4-masala Frenel biprizmasida o‘tkazilayotgan tajribada yorug‘lik manbasining mavhum tasvirlari hosil qilindi. Bunda tasvirlardan prizmagacha bo‘lgan masofa , prizmadan ekrangacha bo‘lgan masofa . Ekranda hosil bo‘layotgan birinchi tartibli interferension maksimumlar orasidagi masofa bo‘lsa, yorug‘lik manbai nurining to‘lqin uzunligi topilsin.Prizma materialining sindirish ko‘rsatkichi va sindirish burchagi .
Berilgan: , .
Topish kerak:
Yechish: prizmadan o‘tgan nurlarning og‘ish burchagi φ bilan prizma sindirish burchagi θ orasidagi bog‘lanish
(1)
Manbaning mavhum tasvirlari orasidagi masofa esa,
(2)
Ekrandagi interferension qo‘shni maksimumlar orasidagi masofa quyidagicha aniqlanadi.
(3)
(3) ifodadan λ ni topamiz
(4)
(3) va (4) formuladan foydalanib quyidagiga ega bo‘lamiz
(5)
Hisoblash: rad.
Javob: 5-masala Frenel ko‘zgusida o‘tkazilayotgan tajribada yorug‘lik manbasining mavhum tasvirlari orasidagi masofa 0,2 mm, tasvirlardan ekrangacha masofa 4 m bo‘lsa, ekranda hosil bo‘layotgan birinchi tartibli interferension maksimumlari orasidagi masofani aniqlang. Yorug‘lik manbai nurining to‘lqin uzunligi 0,5 mkm.
Berilgan: T opish kerak: Δ=?
Yechish: Frenel ko‘zgusida interferension manzara hosil qilib olamiz:
Ekrandagi interferension qo‘shni maksimumlar orasidagi masofa quyidagicha aniqlanadi: