320
“25-68”-ci yüksəklik
Bir neçə gün əvvəl Murovdağ və Meydançaydakı uğurlu
əməliyyatdan sonra tabor Şişqaya istiqamətində irəliləyirdi. Lakin
düşmən bu dağı alınmaz qalaya çevrirmişdi. Çünki bu yüksəklikdə
mövqe tutan düşmən Murovdağdan Yanşaq kəndinə enən yeganə yolu
nəzarətdə saxlayır, döyüşçülərimizin irəliləməsinin qarşısını alırdı.
Döyüşçülərimiz hər dəfə irəlilədikcə itkilər verərək geriyə-əvvəlki
mövqelərinə çəkilirdilər. Şişqaya tanklar və toplarla parça-parça sökülsə
də, düşmən bu əhəmiyyətli yüksəkliyi nəyin bahasına olursa-olsun əldən
vermək istəmirdi.
Bölük komandiri yaralandığı üçün İbad bölüyə komandir təyin
edilmiş və ona “25-68”-ci yüksəkliyi götürmək tapşırığı verilmişdi. Ibad
öz qoçaq döyüşçüləri ilə yüksəkliyin ətəyinə doğru irəliləyir, qayalıq və
keçilməz yerlərdən əsgərləri keçirməklə düşmən gözündən yayınmağa
çalışırdı. Bu gün onlar mütləq yüksəklikdən düşməni qovacaqlarına əmin
idilər. Dağın ətəyinə yenicə çatmışdılar ki, düşmən güllələri od kimi
onlara tərəf yağmağa başladı. İbad əvvəlcə güllələrin haradan atıldığını
müəyyən edə bilmədi. Artıq əsgərlərdən bir neçəsi yaralanmışdı. Artıq,
nəinki irəliləmək, hətta düşmən güllələrindən gizlənmək belə mümkün
deyildi. Qayalıqlara çəkilən və geriyə sürünən əsgərlər güllələrə tuş
gəlirdi. Vəziyyətin son dərəcə çətin olduğunu görən İbad rabitəçi ilə
yamacdakı böyük qayanın arxasına çəkilərək, oradan komanda verirdi.
Bir qədər yuxarıda qayaların yarıqlarında özlərinə möhkəm mövqe
seçmiş düşmən əsgərləri döyüşçülərimizə başlarını qaldırmağa imkan
vermirdi. Artıq axşam düşürdü. Hücumu davam etdirmək daha da
çətinləşmişdi. Bölükdən 17 nəfər yaralanmışdı. Tabor komandiri hücumu
dayandırmağı lazım bildi və orada mövqe tutmağı tapşırdı. Yaralıları
Meydançay dərəsinə tərəf çıxardıqdan sonra, gecə həmin qayalıqda
qaldılar. İbad fikirləşirdi ki, sabah “25-68”-i ala bilməsələr, bölüyün
itkiləri çoxalacaq və nəinki bölük, hətta tabor döyüş qabiliyyətini
itirəcək...
* * *
Səhər açılar-açılmaz, İbad artilleriyasız keçinə bilməyəcəklərini
yəqin etdi və ratsiya ilə topçuları köməyə çağırmağı lazım bildi. Bu isə
olduqca qorxulu idi-mərmilər onların öz üstünə düşə bilərdi. Çünki atılan
mərmilər bölüyün gizləndiyi qayalıqdan on-on beş metr yuxarıya
düşəcəkdi. İbad əsgərlərə tamamilə gizlənməyi əmr etdi və ratsiyada
yuxarı komandanlığa bu barədə məlumat verdi. Onlar bildirdilər ki,
topçulara özünüz kordinatları göstərin. İbad artilleriaçıları çağırmağa
321
başladı. Əlaqə yaranan kimi o, “25-68-ci kvadrat bölmə-1”-in
vurulmasını xahiş etdi.
Iki dəqiqədən sonra İbad və rabitəçinin gizləndiyi qaya
bizimkilərin atdığı top mərmisi ilə vuruldu. Mərmi onların 20-30
metrliyində partlamışdı. Hər tərəfə səpələnən qəlpələr və daş qırıntıları
bölük rabitəçisinin ayağını yaraladı və o, gizləndiyi qaya arxasında özünü
saxlaya bilməyərək aşağı yumalandı. Döyüşçülər tez onu arxaya çəkib
yarasını sarımağa başladılar.
İbad topçulara bir qədər qayanın yuxarısını vurmaq lazım
olduğunu bildirdi. Növbəti mərmilər düşmənin gizləndiyi qayaların
zirvələrində partlamağa başladı. Mərmilər qayalara çırpılır, bəzən isə
Şişqayanın başı üstündən aşaraq onun arxasında partlayırdı.
Nəhayət, qayanın ən hündür zirvəsinə dəyən mərmilərdən biri
qayanı parçaladı və qayadan qopan iki böyük daş parçası gurultu salaraq
dərəyə yumalandı. İbad topçulara hədəfi dəqiq vurmaq üçün ratsiya ilə
düzəliş verirdi.
* * *
Yarım saatlıq top atəşindən sonra İbad Elxanla düşmənin
gizləndiyi yüksəkliyə-qayaların lap yaxınlığına qalxmağa başladı. Birdən
yuxarı qayalıqdan onlara tərəf bir neçə əl qumbarası atıldı. Qumbaralar
onların başının üstündən keçərək aşağıdakı dərədə partladı. Onlar düşmən
mövqelərinə bir neçə metr də yaxınlaşaraq qayaların o biri üzünə
qumbara atmağa başladılar. Düşmən də onlara qumbara atırdı. Lakin
ermənilərin atdığı qumbaralar ya onların qarşısındakı qayaya dəyir, ya da
başlarının üstündən keçərək aşağıda-yamacda partlayırdı; əsl qumbara
döyüşü başlamışdı. Bir neçə dəqiqə davam edən qumbara döyüşü də bir
nəticə vermədi. Artıq qumbaralar da qurtarmışdı. Hərədə bircə qumbara
qalmışdı. Nisbi sakitçilikdən istifadə edən İbad Elxanla düşmənin
gizləndiyi yüksəkliyə qalxmağa başladılar. Bölüyün digər döyüşçüləri
onları izləyirdilər. Top mərmiləri qayanı iki yerə bölmüş, qaya
haçalanmışdı. Onlar sakitcə qayanın haçasından düşmən tərəfə
boylandılar. Lakin onlar gördüklərinə inana bilmirdilər. Qəribə bir
mənzərə ilə qarşılaşdılar. Ermənilər yüksəklikdəki mövqelərini tərk
edərək pərakəndə şəkildə qaçırdılar. Qayalığın arxasında düşmənin çoxlu
sayda çadırı və qazma daldalanacağı var idi. Qayanın arxasına və
çadırların ətrafına düşmən meyidləri səpələnmişdi. Ermənilər yaralılarını
və meyidlərini qoyub qaçırdılar.
Bölüyün döyüşçüləri İbadgilin yanına qalxmışdılar. Komandir
əsgərlərə hücum əmri verdi. Qayaların arasına qalxaraq yeni mövqe tutan
bölük, avtomat və pulemyotlarla qaçan düşmən əsgərlərini bir-bir yerə
322
sərirdi. Qobu və dərələrə xeyli düşmən meyidi səpələnmişdi. Düşmən
çadırlarına tərəf irəliləyən əsgərlər çoxlu ərzaq, çadır, silah və sursat ələ
keçirdilər.
300-dək yaralısını və meyidini qoyub qaçan düşmən artıq
dağların arxasında görünməz olmuşdu. “25-68”-ci yüksəklik düşməndən
təmizlənmişdi.
|