Adaptiv jismoniy tarbiya nazariy uslublari

ADAPTIV JISMONIY TARBIYA NAZARIY USLUBLARI
Reja;

1. 
   Adaptiv jismoniy tarbiya
   
2. 
   Adaptiv jismoniy tarbiya: asoslari, mashqlari, harakatlari
   

O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017 yil 1 dekabrdagi PF-5270-son “Nogironligi bo’lgan shaxslarni davlat tomonidan qo’llab-quvvatlash tizimini tubdan takomillashtirish chora-tadbirlari to’g’risida”gi farmoni asosida 2018-2019 o’quv yilidan boshlab O’zbekiston davlat jismoniy tarbiya va sport universitetida “Paralimpiya sport turlari” kafedrasi tashkil qilindi va 2019-2020 o’quv yilidan boshlab kafedra nomi “Adaptiv jismoniy tarbiya va sport”ga o’zgartirildi. “Adaptiv jismoniy tarbiya va sport” kafedra tarkibida 10 nafar professor- o’qituvchi faoliyat olib bormoqda. Malakali mutaxassislar tarkibida bir nafar pedagogika fanlari bo‘yicha falsafa doktori, uch nafar dotsent, bir nafar katta o’qituvchi va besh nafar o’qituvchilar faoliyat olib borishmoqda. Kafedra professor-o’qituvchilar tomonidan ”Adaptiv jismoniy tarbiya va sport”, “Adaptiv va sog’lomlashtirish jismoniy tarbiya”, “Olimpiya va paralimpiya harakati tarixi”, “Adaptiv sport o’yinlari (basketbol, volebol, futbol) o’qitish metodikasi”, “Adaptiv sport pedagogik mahoratini oshirish” hamda “Adaptiv yengil atletika o’qitish metodikasi” fanlaridan nazariy bilimlar berish bilan bir qatorda amaliy mashg’ulotlar ham yuqori saviyada amalga oshirilib kelinmoqda. Kafedrada ilmiy tadqiqot ishlarini olib borishga katta ahamiyat berilgan bo’lib, kafedra professor o’qituvchilardan 3 nafari mustaqil ilmiy tadqiqot izlanuvchisi sifatida faoliyat yuritmoqda. Olib borilayotgan faoliyat davomida kafedra ilmiy salohiyatini oshirish borasida Respublika mutaxasislik tashkilotlari hamda halqaro tashkilotlar bilan aloqalar o’rnatilmoqda. Kafedrada taxsil olayotgan talabalardan 16 nafari xalqaro toifadagi sport ustasi va Respublika, Osiyo, Jahon hamda paralimpiya chempionlari va sovrindorlari hisoblanadi. Kafedraning yaqin kelajakdagi rejalari ilmiy laboratoriya ochish hamda ixtisoslik fanlarini ko’paytirishni o’z oldiga maqsad qilib qo’ygan.
Bugungi kunda barcha mahsulotlarda murakkab ishlab chiqarish jarayonlarini, harbiy mojarolar bilan bog'liq nogironlik juda yuqori daraja bor, trafik o'sish oqadi, atrof muhitni oziqlantirish hamda har qanday inson organizmning mahsulotni vaqtinchalik yoki butunlay yo'qolishi mumkin. Bu, masalan, adaptiv jismoniy tarbiya sifatida paydo bo'ladigan bo'lib keldi. Men uchun doimiy vaqt yoki uzoq vaqt davom etadi. Ush turkumda, amputatsiya azob organlarni olib tashlash, ularni quloq yoki ko'zlaringizni va mustaqil harakatni yo'qotgan bo'lishi kasal yoki nogironlar yaratadi. Bu odamlar barcha yangi bir hayot tarzi uchun jamiyat a'zolari va ular o'zgarishlarni kerak davom omon qolish uchun (shunday deyish, moslashish yoki qurilma) bo'ladi. Bu adaptiv jismoniy tarbiya bilan shug'ullanadi nima.
ishlab chiqarish va kasalxonaga yotqizilgan kasal yoki jismoniy shaxslar, jismoniy va sog'liqni saqlash emas, balki sportchilar bilan suhbat qilish kerak, deb ko'rishni yaxshi tashkil qildi. Nazariyasi jismoniy madaniyat o'z faoliyatini tasdiqlovchi, bu ko'rinishini yo'q qiladi. Bu tibbiy reabilitatsiya, adaptiv jismoniy tarbiya (asosan tibbiy asbob-uskunalar, moylar va farmak ishlab chiqarish bilan ishlab chiqarishni tiklash) tabiiy hayot tarzi (sog'lom turmush tarzi, sport bilan yangi muhitda saqlash uchun hissa' , qattiq, ovqatlanish yaxshi). Va u maksimal harakat va sud muammolari va ulardan umumiy oyalama talab.
