A. I. Karshibayev n. O. Ataullayev b. Sh. Narzullayev

3.3. Rasm. Issiqlik nasosining printsipial sxemasi 
1 – bug‗latgich, 2 – kompressor, 3 – elektr dvigateli,
4 – kondensator, 5 – sovutgich, 6 – drossel.
Nasos bir pog‗onali kompression hisoblanadi. Issiqlik nasosi ikkita
agregatdan avtomalashtirilgan tizimli kompressor va kondensatorli
bug‗latgichdan tashkil topgan.
Ikkala agregat ya‘ni kompressorli va kondensatorli bug‗latgich bir
qatorda o‗rnatiladi va so‗rish orqali ular orasi bog‗lanib, asosga qattiq qilib
mahkamlanadi. Issiqlik nasosi o‗rnatmalarining ishlashi uchun doimiy suv
manbasi zarur.
Zavod ma‘lumotlariga ko‗ra an‘anaviy metod bilan taqqoslash orqali
TN ning afzalliklari quyidagilardan iborat:
-
issiqlik
nasoslari
– issiqlik energiyasini 3-7 martagacha
kattalashtirishga olib keluvchi yagona o‗rnatma bo‗lib, eng samarali
yuqori potentsialli issiqlik manbasi hisoblanadi;
-
gazli qozonlarning eng samarali TN ni ishlatish;
-
o‗rta va kichik quvvatli ko‗mirli va mazutli qozonlarda
markazlashgan issiqlik ta‘minotini;
-
1 Gkal/s quvvatli issiqlik stantsiyasida bir yilda 2100 t ko‗mirni
tejash;
-
qozonda xizmat qo‗rsatuvchi ishchi talab etilmaydi;
-
atrof-muhitga zarar yetmaydi;

---

---

128
-

qozonning yer osti yo‗li va yoqilg‗i ombori uchun etarli hudud talab
etilmaydi;
-
isiqlik nasosini boshqarish ishonchli va oddiy hisoblanadi.
Bugungi kunda Rossiyada va yaqin davlatlarda 50 MVt dan yuqori
quvvatli issiqlik nasoslarining 70 turi ishlatilmoqda. Issiqlik nasoslarining
kapital
remontgacha
ishlash
muddatlari
quyidagicha:
porshenli
kompressorli (300 kVt gacha) issiqlik nasoslari uchun 45 000 soat; vintli
(buramali) kompressorli issiqlik nasoslari uchun 60 000 soat.
3.2-jadvalda isitish tizimi uchun issiqlik nasoslarining texnik
parametrlari ko‗rsatilgan.