Məxfi tapĢırıq
1992-ci ilin may ayının sonu idi. Hərbi hissə komandirindən
tapşırıq alan kəşfiyyat dəstəsi artıq son hazırlıqlarını başa vurmaqda idi.
Yeddi nəfərdən ibarət kəşfiyyat dəstəsi yola düşməyə hazırlaşırdı.
Komandir kəşfiyyatçıların geyimləri, silah və sursatlarını bir daha gözdən
keçirdi. Ordu komandanlığından alınan mühüm tapşırığı bir daha
döyüşçülərin nəzərinə çatdırdı.
Tapşırıq belə idi: işğal olunmuş Laçın bölgəsindəki düşmən
qüvvələri haqqında dəqiq-düzgün məlumat əldə etmək. Düşmən
texnikasının, xüsusilə artilleriyasının harada yerləşməsi, əsgərlərinin sayı
və silahları, Laçın kəndlərinin hazırkı vəziyyəti, evlərin yandırılıb-
yandırılmaması və s. məlumatlar bizim ordu komandanlığı üçün vacib idi.
Bu məlumatların gələcəkdə Laçın bölgəsində düşmən qüvvələrinin
darmadağın edilməsində böyük əhəmiyyəti olacaqdı.
Kəşfiyyat dəstəsi yeddi nəfərdən ibarət idi: Rəhimov İlqar
Ələmdar oğlu, Ələkbərov Ələkbər Vəli oğlu, Göyüşov Vidadi Rüstəm
oğlu, Hüseynov Yaşar Həmid oğlu, Abışov Ramiz Abdulla oğlu,
Cabbarov Fazil Yusif oğlu, Hüseynov Köçəri Əhəd oğlu.
Müasir silah-sursatla təchiz olunmuş kəşfiyyat dəstəsi
Kəlbəcərdən yola düşəndə səhər açılırdı. Sürücü Köçəri dolama yolları
sürətlə və ehtiyatla keçirdi. Axşama yaxın Qazıxanlı binəsinə çatan dəstə
orada da dayanmayıb Çilgəz dağına qalxdı. Dağdan Laçın bölgəsinin
böyük bir hissəsi-Şamkənd, Ərikli, Bağırlı, Şəlvə və s. kəndlər aydın
görünürdü. Çilgəzdə xeyli müşahidə aparan kəşfiyyatçılar bütün gecəni
də gecəgörən cihazla müşahidə apardılar. Yaxın kəndlərdə düşmən
qüvvələri demək olar ki, yox idi. Gecəni orada qaldılar. Səhər açılmamış
onlar sürücünü Çilgəzdə qoyub iki dəstəyə ayrıldılar və Ərikli kəndinə
doğru iki istiqamətdən hərəkətə başladılar. Onlar Əriklidə əvvəlcədən
müəyyən edilmiş yerdə görüşməli idilər. Axşamüstü dəstələr Ərikli
kəndində yenidən birləşdilər və ratsiya ilə sürücünü də maşınla Ərikliyə
çağırdılar. Köçəri gecə maşının işıqlarını yandırmadan ustalıqla və hədsiz
çətinliklə Ərikli kəndinə endi. Səhərəyaxın Ərikliyə çatan kimi onlar
müəyyən edilmiş yerdə görüşdülər və kənddən bir qədər aralıda meşədə
ağac budaqlarını qırıb maşını gizlətdilər. Həmin gecə kəndin kənarındakı
meşədə gizlənmiş 3 kişi və bir qadının olduğunu müəyyən edən
kəşfiyyatçılar gizlicə onlara yaxınlaşaraq bizimkilər olduğunu müəyyən
etdilər və onlarla görüşdülər. Onlar öz evlərində deyil, meşədə
yaşayırdılar. İlk kəşfiyyat məlumatlarını bu qoçaq insanlardan alan
kəşfiyyatçılar, digər kəndlərə getməyi qərara aldılar. Güclü yağan yağış
317
xeyli çətinlik yaradırdı. Buna baxmayaraq tapşırıq yerinə yetirilməli idi.
