A zərbaycan Tibb Universitetinin Tədris Cərrahiyyə Klinikasında


ilk  mobil  telefon  zənginin  şəkli



Yüklə 284,06 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə2/4
tarix03.04.2017
ölçüsü284,06 Kb.
#13417
1   2   3   4

ilk  mobil  telefon  zənginin  şəkli 

yayılıb.

 

Mobil  telefondan  ilk  zəng  1973-cü 

il  aprelin  3-də  amerikalı  mühəndis, 

fizik  Martin  Kuper  tərəfindən  edilib. 

Hadisə Nyu-Yorkda baş verib.

Avtomobillərdəki  radio  telefonlar 

üzərində 

işləyən 


Kuper 

bunu 


təkmilləşdirmək  fikrinə  düşür  və 

beləliklə,  3  aprel  1973-cü  il  tarixdə 

bu  zəng  baş  verir.  Həmin  gün  «Bell 

Laboratories»  şirkətinin  konstruktor 

şöbəsinə 

telefon 


zəngi 

gəlir. 


Araşdırma  bölməsinin  rəhbəri  Coel  Engel  telefonda  Kuperin 

səsini  eşidir.  «Tap  görüm,  hardan  zəng  edirəm?»  -  deyə  sual 

verən Kuper daha sonra deyir: «Sənə əsil mobil telefondan zəng 

edirəm».


Martin  Kuper  1928-ci  ilde  Çikaqoda  yəhudi  miqrant  ailəsində 

doğulub. Onun ailəsi əslən Ukraynadan olub və Kiyev yaxınlığında 

yaşayıb.

Xəstələrin səhhətinə “ağıllı plastırlar” 

vasitəsilə nəzarət ediləcək

Kompyuter arxasında qalmaq 

“apnoe” simptomlarını yaradır

3D-printerlər qidanı adi yeməklər 

şəklində “çap edə” biləcəkdir

Dünyanın ilk mobil telefon zəngi

Fotolar Cənnətalı Çingizindir


http://www.amu.edu.az

15 mart 2014-ъц ил

4

- Biz həkimlər üçün ən önəmli 

məsələ  müalicə  etdiyi  xəstəni 

sağlam  görmək,  onu  doğmala-

rının  yanına  sağlam  yola  sal-

maqdır.  Mən  pediatram,  uzun 

müddətdir  uşaqların  sağlamlığı-

nın  keşiyində  dayanıram.  Uşaq-

lar  böyüklərə  nisbətən  təmiz 

qəlbli,  səmimi  olduqlarına  görə 

onların  minnətdarlıqları  xüsusi 

olur.  Onların  xoş  hissləri  mənə 

ayrı  cür  ləzzət  edir.  Elə  bu  ixti-

sası  seçməyimə  səbəb  uşaqları 

xüsusi  məhəbbətlə  sevməyim 

olub.  Onları  həmişə  sağlam  və 

xoşbəxt  görmək  istəmişəm.  Ba-

yaq  balacanın  etdiyi  hərəkətlərə 

fikir  verdinizmi?  Onun  özünü 

sağlam  vəziyyətdə  üstümə  atma-

sı,  boynumu  qucaqlaması  mənim 

üçün bir dünya deməkdir. Küçədə 

gedərkən  neçə-neçə  valideyn  və 

uşaqların sənə yaxınlaşaraq halı-

nı xəbər alması özü bir xoşbəxtlik 

deyilmi?


Olduqca  kövrək  olan  bir  epi-

zodu  diqqətinizə  çatdırmaq 

istəyirəm.  Ermənilər  anadan  ol-

duğum  Ağdamın  Seyidli  kəndini 

ələ keçirmək istəyiblər. Bu zaman 

Ehtiram  Hüseynov  adlı  bir  əsgər 

düşmənlərlə ölüm-dirim savaşına 

qalxıb.  Qəhrəmanlıq  göstərib.  O, 

vuruşa  atılanda  komandirinə  de-

yib  ki,  mən  Seyidli  kəndinin  hər 

qarışı  uğrunda  qan  tökməyə  ha-

zıram.  Çünki  bu  kənddə  anadan 

olan Adilə xanım Namazova məni 

müalicə  edib,  həyata  qaytarıb. 

Özün haqqında bu cür söhbətləri 

eşidəndə istər-istəməz daxilən bir 

qürur hissi  keçirməli olursan. 

