8-amaliy mashg`ulot G’ildirakli mashinalar yurish qismi tuzilishi va yo`naltiruvchi g’ildiraklar og’ishini tekshirish. Ishdan maqsad

19.3-rasm.G‘itdirakli traktorlar koleyasi (e) va
agrotexnika masofasi (b)
T raktorlar uch g‘ildirakli (19.3-rasm, b) va to'rt g'ildirakli (19.3-rasm, a) bo'lishi mumkin. Uch g‘ildirakli traktorlar kalta burila oladi,bu esa qayrilish uchun ensizroq joy qoldirishga imkon beradi, ammotraktor yetarli turg‘un bo‘lmaydi. Tez yurganda va burilishlardaag‘darilishi ehtimol. To‘rt g'ildirakli traktorning burilish radiusi katta,ammo ag‘darilish xavfi kamroq va ketingi g‘ildirak oldingisi izidanyurishi sababli traktorning hamkatlanishi uchun kam quvvat sarf bo‘ladi.Traktor oldingi yoki ketingi ko'prigining yerdan balandligi (h)traktorning agrotexnika masofasi deyiladi. Ketingi yoki oldingi g‘ildiraklaro‘rtasidagi oraliq (/) traktorning koleyasi deyiladi.Ketingi g'ildiraklar orasini o‘zgatirish uchun turli usullar qo'llaniladi.Yarim o‘q (2) ning (19.4-rasm, a) uchiga yuqori tomonidan maxsusariqcha ochib gupchak (3) uzun shponka (i) ga o‘rnat.ilib, boltlarbilan mahkamlanadi G'iidirakni o‘q ustida surish uchun boltlarbo‘shatiladi, chervyak (4) ni burab, traktor g'ildiragi orasidagi masofao‘zgartiriladi va boltlar qotiriladi.Yetakchi g‘ildirak diski (6) (19.4-rasm, b) botiq tomonini ichkarigayoki tashqariga qaratib yarim o‘q flanesi (5) ga o‘matib, shuningdek,g‘ildirak to‘g‘ini ( 7) ni diskning ichiga yoki sirtiga mahkamlab ham buoraliqni o'zgartirish mumkin. Paxtachilik traktorlarining g‘ildirakoralig‘ini o ‘zgartirish usuli 16.7-rasmda ko‘rsatilgan. Ba’zi universal va bog‘ traktorlarining bort uzatmasi shestemalarintustma-ust o'rnatib, traktor asosini yerdan balandroq ko‘tarib, balandpoyali ekinlar orasida


19.4-raxm.Yetakchi g'ildiraklar oralig‘ini o‘zgartirish usullari:/ — shponka; 2 — yarim o‘q; 3 — g'ildirak gupchagi; 4 — chervyak;5 — o'q flanesi; 6 — g'ildirak diski; 7 — g'ildirak to'g'ini

ishlaydigan qilish (19.5-rasm, a, 2-holat) yokiyonma-yon (gorizontal) o‘rnatib yerga yaqinroq joylashtirib. bog'lardaishlashga moslashtirish mumkin ( /- va 3- holat).Traktor ketingi ko‘prigi bilan birga oldingi o‘qini ham yerdan balandroqko'tarish yoki yerga yaqinlashtirish uchun burilish sapfalariningflanesini shkvorenlar pastki uchi flanesiga nisbatan 180° burib o'rnatib(19.5-rasm, d) yoki oldingi o‘q uchliklaridagi ustunlarni surib (19.5-rasm, />) o'zgartiriladi.