylar sulolasi D) Koryo sulolasi
       
11. 
    Quyidagi sulolalardan qaysi biri boshqalariga nisbatan ko’proq hukmronlik qilgan?
    

1. 
   Usmoniylar sulolasi C) Gabsburglar sulolasi
   
2. 
   Koryo sulolasi D) Abbosiylar sulolasi
   

12. 
    Quyidagi voqealardan qaysi bibi “papalarning Avionon tutquni” yillariga to’g’ri kelmaydi?
    

1. 
   Oltin O’rdada islom dini davlat dini deb e’lon qilindi
   
2. 
   Angliya va Fransiya o’rtasida Fransiyaning 1/3 qismini Angliyaga o’tishi to’g’risida bitim imzolandi
   
3. 
   Fransiyada yuz mingga yaqin dehqonlar qatnashgan qo’zg’alon bo’lib o’tdi
   
4. 
   Maskva knayazi birinchi bor mug’ullar ustidan g’alaba qozondi
   

13. 
    Sharqiy slavyan qabilalariga rus, ukrain, belaruslardan tashqari yana qaysi qabilalar kirgan?
    

1. 
   Drevlyanlar 2) rodimichlar 3) tiverlar 4) dregovichlar 5) vyatichlar 6) sevoryanlar 7) Bijanaglar 8) hazarlar 9) misichlar
   

1. 
   1,2,3,4,5,6,7,8,9 B) 1,2,3,4,5,6,9 C) 1,2,3,4,5,9 D) 1,2,3,4,5,6
   

14. 
    Qayerda yashagan turkiy bulg‘or qabilasi xalqlarning buyuk ko‘chishlari davrida g‘arbga ko‘chib, hozirgi Bolqon yarimorolidagi Bolgariyaga borib joylashgan?
    

1. 
   Dunay daryosi havzasida C) Dneprning quyi oqimida
   
2. 
   Yoyiq (Ural) daryosi bo’ylarida D) Itil (Volga) daryosi havzasida
   

15. 
    Quyidagi hukmdorlardan qaysi biri uchinchi salib yurishida ishtirok etgan?
    

1. 
   Ioann B) Luyudovik IX C) Fredrix I D) Fridrix II
   

16. 
    Arxeologlar slavyanlarning dehqonchilik va chorvachilik bilan shug‘ullanganliklarini qazishmalardan topilgan nimalar orqali aniqlashgan?
    

1. 
   mehnat qurollari 2) kulolchilik buyumlari 3) jez va kumushdan yasalgan zeb-ziynatlari 4) otlarning taqalari 5) temir buyumlar
   

1. 
   1,2,3 B) 1,2,3,4 C) 1,2,3,4,5 D) 1,4,5
   

17. 
    “Skriptoriya” nima?
    

1. 
   Yog‘ochdan yasalgan va teri tortilgan muqovalar
   
2. 
   Qimmatbaho tosh, metallar bilan bezatilgan muqovalar
   
3. 
   XII asrga qadar mavjud bo’lgan monastirlar kutubxonalari
   
4. 
   Yirik monastirlarda rohib-xattotlar ishlaydigan ustaxonalar
   

18. 
    O’rta asrlarda amalga oshirilgan qaysi tadbir Fransiyada dehqonning yerga munosabatini ijobiy tomonga o‘zgartiradi?
    

1. 
   Feodallarning o’z yerlarini dehqonlarga merosiy ijaraga bera boshlashi
   
2. 
   yangi o‘zlashtirilgan yerlarda dehqonlar qaramligi bekor qilinishi
   
3. 
   soliqlarning bir qismi pul bilan to‘lanadigan bo‘lishi
   
4. 
   Viloyatlar orasidagi iqtisodiy aloqalarni rivojlantirish ehtiyojlari
   

19. 
    Papa Innokentiy III quyidagi qaysi hukmdorni interdekt orqali tavba-tazarru qildirgan?
    

1. 
   Genrix II B) Ioann C) Filip IV D) Lyudovik XI
   

20. 
    Quyidagi davlatlarning qaysi birida ilk o’rta asrlarda ichki savdoning yuksalishiga yarmarkalarning vujudga kelishi sabab bo’lgan?
    