-  rəhbərlik  etdiyiniz  kafedra 

və  uğurları  haqda  da    söhbət 

açmağınızı istərdik... 

- Pediatriya kafedrası pediatriya 

üzrə həkimlərin yetişdirilməsində, 

elmin  inkişaf  etdirilməsində 

və  uşaq  əhalisinə  ixtisasalşmış 

tibbi  yardımın  göstərilməsində 

əvəzedilməz  xidmətlər  gös-

tərir.  Mənim  rəhbərliyim  ilə  50-

dən  çox  tibb  elmləri  namizədi 

və  tibb  elmləri  doktorları  ürək 

xəstəlikləri  sahəsində  dissertasi-

ya müdafiə edərək elmi dərəcələr 

alıblar. Onlar arasında hamımızın 

tanıdığı  və  hörmət  etdiyi  ATU-

nun  Tədris  Terapevtik  Klinikası-

nın  direktoru,  professor  Surxay 

Musayevin  adını  çəkə  bilərəm. 

O,  həm  namizədliyini,  həm  də 

doktorluq  dissertasiyasını  bizdə 

müdafiə edib. 



-  Bəs  məşhur  həkimlərdən  ən 

çox kimlərlə münasibətiniz olub? 

Onlardan  hansılarının  adını  çəkə 

bilərsiniz?

- Xanım həkimlərin demək olar 

ki, hamısı ilə xoş münasibətlərim 

olub.  Onlar  arasında  akademik 

Zərifə xanım Əliyeva,  Zəhra xa-

nım  Quliyeva,    Sima  xanım  Qu-

liyevanın  adlarını  çəkə  bilərəm. 

Zəhra  xanımla  uzun  müddət  bir 

yerdə  işləmiş,  bir  yerdə  müdafiə 

etmişik.  Azərbaycan Respublika-

sı Qadın Problemləri üzrə Dövlət 

Komitəsinə rəhbərlik edən dövrdə 

idarə heyətinin üzvü olmuşam.

Mən  Azərbaycan  Səhiyyə 

Nazirliyində  elmi  tibbi  şuranın 

sədri olanda isə  Zərifə xanım göz 

xəstəlikləri üzrə problem komissi-

yasının sədri və rəyasət heyətinin 

üzvü idi. O, çox mədəni, alicənab 

bir  xanım  idi,  öhdəsinə  düşən 

vəzifəni  layiqincə  və  yüksək 

səviyyədə yerinə yetirirdi



İhsan  Doğramacın 

xoş təəssüratları...



Türk 

dünyasının 

böyük 

oğlu,  -  Ümumdünya  Pediatrlar 

Cəmiyyətinin 

sədri 

İhsan 

Doğramacı  Bakıda  olarkən  sizin 

haqqınızda  xoş  sözlər  söyləmiş 

və  demişdir:  “Türk  dünyası 

pediatrları içərisində Adilə xanım 

və  mən  bacı-qardaşıq.  O,  mənim 

pediatr  bacım,  mən  isə  onun 

pediatr  qardaşıyam.”  siz  İhsan 

bəylə nə vaxtdan tanış idiniz? Bu 

barədə təəssüratlarınız?

-  Mən  Azərbaycan  Pediatrlar 

Assosiasiyasının  prezidenti,  eyni 

zamanda  Türkdilli  Ölkələrin 

Pediatrlar  Cəmiyyətinin  vitse-

prezidentiyəm. 

İhsan 

bəylə 


1971-ci  ildən  tanış  olmuşam. 

Bu  tanışlığın  maraqlı  tarixçəsi 

var. Həmin il  SSRİ Tibb Elmlər 

Akademiyasına üzv seçilmişdim. 

Avstriyada  pediatrların  ümum-

dünya konqresi keçirilirdi. Orada 

mənim  çıxışım  nəzərdə  tutul-

muşdu. “Uşaqlarda anadangəlmə 

ürək  qüsurları  zamanı  aparılan 

cərrahi  əməliyyatlar:  göstərişi, 

nəticəsi,  diaqnostikası”  ilə  bağlı 

məruzə  ilə  çıxış  etdim.  Çıxışım 

iştirakçılar  tərəfindən  xeyli  ma-

raqla  qarşılandı.  Çünki    o  tipli 

əməliyyatlar  dünyada  yalnız  iki 

ölkədə - Amerikada və SSRİ-də 

aparılırdı.  İhsan  Doğramacı  da 

həmin  konqresdə  iştirak  edir-

di.  Soyadım,  Azərbaycandan 

olmağım,  məruzədə  qaldır-

dığım  məsələlərin  aktuallı-

ğı  onun  diqqətini  çəkdi  və 

mənimlə 

görüşdü. 

