Abituriyentler ushın Qaraqalpaq tili páninen qollanba quwat Jarekeev Tildiń jámiyetlik xızmeti

Tuwra gáptiń irkilis belgileri
Tuwra gápler jazıwda, kóbinese tırnaqshaǵa alınıp jazıladı. Biraq bul jaǵday barlıq waqıtta shárt emes. Tırnaqsha kóbinese, citatalarda, monolog tekstlerdegi tuwra gáplerde qollanıladı. Al kórkem shıǵarmalardaǵı dialog túrindegi gáplerde tuwra gáp tırnaqshasız jazıladı. Tuwra gápler qaysı orında kelse de, bas háripten baslanıp jazıladı. Mısalı: Sondaǵı oylaytuǵınım: “Pax, qáne endi men de usınday bolıp kóylek kiyip, naǵıslı oramal tartıp qashan júrer ekenmen”, - dep ańsarım awıp qala beremen.
Tuwra gáp penen avtor gápiniń arasına olardıń orın tártibi hám tuwra gáptiń aytılıw maqsetine qaray tómendegi irkilis belgileri qoyıladı:
1.Tuwra gáp avtor gápinen burın kelse, tuwra gápten keyin mánisine qaray, xabar gáp bolsa útir, soraw mánide bolsa soraw, úndew gáp túrinde kelse úndew belgisi qoyıladı da, avtor sózinen aldın sızıqsha qoyıladı. Mısalı: “Balam, miynet adamdı húrmetke bóleydi”, - dedi Názigúl. “Qızlardıń atızda ullı kúsh ekenin ne menen kórsete alasız?” – dedi Gúljamal. Áne, qara biziń torǵay sayradı! – dedi Subanqul.
2.Tuwra gáp avtor gápinen keyin kelse, avtor gápinen soń qos noqat qoyıladı. Mısalı: Xalıq bılay deydi: “Miynettiń kózin tapqan, baxıttıń ózin tabadı”
3.Tuwra gáp avtor gápiniń ortasında kelse, avtor gápiniń dáslepki bóleginen keyin qos noqat, tuwra gápten soń mánisine qaray, xabar gáp bolsa útir, soraw mánide bolsa soraw, úndew gáp túrinde kelse úndew belgisi qoyıladı. Mısalı: Izam kelip qanım qaynap: “Siziń nızamǵa jatpaytuǵın háreketleriniń tuwralı hákimlerge shaǵım etemen!” – dep baqırıp jiberdim.
4.Tuwra gáptiń ortasında avtor gápi kelse, avtor gápi eki jaǵınan útir hám sızıqsha arqalı bólinip jazıladı. Mısalı: “Biziń brigadamız, - dep Aygúl apay úlken isenim menen sóyledi, - bıyılǵı jılı hár gektardan 80 centnerden zúráát jetistirmekshi”.
5.Tuwra gáp diolog túrinde kelgende tuwra gáptiń aldına sızıqsha qoyıladı. Mısalı:
- Apa, iyttiń dawısı, qara ǵoy, - dedi Tóresh.
- Qayaqta esitiledi? – dedi anası.
- Anamanda apa! – dep aldına qaray qolın sozdı.