1. 
   Fransiyada B) Arab xalifaligida C) Italiyada D) Xitoyda
   

21. 
    X asrdan boshlab Fransiyada humronlik qilgan sulola hukmronligi nechanchi yilda tugagan?
    
    1. 
       1422 yilda B) 1314 yilda C) 1485 yilda D) 1337 yilda
       
22. 
    Xitoyda mo‘g‘ullarga qarshi xalq ozodlik harakatlari kuchaygan davrda yuz bergan voqealarni aniqlang
    

1. 
   Oltin O’rda siyosiy nizolar davriga kirib, u deyarli 20 yilk davom etdi
   
2. 
   Maskva knyazlari ancha kuch to’plab, bu kuch bilan Oltin O’rdaga qarshi kurashishi ham mumkin edi.
   
3. 
   Germaniyaning shimolidagi shaharlar Ganza Ittifoqiga birlashdi.
   
4. 
   Asirga olingan sog’lom va baquvvat xiristian bolalaridan usmoniylar sultonlarining shaxsiy gvardiyasi – yanicharlar tashkil etilgan
   
5. 
   Usmonli turklarning Bolqondagi dastlabki bosqinlari bo’lib o’tgan
   
6. 
   Mug’ullar rus knyazliklarida aholini ro’yxatga olish tadbirlarini o’tkazgan
   
7. 
   Xitoyda boshlangan iqtisodiy inqiroz mamlakatning ichki taraqqiyoti va tashqi siyosatiga salbiy ta’sir kor’satadi
   

1. 
   1,2,3,4,7 B) 1,2,3,4,5 C) 1,2,3,4,5,6 D) 1,2,3,4,5,6,7
   
1. 
   Musulmon adabiyoti fors tiliga tarjima qilina boshlagan asrda Xitoyda yuz bergan voqeani toping.
   

1. 
   Suvni nisbatan baland joylarga chiqaruvchi moslamalardan keng foydalanilgan
   
2. 
   Ekin maydonlarning yarmi yirik zamindorlar qo’liga o’tgan
   
3. 
   Panno ixtiro qilingan
   
4. 
   Shaharsozlik yuksak darajada taraqqiy etdi
   

24. 
    Quyidagi hududlardan Fransiyaning qaysi qismida joylashganligi bilan to’g’ri ko’rsatilgan javobni aniqlang.
    

1.Provans viloyati 2. Shampan grafligi
3. Akvitaniya gersogligi 4. Bretan gersogligi 5. Flandriya 6. Normandiya
a)janubi-g’arbida b)shimoli-sharqida c)shimoli - g’arbida d)janubida e) shimolida
A) 1-d, 2-b, 3-a, 4-c, 5-c, 6-e C) 1-a, 2-c, 3-d, 4-b, 5-c, 6-e
B) 1-a, 2-b, 3-c, 4-d, 5-e, 6-e D) 1-d, 2-b, 3-d, 4-c, 5-e, 6-e

25. 
    Yirk feodallari “Jamiyat baxt-sodati ittifoqi” deb atalgan tashkilot tuzgan davlat tarixida qirol qachondan o‘z domenida tartib o‘rnatishga harakat qila boshlaydi.?
    

1. 
   XII asr boshlaridan C) XII asr o’rtalaridan
   
2. 
   XII asr oxiridan D) XIII asr boshlarida
   

26. 
    Qadimgi arablar e’tiqod qilishgan quyidagi xudolarning qanday xudo ekanligi bilan to’g’ri ko’rsatilgan javobni toping.
    

1)Astar 2) Sin 3) Lat a) urush va hosildorlik xudosi b) Oy xudosi c) ona xudo

1. 
   1-a, 2-c, 3-b B) 1-c, 2-b, 3-a C) 1-a, 2-b, 3-c D) 1-c, 2-a, 3-b
   

27. 
    Silla qirolligi davrida mamlakatda ishlab chiqarish kuchlari ravnaqiga katta yo’l ochib bergan omilni aniqlang.
    

1. 
   o‘zaro urushlarga chek qo’yilishi qo’shni davlatlar bilan tinchlikning o‘matilishi
   
2. 
   mamlakatning birlashtirilishi
   
3. 
   maorif, ilm-fan va qishloq xo‘jaligida ulkan muvaffaqiyatlarga erishilishi
   
4. 
   Tan imperiyasi bilan harbiy-siyjtaiy ittifoqning toizffishi
   

28. 
    Germanlarda quyidagi hunarmandchilik turlaridan qaysi biri taraqqiy etmagan?
    
    1. 
       Yog’ochsozlik B) Temirchilik C) Tuqimachilik D) teri-ko’nchilik
       
29. 
    Quyidagi mulohazalardan qaysi biri noto'g'ri ekanligini aniqlang.
    

1. 
   Oltin O'rda davlatida ijro hokimiyatini beklarbegi boshqargan. Uning yetakchiligidagi devon soliqlar, savdo va moliya ishlariga mas’ul bo'lgan.
   