Onlar irəliləyərək, Şəlvə kəndi və onun ətrafındakı kəndlərdə ermənilərin
olmadığını müəyyən etdilər. Növbəti istiqamət: Taxta zavod ətrafı idi...
* * *
Altı gün idi ki, düşmən haqqında mühüm məlumatlar əldə edən
dəstə yavaş-yavaş Piçəniç kəndinə doğru irəliləyirdi. Meşə ilə hərəkət
edən kəşfiyyatçılar arabir dayanıb ətrafı dinləyir və yenidən
irəliləyirdilər. Kəndə yaxınlaşan dəstə üzvləri bir qədər də müşahidə
aparıb, kəndə girməyi qərara aldılar. Kəndin kənarındakı evlərə
baxdıqdan sonra məlum oldu ki, kənd əhalisi evlərindən heç nə
aparmayıblar. Aptekə baxan Fazil oradan bir xərək çıxardı və dedi ki,
lazım olar. İlqar ona bildirdi ki, xərəyi neynirsən at yerə. Fazil isə yenə
dedi ki, lazım olar.
Fazil və onun 3 nəfərlik qrupu kəndin aşağı hissəsinə doğru
getdilər, İlqargil isə yaxınlıqdakı evlərə yaxınlaşdılar. Bir azdan Fazil
ratsiyada məlumat verdi ki, kənddə ermənilər var. Tezliklə Fazilgilin
yanına enən dəstənin digər üzvləri uzaqdan müşahidə apardılar ki, 11
nəfər hərbçi erməni evləri qarət edib maşına yükləyirlər. Fazil təklif etdi
ki, erməniləri atəşə tutaq. İlqar və Ramiz buna razı olmadılar. Çünki,
onların kəşfiyyatı uğursuzluqla nəticələnə bilərdi. Bu vaxt arxa tərəfdə
müşahidə aparan Ələkbər bildirdi ki, arxadan onlara tərəf 4 nəfər hərbçi
gəlir. Tez pusqu quruldu və həmin hərbçilərin bizim xüsusi təyinatlı
polislər olduğu aşkar edildi. Onlarla görüşən kəşfiyyatçılar həmin
polislərin də kəşfiyyata göndərildiklərini yəqin etdilər. Onlar da UAZ
markalı maşını meşədə gizlətmişdilər.
* * *
Ermənilər isə öz işlərində idilər. Evlərdə olan lazımlı əşya və
avadanlıqları qarət edib bir yerə toplayır, sonra isə maşına yükləyirdilər.
Fazil döyüş yoldaşlarını yola gətirməyə çalışırdı ki, erməniləri atəşə
tutaq, ya da onları mühasirə edib əsir götürək. Bu zaman polislərdən bir
nəfər ehtiyatsız hərəkət etdi və ermənilər onlar tərəfə atəş açmağa
başladılar. Ramiz dedi ki, ermənilərin mövqe tutduğu evi mühasirəyə
almaq lazımdır. Döyüşçülərin bir neçəsi sürünərək və əyilə-əyilə evin
ətrafını tutdular. Aramsız olaraq şaqqıldayan avtomat səsləri ətrafın
sükutunu pozmuşdu. Vaxtında erməniləri məhv edib meşəyə çəkilmək
lazım idi. Üç tərəfdən mühasirəyə alınmış ermənilərin demək olar ki,
qaçmaq ümidləri kəsilmişdi. Onlar evin pəncərəsindən və ya qapısından
bayıra çıxmağa çalışır, lakin kəşfiyyatçıların güllələrinə tuş gəlirdilər.