Ürəkdə 

aparılan  əməliyyatlarla  bağlı 



mənimlə xeyli söhbət etdi və son-

ra  diqqətimə  çatdırdı  ki,  çox  şa-

dam  ki,  Azərbaycanın  pediatriya 

sahəsində xeyli uğurlar qazanmış 

belə bir xanım alimi var.                                                                                                  

““Bakı Bəyannamə si”n-

də işğal olunmuş əra zi-

lər lə bağlı məsələ əksini 

tapdı” 

Təxminən 70-ci ilin ortalarında 

isə pediatrların Moskvada ümum-

dünya  konqresi  keçirildi.  Titul-

larım  sadalandı  və  məndən  icla-

sı  aparmağı  xahiş  etdilər.  İhsan 

bəy  də  konqresə  qatılmışdı.  Bu 

dəfə  məni  Türkiyəyə  dəvət  etdi. 

Bildirdi  ki,  Sizin  təcrübənizdən 

Türkiyə  səhiyyəsində  istifadə 

etmək  bizim  üçün  xoş  olardı. 

Amma  sovetlər  dövründə  təklifi 

qəbul  etmək  çətin  olduğundan 

etiraz etdim. Avropa ölkələrindən  

nümayəndələr  də  iştirak  edirdi.                                                   

Ölkəmiz  müstəqillik  qazanan-

dan sonra Bakıda da pediatrların 

IV  ümumdünya  konqresi  oldu. 

Azərbaycan  Dövlət  Akademik 

Opera  və  Balet    Teatrının  bina-

sında  keçirilən  konqresdə  Ulu 

Öndər  Heydər  Əliyev  də  iştirak 

edirdi.  Konqresə  5  qitədən  200-

dən  çox  nümayəndə  qatılmış-

dı.  Sonda  Bakı  Bəyannaməsi 

qəbul  olundu.  Bəyannamədə 

Azərbaycanın  ayrılmaz  hissəsi 

olan  Qarabağın  erməni  hərbi 

birləşmələri  tərəfindən  işğalı  öz 

əksini  tapdı.  Konqresdə  istirak 

edən  nümayəndələr  ölkələrinə 

geri  dönən  zaman  Bəyannaməni 

özləri  ilə  apardılar  və  bu  barədə 

təmsil  olunduqları  ölkənin  döv-

ri  mətbuatında  materiallar  dərc 

olundu.  



“Növbəti Novruz 

Bay ramının Qara-

bağda keçirilməsini 

istərdim”

Adilə  xanım  söhbəti  əs na sında 

ATU  rəhbərliyinin  xanımlara 

olan    diqqət  və  qayğısından  da 

danışdı.  “Çox hörmətli akademi-

kimiz  Əhliman  Əmiraslanov 

universitetdə  çalışan  xanımlara 

xüsusi  qayğı  və  diqqət  göstərir. 

Məni  və  o  cümlədən  bütün  xa-

nımlarımızı 



8 Mart Beynəlxalq 

Qadınlar 

Günü

  münasibəti 

ilə  təbrik  edib.  Bu  da  mənə 

göndərdiyi  təbrik  açıqcası  (açıq-

canı  göstərdi-Q.A.).  Bu  diqqətə, 

xoş münasibətə görə universitetin 

rəhbərlyinə minətdaram.” 