Adaptiv jismoniy ta'lim: kontent va vositalari
o'z-o'zidan, bir adaptiv jismoniy ta'lim bir necha sub iborat , murakkab sinflar aloqasi, o'yin-kulgi, musobaqalarda ishtirok etish, dam olish va: hayot normal uni olib, rivojlanish va ham jismoniy, ham aqliy qayta tiklash.
Shunday qilib, nima adaptiv jismoniy ta'lim shama? Bu, avvalo jismoniy tarbiya, adaptiv sport, avtomobil reabilitatsiya va jismoniy dam.
Adaptiv jismoniy ta'lim yoki ta'lim murakkab gijgijlash tizimlari va ko'rinishlarini, maxsus xususiyatlar va sifatlari, qolgan tana-motorlarini saqlash, rivojlanish va rivojlantirish ilmi bilan bemorlarni yoki odamlarni tanishtirishga yordam beradi. OFKning jismoniy mehnatdan foydalanish o'z-o'zini ishonch bilan ta'minlash. hosil hosil: energiya va ruhiy stressni bartaraf etish o'z etilishga erishish, ishonch va mustaqil bo'lish.
Adaptiv Sport sportga jismoniy darajada ta'lim va qarab turish. Bu musobaqalarda ishtirok etish va yaxshi foyda uchun beradi. Radiusi jalb maqsadi - jismoniy tarbiya insonlar, texnologiya va safarbar nogironlik uchun sport.
Adaptiv jismoniy ta'lim: kontent va vositalari
o'z-o'zidan, bir adaptiv jismoniy ta'lim bir necha sub iborat , murakkab sinflar aloqasi, o'yin-kulgi, musobaqalarda ishtirok etish, dam olish va: hayot normal uni olib, rivojlanish va ham jismoniy, ham aqliy qayta tiklash.
Shunday qilib, nima adaptiv jismoniy ta'lim shama? Bu, avvalo jismoniy tarbiya, adaptiv sport, avtomobil reabilitatsiya va jismoniy dam.
Adaptiv jismoniy ta'lim yoki ta'lim murakkab gijgijlash tizimlari va ko'rinishlarini, maxsus xususiyatlar va sifatlari, qolgan tana-motorlarini saqlash, rivojlanish va rivojlantirish ilmi bilan bemorlarni yoki odamlarni tanishtirishga yordam beradi. OFKning jismoniy mehnatdan foydalanish o'z-o'zini ishonch bilan ta'minlash. hosil hosil: energiya va ruhiy stressni bartaraf etish o'z etilishga erishish, ishonch va mustaqil bo'lish.
Adaptiv Sport sportga jismoniy darajada ta'lim va qarab turish. Bu musobaqalarda ishtirok etish va yaxshi foyda uchun beradi. Radiusi jalb maqsadi - jismoniy tarbiya insonlar, texnologiya va safarbar nogironlik uchun sport.
e'lon
Adaptiv jismoniy madaniyat va istirohat ko'ngilochar vositasi, yoqimli dam olish yoki qayta tiklash bilan, ish yoki oqish o'zidan haqiqiy emas jismoniy kuch tiklanish o'z ichiga oladi. Jarayonlar charchoqni o'zgartirish yoki hayotiyligini tiklash, faqat bir zavq, ruhiy tasalli va harakat olib tashlash kerak - bu PRA harakat qilish kerak.
Adaptiv avtomobil reabilitatsiya shaxsiy faoliyat yoki turmush tarzi bilan bog'liq bir kasallik, jarohat yoki shikastlanish tufayli yo'qolgan qurilmalarni qayta tiklash uchun. Bu sabab nogiron bo'lib kasallik yo'qolgan mashinaga taalluqli emas. ADR maqsadi - to'g'ri va massaj, tabiiy dori-foydalanish bilan yoki kasal kishini o'rgatish kasalliklari, Chiniqishning va boshqa davolash.
Adaptiv jismoniy ta' - xayotiy va jismoniy kasallar va nogironlar, hayot yangi sharoitlari moslashish, sudlanish izzat va uni saqlab qolish uchun aql bo'lgan yo'nalish.
Bizning kompaniyamiz ishlab chiqarish va kasalxonaga yotqizilgan kasal yoki jismoniy shaxslar, jismoniy va sog'liqni saqlash emas, balki sportchilar bilan suhbat qilish kerak, deb ko'rishni yaxshi tashkil qildi. Nazariyasi jismoniy madaniyat o'z faoliyatini tasdiqlovchi, bu ko'rinishini yo'q qiladi. Bu tibbiy reabilitatsiya, adaptiv jismoniy tarbiya (asosan tibbiy asbob-uskunalar, moylar va farmak ishlab chiqarish bilan ishlab chiqarishni tiklash) tabiiy hayot tarzi (sog'lom turmush tarzi, sport bilan yangi muhitda saqlash uchun hissa' , qattiq, ovqatlanish yaxshi). Va u maksimal harakat va sud muammolari va ulardan umumiy oyalama talab.