Fazil xeyli irəliləyərək evə yaxınlaşdı və içəriyə qumbara atdı. Güllə
səslərinin arasından erməninin bağırtısı eşidildi. Polislərdən Aqil adlı
318
döyüşçü yerindən qalxaraq, atəş aça-aça evə girdi. Lakin, ermənilərin
atdığı əl qumbarası onun ayağının altına düşdü. Aqilin qışqırtısı eşidildi;
o yaralandığını bildirirdi. Ona kömək lazım idi. İlqarla Ələkbər digər
yoldaşlarının atəşinin köməyi ilə evə girməyə çalışdılar. Lakin
ermənilərin atdığı qumbaralardan güclə yayına bildilər. Buna
baxmayaraq onlar Aqili evdən bayıra çıxara bildilər və təhlükəsiz yerdə
İlqar ona ağrıkəsən iynə vurdu və qılçasını sarımağa başladı. Ayağı
parçalanmış Aqil özünü öldürməyə çalışırdı. Bir saata qədər davam edən
döyüşdə ermənilərə təslim olmaları bildirildi, lakin, onlar bu təkliflərə
atəşlə cavab verdilər. Ramizin atdığı qumbaraatan onları daha da
vahiməyə saldı. Ermənilər qaçmağa can atsalar da hər cəhdləri onların
itkisinə səbəb olurdu. Bu arada Ərikli kəndində gözləyən Köçərini
maşınla Piçəniçə çağıran kəşfiyyatçılar ermənilərin arxa pəncərədən
qaçmağa hazırlaşdıqlarını yəqin etdilər. Vidadi ilə Yaşar evin başqa bir
pəncərəsindən içəriyə iki qumbara atdılar. Ermənilərin bir neçəsi də
öldürüldü. Ermənilərdən 5 nəfəri sağ qalmışdı. Lakin, ayrı-ayrı otaqlarda
gizlənmiş ermənilərin təslim olmaq fikirləri yox idi. Fazil əks tərəfdən
evə yaxınlaşmaqda davam edirdi. Birdən Fazil ermənilərdən birinin
pəncərənin cağlarını sökdüyünü gördü. Qəfil atəş açmağı ilə erməninin
pəncərə cağından asılı qalmağı bir oldu. Fazil bir az da yaxınlaşıb içəri
bir əl qumbarası atdı və bu zaman özü də üzü üstə yerə yıxıldı. Ramiz elə
bildi ki, Fazil özü yerə uzandı. Ona yaxınlaşdıqda, Fazili qanın içində
gördü...
* * *
Bir azdan Ərikli kəndindən olan kişilər də öz beşaçılan silahları
ilə döyüşçülərimizə köməyə gəldilər. Ramizlə Ələkbər evə girdilər və
ermənilərin gizləndiyi otağa iki əl qumbarası atdılar. Sonuncu ermənilər
də öldürüldü.
Fazilin meyidini özünün kənd aptekindən götürdüyü xərəyə
qoydular və xərəyi maşına qaldırdılar. Fazil sanki bu xərəyi kənd
aptekindən özü üçün götürmüşdü. Döyüşçülər yaralı Aqili də maşına
qoydular. Onun yarası çox ağır idi.
Ərikliyə getmək lazım idi. Elə bu zaman üstünə zenit tipli
pulemyot qoyulmuş iri təkərli K-700 traktorunun kəndə yaxınlaşdıqlarını
gördülər. Traktorun üstündə oturmuş 4 erməni silahlısı var idi.
Kəşfiyyatçılar yenidən mövqe tutmalı oldular. Onlar traktoru bir az
yaxına buraxmağı qərara aldılar. Bu zaman Ərikli kənd sakini beşaçılanla
traktorçunu nişan aldı və atəş açdı. Atəşin açılmağı ilə traktorun dərəyə
yumalanması bir oldu. Onlar dərədə dörd erməninin meyidini gördükdən
sonra yenidən maşına qalxdılar və Ərikliyə doğru hərəkətə başladılar.
319
Meşənin içərisində torpaq yolla hərəkət edən maşın kəşfiyyatçıları atıb-
tuturdu. Onlar həm yorulmuş, həm də Fazilin ölümünə görə özlərini
günahkar sayaraq dillənmirdilər.
Kəşfiyyatçılar bir qədər də getdikdən sonra yolda atla və MAZ
maşınla qarət daşıyan daha altı erməniyə rast gəldilər və yenidən döyüşə
atıldılar. Bir neçə dəqiqə ərzində ermənilərin üçünü məhv etdilər, üçünü
isə əsir götürdülər...
Kəlbəcərə qayıdan kəşfiyyatçılar arasında isə nə Fazil var idi, nə
də polis Aqil.
Dostları ilə paylaş: |