Tırnaqsha (“”)
Tırnaqsha ekinshi atalıwı boyınsha “qos tırnaq” dep te ataladı. Ol qollanılıw xızmeti jaǵınan ajıratıwshı irkilis belgisiniń toparına jatadı. (Tırnaqsha hám defis imla belgisi esaplanadı)
Tırnaqsha jazıwda tómendegi jaǵdaylarda qollanıladı:
1.Basqa birewdiń miynetinen alınǵan citatalar (siltemeler) tuwar gáp retinde berilgende tırnaqshaǵa alınıp jazıladı. Mısalı: Ábiw Rayxan Beruniydiń pikirnshe: “Jayhun tábiyattıń sawǵası, onı húrmetlew, abaylap saqlaw kerek”, - degen edi.
2.Eger birewdiń miynetinen ya shıǵarmasınan úzindi keltirip, sol úzindi alınǵan shıǵarmanıń atı kórestilse, shıǵarmanıń atı tırnaqshaǵa alınadı. Mısalı: Ótesh shayır “Ótti dúnyadan” degen qosıǵında Berdaqrı bılay bahalaǵan edi:
Berdaq edi shayırlardıń danası,
Sózine iyildi adam balası.
3.Ósek, mısqıllaw yamasa awıspalı mánide aytılǵan sózler tırnaqshaǵa alınadı. Mısalı: Ol óz agregatınıń bunkerinen 200 tonna “aq altın” tókti.
Urılarǵa qasharǵa jer qalmadı,
Sonsha tásil oylasa da bolmadı,
Aqırında qolǵa tústi “Batırlar”. (J.A)
|
Tek ózleri “márdana”,
Tek ózleri jurttan asqan “zor dana”. (T.J)
|
4.Kitap, gezata-jurnal, kórkem shıǵarma, kinofilm, óndiris, mákeme, kárxana, zavod, fabrika, miymanxana, kóshe, orden, medal, buyımlardıń menshikli atları hám mashina, kombayn, samolyot, televizor atamaları jazıwda tırnaqshaǵa alınıp jazıladı. Mısalı: “Qırq qız” dástanı, “Erkin Qaraqalpaqstan” gazetası, “Ózbekstan” miymanxanası, “Saǵlam áwlad ushın” ordeni, “Altın juldız” medalı, “Volga” avtormashinası, “Saratov” muzlatqıshı, “Ájiniyaz” kóshesi, “Allamurat” awılı h.t.b.
Irkilis belgileriniń qosımsha xızmeti
Irkilis belgileriniń geyparaları tiykarǵı xızmetleri menen qatar, qosımsha xızmetlerdi de atqaradı:
Dostları ilə paylaş: |