Sonra  isə  8  Mart  Beynəlxalq 

Qadınlar  Günü  münasibəti  ilə 

özünün  ürək  sözlərini  söylədi 

və 

Azərbaycan 



xanımları-

nı  təbrik  etdi:  “Yer  kürəsinin 

dilbər  diyarı  olan,  günü-gündən 

çiçəklənən,  sürətlə  inkişaf  edən 

Azərbaycanımızın 

qadınlarını 

başda  ölkəmizin  birinci  xanımı, 

Heydər  Əliyev  Fondunun  Prezi-

denti, 

YUnEsKO və İsEsKO-

nun  xoşməramlı  səfiri,  millət 

vəkili,  sevimli  Mehriban  xanım 

Əliyeva olmaqla, Tibb Universite-

tinin  qadınlarını,  tələbə  qızlarını 

8  Mart  Beynəlxalq  Qadınlar 

Günü

  münasibətilə  öz  adımdan, 

respublikanın səhiyyə işçiləri, pe-

diatrları adından səmimi qəlbdən 

təbrik edirəm.  Biz həm də Novruz 

Bayramı  ərəfəsindəyik.  Qarşıdan 

gələn  bu  bayram  münasibəti  ilə 

də xalqımızı təbrik edirəm. Gün o 

gün olsun ki, növbəti Novruz Bay-

ramını  işğaldan  azad  olan  gözəl 

Qarabağımızda  keçirək.  Uşaqla-

rımız    “Orda  bir  kənd  var  uzaq-

da,  o  kənd  bizim  kəndimizdir...

Getməsək  də,  qalmasaq  da,  o 

kənd  bizim  kəndimizdir!!!”  mis-

ralarını  Qarabağımızdan  kənar 

səsləndirməsinlər.”

Qabil ABDULLAYEV

    


Azərbaycan Tibb Universitetinin I uşaq xəstəlikləri kafedrasının  müdiri, tibb elmləri 

doktoru, professor, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının həqiqi üzvü, rusiya 

Federasiyası Tibb Elmlər Akademiyasının həqiqi üzvü  Adilə əvəz qızı namazovadan 

müsahibə götürmək üçün onunla kabinetində görüşdük. söhbətin şirin yerində kabinetin 

qapısı döyüldü. İçəri anası ilə birgə  5-6 yaşlarında bir uşaq daxil oldu. Qaça-qaça özünü 

Adilə xanımın üstünə atan Məhəmməd adlı balaca onun üzündən öpdü və “çox sağ olun, 

təşəkkür edirəm”-deyərək professora minnətdarlığını bildirdi. sağollaşanda da Adilə 

xanımım boynunu qucaqladı və üzünü üzünə söykədi. Bu mənzərəni həyəcansız seyr 

etmək mümkün deyildi. Adilə xanımın sevincdən üzü gülür, əlləri ilə Məhəmmədin başını 

sığallayırdı. Bir müddət hər ikimiz bu xoş təəssüratdan ayrılmadıq. nəhayət söhbətinə 

“həkim üçün bundan gözəl xoşbəxtlik ola bilməz” sözləri ilə davam etdi: 

“Avstriyada keçirilən pediatrların ümumdünya konqresində 

nümayəndələr çıxışımı böyük 

maraqla qarşıladı”

Müsahibə

1982-ci il, Bakı şəhəri

 Ön cərgədə oturanlar: 

soldan sağa - akademiklər  

Zərifə  Əliyeva,  Adilə  Namazova,  Azərbaycan  SSR 

Ali  Sovetinin  sədri  Xəlil  Xəlilov,  professororlar 

Zəhra Quliyeva, Sima Quliyeva,  Rəhim Rəhimov

Ayaq üstə olanlar:

 

soldan – professorlar  Qəhrəman 

Qəhrəmanov, Tağı Tağızadə, Dəmir Hacıyev

15 mart 2014-ъц ил

http://www.amu.edu.az

5

Universitetin Mülki Müdafiə 



Qərargahının 

təşkilatçılığı 

ilə  Mülki  Müdafiə  Tibb  xid-

mətinin Təşkili Kursunda hər bi-

ləşdirilmiş  Mülki  Müdafiə  qüv-

vələrinin  komandir-rəis  heyəti-

nin  tələbələrlə  birlikdə  nəzəri 

tədbiri keçirilmişdir.

1 mart – Ümumdünya 

Mülki Müdafiə Gününün 

mövzusu “Mülki Müdafiə və 

təhlükəsiz cəmiyyət üçün 

fövqəladə halların qarşısının 

alınması mədəniyyəti” seçilmişdir.

Tədbiri açan Qərargah rəisi 

Firdovsi Məmmədov ilk öncə 

Xocalı soyqırımı qurbanlarının 

xatirəsinin anılmasını təklif 

etmişdir.