Respublikada oxirgi yillarda jismoniy tarbiya va sportni ommalashtirish, aholi o‘rtasida sog‘lom turmush tarzini targ‘ib qilish, imkoniyati cheklangan shaxslarning jismoniy reabilitatsiyasi uchun zarur shart-sharoitlar yaratish hamda mamlakatning xalqaro sport maydonlarida munosib ishtirok etishini ta‘minlash borasida izchil chora- tadbirlar amalga oshirilmoqda.¹ Shu bilan birga, jismoniy tarbiya va sport sohasida aholi sog‘lig‘ini mustahkamlashga ko‘maklashadigan aniq dasturlarni amaliyotga joriy etish, yoshlarni sportga keng jalb qilish va ular orasidan iqtidorli sportchilarni saralab olish, sport turlari bo‘yicha yuqori natijalarni ta‘minlaydigan mahoratli sportchilar bilan milliy terma jamoalarni shakllantirish va trenerlar uchun qo‘shimcha shart-sharoitlar yaratish zarurati mavjud; Adaptiv jismoniy madaniyat ijtimoiy hayotning faol rivojlanayotgan sohasi bo‘lib, uning elementlari ijtimoiy hayotning turli sohalariga kirib boradi va adaptiv jismoniy tarbiya, adaptiv jismoniy dam olish, adaptiv sport, jismoniy reabilitatsiya, ijodiy (badiiy musiqiy) va odamlarning jismoniy faoliyatining ekstremal turlari sifatida ishlaydi. Sog‘liq holatida og‘ishlarga ega. Jamiyatni jalb qilgan holda, adaptiv jismoniy tarbiya mutaxassislari sog‘liqqa zarar yetkazadigan odamlarga nisbatan shaxsga yo‘naltirilgan insonparvarlik tushunchasini amalga oshiradilar va shu bilan ijtimoiy modernizatsiya elementlarini o‘z ichiga olgan yangi psixologik munosabatlarni, aholining ushbu toifasiga nisbatan mavjud stereotiplarni qayta ko‘rib chiqishni taklif qiladilar.
Ta‘lim, huquqiy, ilmiy, axborot makonida adaptiv jismoniy madaniyatning faol rivojlanishi nafaqat jamiyat rivojlanishidagi paradigma o‘zgarishi bilan izohlanadi, unga ko‘ra, u o‘zining barcha o‘ziga xos xususiyatlari va xususiyatlariga ega bo‘lgan, shu jumladan, uning sog‘lig‘ida nuqsonlari bo‘lgan, ijtimoiy fikrni nazariy tushunish markazini tashkil etuvchi shaxsdir. Insoniylashtirish, demokratlashtirish, liberallashtirish jarayonlarida uchraydigan hodisalar, shuningdek boshqa bir qator hodisalar (Pulyaev V.T., 1993, 1995). Avvalo shuni ta‘kidlash kerakki, nogiron sportchilarimizning Paralimpiya va Deaflimpik yozgi va qishki o‘yinlarida erishgan yutuqlari insonga maqsadlarga erishish, o‘zining zaif tomonlarini yengish, ob‘ektiv qiyinchiliklarni yengish va jamiyatning O‘zbekiston aholisining ushbu toifasiga munosabatini o‘zgartirishga ulkan hissa qo‘shgan. Adaptiv jismoniy tarbiya va sport Kafedra Mamlakatimizda adaptiv jismoniy tarbiya va sportini faol rivojlanishining muhim omili ushbu sohada o‘quv tarkibini shakllantirishda kuchli yutuq bo‘ldi. Darhaqiqat, ko‘p yillardan ko‘proq vaqt ichida u kichik maxsus kursdan bakalavr va magistrlik dasturlari bilan to‘laqonli o‘qitish sohasiga o‘tdi. Shu bilan birga, Adaptiv jismoniy tarbiya hozirgi kunda nafaqat oliy ta‘lim tizimida, kasbiy ta‘lim tizimida ham, yuqori malakali ilmiy va pedagogik kadrlar tayyorlash tizimida ham namoyon bo‘lmoqda.

―Adaptiv jismoniy madaniyat‖ Normativ-huquqiy bazasi mamlakatimizda ham faol shakllantirilgan. O`zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017 yil 1 dekabrdagi PF-5270-son