3. Odam tinch turganda bir minutda 16-18 marta nafas olsa, 45 minutda o’rtacha necha marta nafas oladi? 16*45=720 18*45=810 Demak odam tinch turganda 45 daqiqada o’rtcha 720-810 marta naf
27–bilet
1. Limfa sistemasining tuzilishi va vazifasini tushuntirib bering? Odam tanasida 460 taga yaqin limfa tugunlari bor. Tanadagi barcha limfa tomirlarida hammasi bo‘lib o‘rtacha 1-2 1 limfa suyuqligi bo'ladi. Bir kecha kunduzda 1200-1500 ml limfa suyuqligi limfa tomir- laridan vena qon tomirlariga quyiladi. Buning o‘rniga to‘qimalardagi suyuqlikdan limfa hosil bo‘lib turadi.
Limfa sistemasi limfa suyuqligining limfa tomirlari bo‘y- lab oqishi va to‘qimalardan ortiqcha suyuqlikning olib chiqib ketilishini ta’minlaydi. Limfa sistemasi to'qimalar suyuqligida joylashgan bir uchi berk limfa kapillar- laridan boshlanadi (40-rasm). To'qima suyuqligi limfa kapillarlariga o‘tib, limfa suyuqligiga aylanadi. Limfa kapillarlari o‘zaro birlashib, yirik limfa tomirlarini hosil qiladi. Bu tomirlar barcha organlar orqali o‘tadi. Limfa tomirlarining ichki devorida joylashgan klapanlar limfaning teskari tomonga oqishiga yo‘l bermaydi. Klapanlar tufayli limfa faqat oldinga qarab oqadi. Limfa tomirlari bo‘ylab limfa tugunlari joylashgan (41-rasm). Tugunlar mikroorganizmlarni tutib qoluvchi filtr hisoblanadi. Limfa tugunlarida ko‘plab hosil boladigan limfotsit hujayralar organizmning immun reaksiyalarida faol ishtirok etadi. Limfa tugunlari qoltiqosti, bo‘ym, tirsak va tizza bo‘g‘im- lari, ko'krak va qorin bo‘shlig‘ida ayniqsa ko‘p boladi. Limfa qon, to‘qima suyuqligi bilan birgalikda organizm ichki muhitini hosil qiladi. Barcha limfa tomirlari o‘zaro birlashib, limfa oqimlarini hosil qiladi. Limfa oqimlari esa yirik venalarga kelib quyilib, tomirlarda qon bilan aralashib ketadi. Ana shu tariqa to‘qima suyuqligi qon oqimiga