A. F. Shaxidov, A. D. Qayumov, R. M. Xudayqulov

 
 
 
 
 
7.7-rasm. Tik yon qiyaliklarni tekislash uchun buldozer va
avtogrederni jihozlash: 
a
-avtogreyder pichog‘ini chetga chiqarish; 
b
-buldozer ag’dargichini uzaytirgich; 
1
va
2
-uzaytirgich seksiyasi; 
α
-qiyalikka mos keluvchi burchak.
Katta ko‘tarma va chuqur o‘ymalarning yon qiyaliklari ekskavator bilan 
tekislanadi. Balandligi 5-7 m bo‘lgan ko‘tarmada teleskop qulochli ekskavator-

---

120 
tekislovchi (7.7-rasm) qo‘llash maqsadga muvofiq, undan katta (14 m gacha) 
ko‘tarmalarda - ikki ag’dargichli tekislovchi ekskavator (7.8-rasm) yoki oddiy 
cho’michli draglayndan foydalanadi. Ekskavator-tekislovchi bilan tekislashda 
ekskavator yuqori va pastki tomondan, ekskavator-draglaynda- faqat yuqori 
tomondan olib boriladi.
7.8-rasm. Teleskop qulochli ekskavator-tekislovchi bilan yon qiyalikni tekislash: 
a
-qiyalikning yuqori qismini tekislash; 
b
- qiyalikning pastki qismini tekislash; 
A
- 
birinchi tekislashzonasi; 
B
- ikkinchi tekislash zonasi. 
 
7.8-rasm. Ikki ag’dargichli ekskavator bilan yon qiyalikni tekislash: 
a
-qiyalikning yuqori qismini tekislash; 
b
- qiyalikning pastki qismini tekislash. 

---

121 
Chuqurroq o‘ymalar yoki kattaroq ko‘tarmalar bo‘lganda yon qiyalik 
kengligi 5 m dan kichik bo‘lmagan tokchali yarus bo‘yicha, ekskavator 
yordamida tekislanadi. 
Yon qiyaliklarni tekislashda yuzaning ravonligi va kerakli yon qiyalik 
nazorat qilinadi. Buning uchun ko‘tarib yuriladigan har xil konstruksiyali 
lekalolardan (7.9-rasm) foydalaniladi.