2. 
   Oltin O'rda lashkari talonchilik maqsadida Litva, Polsha va Bolqon yariml oroliga yurishlar uyushtirardi.
   
3. 
   Knyaz Aleksandr Nevskiy bir necha bor Oltin O'rdaga tashrif buyuradi. Mo'g'ulistonda ham bo'lib, mahalliy amaldorlaming hurmat-e’ tiboriga sazovor bo'ladi.
   
4. 
   Oltin O'rda davlatida tashqi siyosat masalalari bilan xon, uning yaqin maslahatchilari, shuningdek, beklarbegi shug'ullangan.
   

30. 
    Quyidagilardan xato berilgan javobni toping.
    

1. 
   Gana o’z taraqqiyotining cho’qqisiga erishgan davrda Mali aholisi islom dinini qabul qiladi
   
2. 
   Inklarda tabiblar insonning bosh suyagida jarrohlik muolajalarini amalga oshirganlar.
   
3. 
   Parxe qirolligi X asrda ko’chmanchi kidanlar zarbasidan so’ng parchalanib ketadi.
   
4. 
   Xitoyda panno ixtiro qingan asrdan Yaponiyani imperator boshqara boshlagan
   

8-SINF O’ZBEKISTON TARIXI
JAVOBLARI

8-sinf O’zbekiston tarixi.
1. 1240 yilda Botuxon tomonidan asos solingan Oltin O’rda davlati tarkibiga quyidagi qaysi hududlar kirgan?
1) Xorazm 2) Shimoliy Kavkaz 3) Volga bulg’orlari yurti 4) Dashti Qipchoq 5) Qirim 6) G’arbiy Sibir 7) Sharqiy Turkiston
A) 1,2,3,4,5,7 B) 1,2,3,5,7 C) 2,3,4,6,7 D) 1,2,3,4,5,6
2. Oltin O’rda uluslarga bo’linishi natijasida qaysi hudud Jujining beshinchi o’g’li Shaybonga berilgan?
A) Sibir B) Qirim C) Dashti Qipchoq D) Astarxan
3. Shaybon naslidan bo’lgan Davlatshayx qachon vafon etgan?
A) 1425 yilda B) 1420 yilda C) 1428 yilda D) 1427 yilda
4. 1428 yilda Abulxayrxon tomonidan asos solingan “O’zbek ulusi”ning dastlabki poytaxti qaysi shahar bo’lgan?
A) Janubiy-g’arbiy Sibirdagi Tura shahri
B) Sirdaryo bo’yidagi O’zgan shahri
C) Sirdaryo bo’yidagi Sig’noq shahri
D) Garbiy Sibirdagi Arquq shahri
5. Abulxayrxon qachon o’z davlatini Oltin O’rdadan mustaqil deb e’lon qiladi?
A) 1430 yilda B) 1431 yilda C) 1438 yilda D) 1441 yilda
6. 1446 yilda Abulxayrxon tomonidan bosib olingan Sirdaryoning o’rta oqimida joylashgan shahrlar nomi to’g’ri ko’rsatilgan javobni toping.
1) Sig’noq 2) Oqqo’rg’on 3) Arquq 4) O’zgan 5) Tura 6) Suzoq
7) Yangikent 8) Jand
A) 1,2,3,5,6 B) 1,2,3,4,6,8 C) 1,2,3,4,6,7 D) 1,2,3,4,6
7. Abulxayrxonning qaysi harakati Temuriylarga qarshi rasman kurashga kirishganini tasdig’i edi?
A) O’z davlatini Oltin O’rdadan to’la mustaqil deb e’lon qilishi
B) Xorazmni temuriylardan tortib olishi
C) Poytaxtini Sig’noqqa ko’chirishi
D) Abu Saidga toju-taxt uchun kurashda yordam berishi
8. Abulxayrxonning vafotidan so’ng dushmanlari uning qarindoshlarini qirg’in qilishgan. Faqat kimlar tirik qolishgan?
A) o’g’illari Xo’ja Mahmud Sulton, Kuchkinjixon, Suyunchxo’jaxon, nabiralari Muhammad Shayboniy va Mahmud Sulton
B) o’g’illari Shohbudog’ sulton, Kuchkinjixon, Suyunchxo’jaxon, nabiralari Muhammad Shayboniy va Mahmud Sulton
C) o’g’illari Xo’ja Mahmud Sulton, Shohbudog’ sulton, Kuchkinjixon, Suyunchxo’jaxon, nabiralari Muhammad Shayboniy va Mahmud Sulton
D) Kuchkinjixon, Suyunchxo’jaxon, nabiralari Muhammad Shayboniy va Mahmud Sulton
9. Muhammad Shayboniyga otaliq etib tayinlangan amir Boyshayx qaysi qavmdan edi?
A) uyg’ur B) nayman C) qipchoq D) mug’ul
10. Muhammad Shayboniy bobosi asos slogan O’zbek ulusi davlatini qachon qayta tiklaydi?
A) 1480 yilda B) 1483 yilda C) 1486 yilda D) 1488 yilda
11. Nechanchi yilda Abulqosim Bobur vafot etgach Abu Said Mirzo Xurosonni ham egallaydi?
A) 1455 yilda B) 1458 yilda C) 1456 yilda D) 1459 yilda
12. Abu Said Mirzo 1469 yilda kimlar bilan jangda halok bo’ladi?
A) Iroqni bosib olgan qora qo’yunlilarga qarshi kurashda
B) Ozorbayjonni egallab olgan qora jaloyirlarga qarshi kurashda
C) Eronning g’arbiy qismini egallab olgan oq qo’yunlilarga qarshi kurashda
D) Eronning janubini egallab olgan qora qo’yunlilarga qarshi kurashda
13. Abu said o’limidan so’ng Mavorounnahr uning o’g’illari hukmdor bo’lgan amalda mustaqil bo’lgan uchta davlatga bo’linib ketgan edi. Quyida ushubu uchta davlatni ularni boshqargan shaxslar bilan to’g’ri muvofiqlashtirib berilgan javobni toping.

