E nerge t ikas I a. I. Karshibayev-www.hozir.org (1)
ikkinchidan , energiya ishlab chiqarish va iste‘mol qilish davri ustma-
ust tushadi;
uchinchidan , energetika xo‗jaligida ishlab chiqarish jarayonlari
o‗zgaruvchan xarakterga ega, ya‘ni elektr iste‘mol qiluvchi agregatlarning
umumiy quvvati o‗zgarib turadi va bu narsa, albatta, rejalashtirish ishida
o‗z aksini topadi;
to‘rtinchidan , ishlab chiqarishda korxonada ishlab chiqariladigan
energiya turi bilan bir vaqtda chetdan keltiriladigan energiyani qayta
ishlash jarayoni o‗zaro moslashtiriladi;
beshinchidan , ishlab chiqariladigan energiyani bir qismi shu sexning
o‗zida iste‘mol qilinadi.
Energetik resurslardan oqilona foydalanish ikki yo‗nalish bo‗yicha
amalga oshiriladi: bo‗limlarni issiqlik va energiya bilan ta‘minlash va uni
iste‘mol qilish yo‗nalishidir. Sanoat korxonalarida energiya resurslaridan
foydalanish yo‗nalishlari quyidagilar:
1. Korxonani energiya bilan ta‘minlash sistemasini rivojlantirish.
2. Energetik jihozlarni takomillashtirish.
3. Energiya iste‘mol qilish sistemasini takomillashtirish.
4. Korxonani elektr bilan ta‘minlash sistemasi kuch jihozlari va elektr
tarmoqlaridan iborat.
Kuch jihozlariga markaziy podstansiyalarining kuch transformatorlari,
kompressor nasoslar dvigateli, yirik texnologik jihozlarning dvigatellari
kiradi. Ishlab chiqarish jarayonini energiya bilan uzluksiz ta‘minlab
turuvchi
qurilmalarga:
qozonxona,
transformatorlar,
kompressor
qurilmalari, elektr tarmoqlari va boshqalar kiradi.
Siqilgan havo ham texnologik maqsadlarda ishlatiladi. Yirik sanoat
korxonalarida energiya resurslarining sarfi xarajat turlari bo‗yicha
me‘yorlashtiriladi.
Texnologik
ehtiyojlar
uchun,
mashina
va
81
mexanizmlarni harakatga keltirish uchun, ventilyatsiya uchun energiyaga
bo‗lgan talab, normativlar va ishlab chiqarish rejasi asosida hisoblanadi.