Anımdan 

sonra MMTX 

təşkili 

kursunun 

müdiri – 

hərbiləşdirilmiş MM qüvvələrinin 

ümumi komandiri Aqil 

Musayev çıxış edərək “1 mart 

– Ümumdünya Mülki Müdafiə 

Günüdür”, “Azərbaycan 

Respublikasının Mülki Müdafiə 

sistemi”, “Təhlükəsiz cəmiyyət 

üçün fövqəladə halların qarşısının 

alınması mədəniyyəti” 

mövzularında 

məruzələr etmişdir. 

Məruzəçinin çıxışında 

Beynəlxalq Mülki 

Müdafiə Təşkilatının 

yaranma tarixi və 

fəaliyyəti istiqamətləri, 

1 mart – Ümumdünya 

Mülki Müdafiə 

Günü və onun qeyd 

edilməsinin məqsədi, Azərbaycan 

Respublikasının Beynəlxalq Mülki 

Müdafiə Təşkilatına üzvlüyü, 

Azərbaycan Respublikasının 

Mülki Müdafiə sistemi, eləcə 

də mülki müdafiə təbliğatı və 

əhalinin fəlakət riskinin qarşısının 

alınmasına hazırlanması barədə 

ətraflı məlumatlar verilmişdir.

Çıxışdan sonra 

hərbiləşdirilməmiş 

yanğınsöndürən dəstəsi ilk 

yanğın söndürmə vasitəsi olan 

balonlardan istifadə qaydasını 

mənimsəmişlər.

                                                           

Fəridə MİrzəYEVA,

MMQ-nin məsul katibi

1 MART ÜMUMDÜNYA MÜDAFİƏ GÜNÜDÜR

m

 



Bitkilərin müalicəvi xüsusiyyətləri insanlara qədim zamanlardan 

məlumdur.  «Min  dərd  varsa,  min  bir  də  dərmanı  var»  deyən 

ulularımız  öz  azar-bezarlarını  bitkilərdən  hazırladıqları  dərmanlarla 

müalicə  ediblər.  Həmin  müalicə  üsulları  zamanın  sınağından  uğurla 

çıxıb  və  bugünkü  elmi-texniki  tərəqqi  əsrində  də  öz  əhəmiyyətini 

itirməyib.  Hətta  bir  vaxt  xalq  təbabətinə  -  türkəçarəyə  qısqanclıqla 

yanaşan elmi təbabət də bu gün onun əhəmiyyətini etiraf edir. Qeyd 

etmək  lazımdır  ki,  bitkilərdən  hazırlanan  dərmanlar  heç  vaxt  fəsad 

törətmir.  Bitkilərin  müalicəvi  xüsusiyyətlərini  nəzərə  alıb  onlardan 

müxtəlif xəstəliklər zamanı istifadə edilməsi barədə məlumat veririk.

İtburnu.

  Bu  bitkiyə  dərgil 

də  deyirlər.  Respublikamızın 

ərazisində  geniş  yayılıb.  Tibb 

elmləri  doktoru,  əməkdar  elm 

xadimi  Dursun  Hüseynov  bu  bit-

ki  barədə  yazır  ki,  onun  tərkibi 

vitaminlərlə,  şəkərlərlə,  mik-

roelementlərlə  olduqca  zən-

gindir.  Bitki  aləmində  yayılmış 

vitaminlərin hamısı, xüsusilə C vi-

tamini (oskorbin turşusu) dərgilin tərkibində lap çoxdur. Odur ki , onu 

“təbii  vitamin”  kompleksi  adlandırırlar.  Elə  tərkibində  olan  qiymətli 

maddələrin  zənginliyinə  və  bir  sıra  müalicəvi  xüsusiyyətlərinə 

görə  ondan  xalq  təbabətində  geniş  istifadə  olunur.  Belə  ki,  onun 

meyvələrinin çayından, şirəsindən qara ciyər və böyrək xəstəliklərinin 

müalicəsində istifadə edilir. Bu bitkidən elmi təbabətdə də istifadə 

olunur.  Elmi  təbabətdə  itburnu  bitkisinin  mayasından  xolosas  adlı 

preparat hazırlanır. Bu preparat ödqovucu xassəyə malikdir. Həmin 

preparat avitaminoz xəstəliyi zamanı da işlədilir. 



Moruq. 

Ölkəmizin  ərazisində  ge-

niş  yayılıb.  Əsasən  15  növü  bitir.  Moru-

ğun  kimyəvi  tərkibi  növündən,  becərmə 

şəraitindən  asılı  olaraq  müxtəlifdir. 

