9-mavzu: Texnik tizimlarida tarmoq texnologiyalari

Statik va dinamik saytlar yaratish texnologiyalari.

Statik sayt esa bir barotaba tuziladi va boshqa o'zgartirish kiritilmaydigan sayt hisoblanadi. Bu saytlarga maqola va yangiliklar qo'shib bo'lmaydi. Sababi bunday saytlar faqat bir-biri bilan bog’langan html fayllardan iborat bo'ladi.
Dinamik sayt bu doimiy o'zgarishda bo'lib turuvchi sayt hisoblanadi. Yani bu saytga maqolalar, yangiliklar boshqa qo'shish imkoni mavjud bo'ladi.
Texnik tizimlarda saytlardan internet orqali axborot almashish vositasi, reklama bositasi va boshqa maqsadlarda foydalanish mumkin. Quyida keng tarqalgan saytlar yaratish dasturlari tavsiflarini keltiramiz.
JOOMLA - ‘H’ va JavaScri’t yordamida yaratilgan kontentlarni boshqarish tizimi bo’lib, u ma’lumotlar bazalarini saqlash uchun MyQSL va boshqa standart MBBTlardan foydalanadi.



DRU’AL - ‘H’ yordamida yaratilgan kontentlarni boshqarish tizimi bo’lib, u ma’lumotlarni saqlash uchun relyatsion bazalardan foydalanadi.
HTML (Hyper Text Markup Language - gipermatn belgilash tili). WWW sistemasi uchun hujjat tayyorlashda ishlatiladi. HTML hujjatning tuzilishini ifodalovchi uncha murakkab bo`lmagan buyruqlar majmuidan iborat. HTML buyruqlari orqali matnlarni istagancha shaklini o`zgartirish, ya'ni matnning ma'lum bir qismini ajratib olib boshqa faylga yozish, shuningdek boshqa joydan turli xil rangli tasvirlarni qo`yish mumkin. U boshqa hujjatlar bilan bog`laydigan gi’ermatnli aloqalarga ega.
HTML tilining asosiy qoidalari quyidagicha:
1 - qoida. HTMLdagi istalgan harakat teglar bilan aniqlanadi. Bitta teg (cha’) harakatning bosh qismida, ikkinchisi esa, (o’ng) oxirida turadi. Bunda teglar « < » yoki « > » ishoralar bilan yonma-yon turadi. Yolg’iz o’zi ishlatiladigan teglar ham mavjud.
2 - qoida. Brauzer darchasidagi burchakli qavs ichiga joylashtirilgan istagan teg yoki boshqa instruktsiya tashqariga chiqarilmaydi va HTML–fayl uchun ichki buyruq hisoblanadi.Demak, WWW sistemasidan qandaydir hujjat yoki xabar olsangiz, ekranda yaxshi formatlangan, o`qish uchun qulay matn ‘aydo bo`lganini ko`rasiz. Bu shuni anglatadiki, WWW hujjatlarida qandaydir ma'lumotlarni ekranda boshqarish imkoniyati ham mavjud. Hujjatlar tayyor, siz foydalanuvchiningqaysi kom’yuterda ishlashini bilmaysiz, hujjatlar aniq bir kompyuter ‘latformalariga mo`ljallangan yoki qaysidir format bilan saqlanishini oldindan ayta olmaysiz. Kompyuterda ishlayotgan foydalanuvchi qaysi terminalda ishlashidan qat'iy nazar, yaxshi formatlangan hujjatni olish kerak. Bu muammoni HTML andoza tili hal qiladi. HTML (Hyper Text Markup Language - gipermatn belgilash tili). WWW sistemasi uchun hujjat tayyorlashda ishlatiladi. HTML hujjatning tuzilishini ifodalovchi uncha murakkab bo`lmagan buyruqlar majmuidan iborat. HTML buyruqlari orqali matnlarni istagancha shaklini o`zgartirish, ya'ni matnning ma'lum bir qismini ajratib olib boshqa faylga yozish, shuningdek boshqa joydan turli xil rangli tasvirlarni qo`yish mumkin. U boshqa hujjatlar bilan bog`laydigan gipermatnli aloqalarga ega.
Java Obyektga Yo'naltirilgan Dasturlash(OO’-object oriented ‘rogramming, OOP) tili va u C++ ga ancha o'xshash. Eng ko'‘ yo'l qo'yildigan xatolarga sabab bo'luvchi qismalari olib tashlanib, Java dasturlash tili ancha soddalashtirildi.
Java texnologiyasi o'ta sodda, xavfsizlikni yuqori darajada ta'minlab bera oladigan, kuchli, to'la obyektga yo'naltirilgan dasturlash tili bo'lib, muhit (‘latforma)ga bo'liq bo'lmagan holda ishlaydi. U bilan xatto eng kichik qurilmalarga ham dasturlar yozish mumkin. Java texnologiyasi to'laligicha Java Virtual Machine(JVM) ga asoslangan. JVM ning vazifasi tarjimonlik ya'ni, dastlab biz yozgan *.java fayl kom’ilyator yordamida bayt kodga o'giriladi va JVM yordamida esa mashina tiliga aylantiriladi. Bu degani JVM qaysi ‘latformaga tegishli bo'lsa, kodlarni ham o'sha platformaga moslab beradi.