1	Sulton Ahmad	a	Farg’ona
2	Suylton Mahmud Mirzo	b	Samarqand
3	Umarshayx Mirzo	c	Hisor, Huttalon, Badaxshon

A) 1-c, 2-b,3-a B) 1-b, 2-c, 3-a C) 1-b, 2-a, 3-c D) 1-c,2-a,3-b
14. 1497 yilda Bobur Samarqandni qamal qilgan vaqda Samarqand hukmdori kimdan yordam so’raydi?
A) Badaxshon va Qunduz hukmdori Xusravshohdan
B) Buxoro hukmdori Sulton Mas’ud Mirzodan
C) Termiz va Chag’aniyon hukmdori Sulton Ali Mirzodan
D) Turkistonda turgan Muhammad Shayboniyxondan
15. Husayn Boyqaro va o’g’li Badiuzzamon o’rtasida kelishmovchilik qaysi voqea tufayli yanada kuchaygan?
A) Badiuzzamonning 11 yoshli o’g’li Mo’min Mirzoning qatl etilishi tufayli
B) Alisher Navoiyning bosh vazirlikdan chetlatilishi tufayli
C) Muzaffar Husaynni taxt vorisligidan mahrum qilinishi tufayli
D) Hirot atrofidagi qo’zg’alon qatnashchilarini qirg’in qilinishi tufayli
16. Shaybonixon Samarqandni 1500 yilda jangsiz egallagan vaqtda kim boshchiligida Mavorounnahrning nufuzli davlat arboblari
Bobur Mirzoni Samarqand taxtini egallashga da’vat etadi?
A) Qozikalon Sahmsiddin Muhammad Miskin B) Shayxulislom Abulmakorim
C) Samarqand hokimi Abbos Sulton D) Qozikalon Hakimxo’ja
17. Bobur 1500 yil kuzida Samarqandni ikkinchi marotaba egallagandan so’ng Shaybonixon bilan hal qilivchi jang uchun quyidagi qaysi hududlarga yordam yuborishlarini so’rab elchi jo’natadi?
1) Andijon 2) Toshkent 3) Badaxshon 4) Hirot 5) Hisor
A) 1,2,3,4,5 B) 1,2,3,4 C) 1,2,4,5 D) 2,3,4,5
18. Bobur uchun Shaybonixon bilan halqiluvchi jangda kimlardan yordam kuchlar yetib kelmadi
1) Badaxshon hukmdori Xusravshohdan
2) Qoshg’ardagi tog’asi Sulton Mahmudxondan
3) Xuroson hukmdori Husayn Bayqarodan
A) 1,3 B) 1,2 C) 1,2,3 D) 2,3
19. 1501 yilda Shaybonixon Samarqand qancha vaqt qamal qilgandan so’ng Boburga sulh taklif qiladi?
A) 5 oy B) 6 oy C) 3 oy D) 2 oy
20. Boburning qizi Gulbadanbegim yashagan yillar to’g’ri ko’rsatilgan javobni toping.
A) 1520-1602 yy B) 1513-1603 yy C) 1523-1603 yy D) 1521-1601 yy
21. Bobur 1504 yilda Kobulda o’z hokimiyatini o’rnatgach qayerni o’zining qarorgohiga aylantirdi?
A) Bolo Hisor qal’asini B) Bog’i Boburni
C) Ravza obod qal’asini D) Bog’i Kalonni
22. Quyida Shaybonixonni Mavoraunnahrga yurishini tezlashtirgan omil to’g’ri berilgan javobni toping.
