G'usarium, Verticillium zam burugiarining ko ‘p
m iqdorda to ‘planishi natijasida tabiiy infeksion fonlarini hosil
b o ‘lishiga olib keldi. Bir dala sh aro itid a b ir xil navdagi g ‘o ‘za
navlarini (T oshkent) 10—12 yil davom ida yetishtirish, m a ’lum
dalalarda vilt kasalligini q o ‘zg ‘atuvchi infeksiya m anbaining
m untazam t o ‘planib borishiga sabab b o ‘lgan. Tabiiy infeksion
fonlarda tu p ro q d a keng tarq alg an kasalliklardan so ‘lish, ildiz
chirish, qorakuya kasalliklariga navlar chidam liligini sinab, uzoq
yillar davom ida o ‘rganib borish m um kin.
S u n ’iy in fe k s io n f o n la r h o sil q ilis h u c h u n k a sa llik
q o ‘zg‘atuvchisining mitseliysi maxsus ozuqa m uhitlarida, m a’lum
laboratoriya sharoitida alo h id a o ‘stirilib, keyin o ‘sim likka yoki
tuproqqa solinadi.
G ‘o ‘zaning viltga chidam liligini tekshirish u c h u n s u n ’iy in
feksion fo n lar hosil qilishda N . Solov’ev (1950) usulidan foy
dalaniladi. Buning u c h u n
Vertisil Hum, Fusarium zam burug‘lari
turlari alohida sterilizatsiya qilingan sulidan tayyorlangan ozuqa
m uhitida o ‘stirilib, bir g ek tar yerga 400 kg m iqdorda infeksiya
miqdori solinadi. Bunday hosil qilingan infeksion fonlarga birinchi
yil kasallikka chidam siz navlar ekilib, sinab k o ‘riladi. Kelgusi
yildan boshlab yangi navlarning vilt kasalliklariga chidam liligi
sinab ko‘riladi.
0
‘sim liklarning turli kasalliklar bilan kasallanishida tu p ro q
dagi ekologik holatni o ‘zgartirish asosida nam likni, tuproq struk-
turasini, ekish m udd atlarin i o ‘zgartirish asosida o ‘sim liklam ing
86
kasalliklarga chidam liligini sinash uchun provokatsion fonlar
hosil qilinadi.
Bug‘doyning q o r ostida chirishini o ‘rganish u ch u n