Meyvələrinin  tərkibində  C,  B,  E  vitamini, 

karotin, şəkərlər, üzvü turşular, efir yağları 

və bir sıra aktiv maddələr vardır. Ona görə 

də böyük müalicəvi xüsusiyyətə malikdir. 

Bu baxımdan da xalq təbabətində ondan 

geniş istifadə ediblər. Soyuqdəymə zama-

nı əmələ gələn xəstəliklərdə onun qurudulmuş meyvələrinin çayın-

dan, eləcə də moruğun mürəbbəsindən istifadə olunur. Çünki onun 

tərkibi insan orqanizminə lazım olan maddələrlə zəngindir. 



Qarğıdalı.

 Ölkəmizin ərazisində ge-

niş  yayılmış  bu  bitkinin  özünəməxsus 

xüsusiyyətləri  var.  Olduqca  faydalıdır. 

Böyrək və qara ciyər xəstəlikləri zama-

nı ondan istifadə edirlər. Belə ki, həmin 

xəstəliklərə  mübtəla  olduqda  bitkinin 

saçaqlarını  çay  kimi  dəmləyib  gündə 

bir  neçə  dəfə  içmək  məsləhətdir. 

Saçaqlarının  tərkibində  efir  yağı, 

saponinlər, K vitamini və sair maddələr var. Qarğıdalı saçağından 

hazırlanmış dərmanlar elmi təbabətdə də işlədilir. Belə ki, onun sa-

çaqlarından  duru  ekstrakt  hazırlanır  və  ondan  qan  kəsici  dərman 

kimi istifadə olunur.



Göy  noxud.

  Azərbaycanda  iki 

növü  yayılıb.  Bu  bitkinin  zoğu,  yar-

paqlarının  yaşıl  hissəsi,  toxumları 

müalicəvi  əhəmiyyətli  maddələrlə 

zəngindir.  Əczaçılıq  elmləri  doktoru, 

professor  İsrafil  Dəmirov  qeyd  edir 

ki, xalq təbabətində onun toxumlarını 

qurudulmuş buğda dənəsi, qoz ləpəsi, 

azca qara istiot, hil, zəncəfil və sarıköklə bir yerdə həvəngdəstədə 

əzir,  sonra  üzərinə  bal  əlavə  edirlər.  Alınan  maddə  bir  gün  həmin 

vəziyyətdə saxlanılır. Sonra isə qarışıqdan çay qaşığı ilə gündə üç 

dəfə revmatizm xəstəliyinə tutulanlara yedizdirirlər.

Noxuddan  qadın  xəstəliklərində  iltihaba  qarşı  istifadə  edilir.  Bu-

nun üçün onu odda qovururlar. Sonra həvəngdəstədə əzirlər. Alınan 

maddənin üzərinə qara istiot və hil tozu töküb qarışdırırlar. Bundan 

sonra  həmin  maddəyə  ətçəkən  maşından  keçirilmiş  kişmiş  əlavə 

edir,  təzədən  qarışdırıb  kütlə  halına  salırlar.  Alınmış  kütlədən  həb 

hazırlayırlar. Həmin həblər elə noxud boyda olur.

Xalq  təbabətində  qüvvətverici,  əsəb  sisteminin  tonusunu  artırıcı 

vasitə kimi də işlədilir. Bunun üçün noxud ununun balla hazırlanmış 

halvasından istifadə edilir. Ona noxud halvası da deyilir. Göy noxu-

dun zoğlarından alınan şirədən zədələnmələrdə qankəsici kimi də 

istifadə olunur.  



Hazırladı:   Arif HÜsEYnOV

Dövlət  və  cəmiyyətin  əsas 

problemlərindən  biri  də  sülh  və 

ya hərbi dövrdə əhalinin yaşaması 

və 

fəaliyyətinin 

təhlükəsizlik 

təminatının  yaradılmasıdır.  Bu 

məqsədlə fövqəladə halların idarə 

olunması üzrə xüsusi nazirlik, eləcə 

də  digər  güc  nazirlikləri  yaradılır, 

bu məsələlərin həlli həmçinin yerli 

icraedici və idarəetmə orqanlarına 

tapşırılır.

