8-amaliy mashg`ulot G’ildirakli mashinalar yurish qismi tuzilishi va yo`naltiruvchi g’ildiraklar og’ishini tekshirish. Ishdan maqsad

8-amaliy mashg`ulot
G’ildirakli mashinalar yurish qismi tuzilishi va yo`naltiruvchi g’ildiraklar og’ishini tekshirish.
Ishdan maqsad:
G’ildirakli traktorlar va avtomobillar rul boshqarmalarining tuzilishi, ishlashi va sozlanshini o’rganish.
Kerakli asboblar:
Kesilgan g’ildirakli traktor va avtomobil, rul boshqarmasi detallari va qismlari ajratib o’rnatilgan k¢rgazmaga oid taxta, maket, chizmalar va asboblar to’plami. Asboblar ichida lyuftomer va dinamometr bo’lishi kerak,
Ishni bajarish tartibi:

1. 
   G’il­dirakli traktor va avtomobilarning yurish qismi vazifasi, tasniflanishi va ularga qo’yilgan talablar.
   
2. 
   Yetakchi va yetaklanuvchi g’ildiraklar.
   
3. 
   SHina va g’ildiraklar konstruktsiyasi, hamda belgilanishi.
   
4. 
   Bosimli shinalar, SHataksirash bo’yicha tushuncha.
   

5.Hisobot
Nazariy qism
Yurish qismi quyidagi qismlardan tashkil tongan:

• 
  g‘ildirak va shinalar;
  
• 
  oldi va orqa osmalar.
  

G‘ildirak va shinalar
G‘ildirak.G‘ildiraklar avtomobil yurish qismining uzellaridan biridir.Avtomobilning ilgarilama harakati yo‘l ustida amalga oshadi. G‘ildirakni harakatlantiruvchi burovchi moment yetakchi ko‘prikka transmissiya agregatlari orqali uzatiladi. Burovchi moment biror qo‘shimcha uzel yordamida yo‘l sathi bilan muloqotda bo‘lgandagina hosil bo‘lgan aks-ta’sir kuchi yordamida avtomobil ilgarilama harakatlanishga majbur bo‘ladi.
G ‘ildiraklar tuzilishi quyidagi rasmda keltirilgan:
39-rasm.Avtomobil g‘ildiragining tuzilishi.


1-shina; 2-to‘g‘in; 3-stupitsa.
G‘ildirakning vazifasi avtomobilni yo‘l bilan bog‘lab uning harakatlanishini ta’minlash va shu bilan birga yo‘l notekisliklaridan uzatilayotgan turtkilarni biroz yumshatib kuzovga, kuzovdan tushayot- gan tikyo ‘nalishdagi yuklamalarni esa yo ‘lga uzatishdir.
Shinalar vazifasi, profilining ko‘rinishi, o‘lchamlari, konstruk- siyasi va germetikligini ta’minlash usuli bilan ham turlarga bo‘linadi.
Yengil avtomobil shinalari hamma iqlim hududlarida, yengil avtomobil, kichik yuk ko‘taradigan yuk avtomobili, mikroavtobuslarda ishlatiladi. Xuddi shu ekspluatatsiya sharoiti uchun shinalar yuk avtomobillari, ularning tirkamalari, yarim tirkamalari, avtobuslarda ishlatiladi.
Shina profilining ko‘rinishi bo‘yicha (57-rasm) ular oddiy profilli, keng profilli, past profilli, o‘ta past profilli, arkasimon, pnevmo- katoklarga bo‘linadi.


40- rasm.Shinaning qirqimi:
V-shinaning eni; N-profilning balandligi; D-shinaning tashqi diametri; d-to‘g‘inining diametri.