A) Mavoraunnahrda toju-taxt uchun kurashni avj olishi
B) Rossiyaninsg sharqqa qarab o’z hududini tobora kengaytirib borishi
C) Eron safaviylarining Xurosonga tahdidi
D) O’zbek qabila boshliqlarining qat’iy talabi
23. Ubaydullaxonning safaviylarga qarshi kurashida o’zining ma’naviy ilhomchisi hisoblangan qaysi shaxs tomonidan qo’llab quvvatlandi?
A) Abdulla Sabroniy B) Mulla Umar C) Mirzo Abdulvohid D) Said Ma’sumxon
24. Mir Arab madrasasi nechanchi yillarda qurilgan?
A) 1535-1538 yy B) 1532-1536 yy C) 1533-1536 yy D) 1534-1539 yy
25. Ubaydulloxon hukmronlik qilgan davr to’g’risida “… Uning davlati va xalofati zamonida Mavoraunnahr, ayniqsa Buxoro viloyati gullab yashnadi” deb yozgan tarixchi olim kim?
A) Muhammad Solih B) Muhammad amin Buxoriy
C) Hofiz Tanish Buxoriy D) Fazlulloh ibn Ruzbexon
26. Abdullaxon I ning qisqa hukmronligidan so’ng yuzaga kelgan qo’shhokimiyatchilik sharoitida mamlakat bir qancha mustaqil qismlarga bo’linib ketgan edi. Quyida ushbu mustaqil hududlarni ularni boshqargan shaxslar bilan muvofiqlashtirib berilgan javobni toping.

1	Pirmuhammad I	a	Karman ava Miyonqol
2	Navruz Ahmadxon	b	Balx va Badaxshon
3	Iskandarxon	c	Toshkent va Turkiston

A) 1-a, 2-b, 3-c B) 1-b, 2-a, 3-c C) 1-c, 2-a, 3-b D) 1-b, 2-c, 3-a
27. Suyunchixo’jaxonning o’gli Navruz Ahmadxon nechnchi yili kim bilan ittifoq tuzib Buxoroni egalladi va hokimiyatni o’z tarafdorlariga topshirdi?
A) 1542 yilda, Abdulatifxon B) 1540 yilda, Abdulatifxon
C) 1548 yilda, Abdullaxon D) 1544 yilda Pirmuhammad I
28. Samarqand taxtiga o’tirgan Kuchkinjixonning o’g’li Abdulatifxon qachon vafot etadi?
A) 1547 yil B) 1551 yil C) 1549 yil D) 1548 yil
29. Abdulatifxonning o’limidan so’ng Samarqand taxtini egallab o’z nomidan tanga zarb ettirgan shaxs kim?
A) Navruz Ahmadxon B) Darveshxon C) Pirmuhammad I D) Iskandarxon
30. Abdullaxon va Navro’z Ahmadxon o’rtasida so’nggi jangda har ikki tomon ham g’alaba qozonishiga ko’zlari yetmagach sulh tuzadi. Ushbu sulhdan so’ng Abdullaxon ….
A) Buxoro taxtini egallaydi
B) Amudaryodan o’tib Balxga ketadi
C) Amudaryopdan o’tib, Maymanaga ketadi
D) Karman ava Miyonqolga daxldorlik huquqiga ega bo’ladi