Mülki  Müdafiə  sahəsində  bütün 

münasibətləri  AR-sı  Milli  Məclisinin 

1997-ci  ildə  qəbul  etdiyi  “Mülki 

Müdafiə  “Mülki  Müdafiə  Haqqın-

da  Qanun”  tənzimləyir.  Bu  qanun 

ulu  öndər  Heydər  Əliyevin  müvafiq 

sərəncamı ilə 1 yanvar 1998-ci ildən 

qüvvədədir.  Çünki  Azərbaycan  hü-

quqi  dövlətdir.  Bu  sahədə  dövlətin 

siyasətini  ardıcıl  surətdə  həyata 

keçirmək  üçün  Azərbaycan  Res-

publikasının Prezidenti İlham Əliyev 

cənablarının 16 dekabr 2005-ci il ta-

rixli sərəncamı ilə Fövqəladə Hallar 

Nazirliyi  yaradılmışdır.  Yaradıldığı 

qısa müddət ərzində Fövqəladə Hal-

lar Nazirliyi bu sahədə xeyli iş gör-

müş, qabaqcıl dövlət və beynəlxalq 

təşkilatlarla  hərtərəfli  əməkdaşlıq 

qurmuşdur.

Digər  ali  məktəblərdən  fərqli 

olaraq  ATU-nun  tələbələri  FH-da 

tibbi  xidmətin  təşkili  ilə  bərabər 

ümumi  məsələləri  də  öyrənməlidir. 

Azərbaycan  Respublikası  1993-

cü  ildən  Beynəlxalq  Mülki  Müdafiə 

Təşkilatının  tam  hüquqlu  üzvüdür 

və bütün beynəlxalq konvensiyaların 

tələblərini yerinə yetirir. 



Fövqəladə hal qüvvələrinin əsas 

məqsədi aşağıdakılardır:

-  Özünü  idarəetmə  orqanlarının 

qüvvə  və  vasitələrinin  hər  zaman 

fövqəladə halların qarşısının alın-

ması  və  nəticələrinin  ləğv  olun-

masına  yönəldilmiş  fəaliyyətə 

hazır olması;

- Əhalinin fövqəladə hal zamanı 

hərəkətə hazırlığı;

-  Fövqəladə hallardan zərər cək-

miş əhalinin social müdafiəsi üzrə 

tədbirlərin görülməsi və hümanitar 

aksiyaların  keçirilməsi,  tibbi 

biliklərin təbliği;

-  Əhali  arasında  özü-özünə 

və  yoldaşına  qarşılıqlı  ilk  tibbi 

yardımın göstərilməsi;

-  Ərzaq  və  su  ehtiyatlarına 

sanitar nəzarətin təşkili, yoluxucu 

xəstəliklərin  profilaktikası,  küt-

ləvi  peyvənd  kampaniyasının 

təşkili;

-  İlk  tibbi  yardım  göstərilmiş 

şəxslərin qeydiyyatı və ocaqlardan 

tibbi təxliyyəsinin təşkili;

-  Əhaliyə  növbəti  mərhələdə 

ilk  həkim,  təkmilləşdirilmiş  və 

ixtisaslaşdırılmış  tibbi  yardımın 

təşkili;

-  Ocaqda  yaranmış  psixoemo-

sional  gərginliyin  aradan  qal-

dırılması  üçün  profilaktik  təd-

birlər;

-  Ocaqlarda  yoluxucu  və  ya 

ruhi  xəstə  aşkar  olunarsa  təcrid 

olunmalı;

-  Travmanın  ağırlıq  dərəcəsi  və 

əmək  qabiliyyətinin  itirilməsinin 

qiymətləndirilməsi;

-  Ocaqlarda  ölümün  səbəbinin 

aydınlaşdırılması  məqsədi  ilə 

məhkəmə 

tibbi 

ekspertizanın 

təşkili;

-  Əhalinin  fövqəladə  hal lar -

dan  qorunması  sahəsində,  eləcə 

də  onların  nəticələrinin  ləğ-

vində  bilavasitə  iştirak  edən 

şəxslərin  hüquq  və  vəzifələrinin 

reallaşdırılması;

-  Tibbi  xidmətin  mülki  mü-

da  fiənin  digər  xidmətləri  ilə 

əlaqəsinin təşkili;

- Tibbi yardımın göstərilməsinin 

təbliğində  kütləvi  informasiya 

vasitələrindən istifadə etməli.

Yüklə 284,06 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin