Al-lulu vəl-mərcan
Yüklə 5,61 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- “Əgər möminlərdən iki dəstə bir-biri ilə
|
1176. Usamə İbn Zeyd rəvayət edir ki, Peyğəmbər üzərində palan olan eşşəyin tərkinə mindi. Altında Fədək (yer adı) məxməri var idi. Usaməni də tətkinə aldı. O, Bəni Həris İbn Xəzrəc qəbiləsindən olan Sad İbn Ubadəni ziyarətə gedirdi. Bu, Bədr döyüşündən əvvəl idi. Nəhayət müsəlmanlar, bütlərə ibadət edən müşriklər, yəhudilər, Abdullah İbn Ubey və Abdullah İbn
531 Əlu Rəvaha olan bir məclisin yanından keçdi. Heyvanın qaldırdığı toz-torpaq məclisi bürüdükdə, Abdullah İbn Ubey ridası ilə burnunu tutaraq belə dedi: “Üzərimizi tozlamayın!”. Peyğəmbər onlara salam verdi. Sonra dayandı və minikdən düşdü. Onları Allahın (dininə, yoluna) dəvət etdi və onlara Quran oxudu”. Abdullah İbn Ubey dedi: “Ey Adam! Bundan gözəl bir şey yoxdu! Əgər dediklərin haqdırsa, bizə məclismizdə əziyyət etmə! Yerinə (evinə) dön! Bizdən kim yanına gəlsə, ona danışarsan”. Bunun müqabilində Abdullah İbn Əbu Rəvaha: “Məclisimizə gəl! Çünki biz bunu (Quran dinləməyi, dəvəti) sevirik”. Bundan sonra (ara qarışdı) müsəlmanlar, yəhudi və müşriklər bir- birilərini söyməyə başladılar. Hətta bir-birinin üzərinə atılmaq istədilər. Peyğəmbər isə onları sakitləşdirməyə çalışırdı. Sonra O miniyinə mindi. Nəhayət Sad İbn Ubadənin yanına daxil oldu və belə buyurdu: “Ey Sad, sən Əbu Hibabın (Abdullah İbn Ubey) nə dediyini eşitmirsən? O, belə və belə dedi!”. Sad: “Ey Allahın Elçisi, onu əfv et, bağışla! Allaha and olsun ki, Allah sənə verdiyini artıq vermişdir və həqiqətən bu yerin əhalisi ona tac geydirməyə, sarğı sarımağa (padşahları olsun deyə) razılığa gəlmişdi. Allah sənə verdiyi haqq ilə onu rədd etdikdə, bu onu qəzəbləndirdi (paxıllıq etdi). Ona görə də gördüyünü etdi. Və Peyğəmbər onu bağışladı”. (Buxari 6254, Muslim 4760, 1798/116)
1177. Ənəs rəvayət edir ki, (Mədinəyə gəldiyinin ilk günlərində) Peyğəmbərə: “Abdullah İbn Ubeyyin yanına gedin (İslama dəvət edin)” deyildi. Bundan sonra Peyğəmbər bir eşşəyə minib müsəlmanlarla birlikdə Abdullah İbn Ubeyyin yanına getdilər. Gedilən yol quru bir ərazi idi. Peyğəmbər, Ubeyy tərəfə getdikdə o: “Məndən uzaq ol! Eşşəyinin qoxusu mənə əziyyət verir” dedi. Buna qarşı Ənsardan Xəzrəc qəbiləsindən bir nəfər: “Vallahi Rəsulullahın eşşəyinin qoxusu səndən daha xoşdur” dedi. Ubeyyin tərəfindən bir nəfər ona qəzəbləndi və bu iki nəfər söyüşdülər. Hər iki tərəf bir-birilərinə qəzəbləndilər və əllərində olan xurma çubuğu, əllə bir-birilərini vurmağa başladılar”. Ayə nazil oldu: “Əgər möminlərdən iki dəstə bir-biri ilə vuruşsa, onları barışdırın....” (əl-Hucurat 9). (Buxari 2691, Muslim 4762, 1799/117)
532
1178. Ənəs İbn Malik rəvayət edir ki, Peyğəmbər Bədr günü buyurdu: “Kim bizim üçün Əbu Cəhlin nə etdiyinə baxar?”. İbn Məsud gedərək Afranın oğullarının onu vurduqdan sonra yerə sərildiyini gördü. Onun saqqalından yapışaraq belə dedi: “Əbu Cəhl sənsənmi?”. O: “Öz qövmünün öldürdüyü kişinin üzəində kimsə varmı? Sizin öldürdüyünüz kişinin üstündə kimsə varmı? Onu tayfası öldürdü?” cavab verdi (yəni, sizin məni öldürməniz eyib edilməz). (Əbu Micləz: Əbu Cəhl: “Kaş ki, məni əkinçi yox, başqası öldürərdi”). (Buxari 3963, Muslim 4763, 1800/118)
1179. Cabir İbn Abdullah rəvayət edir ki, (bir dəfə) Peyğəmbər buyurdu: “Kim Kəb İbn Əşrəfin işini bitirə bilər? Çünki o, Allaha və Onun Rəsuluna əziyyət verir.” Muhəmməd İbn Məsləmə ayağa qalxıb dedi: “Ya Rəsulullah,
533 istəyirsən onu mən öldürüm?”. Peyğəmbər: “Bəli!” deyə buyurdu. O dedi: “İzn ver bir şey deyim”. Peyğəmbər: “De!”. Bundan sonra Muhəmməd İbn Məsləmə (bir neçə əshabə ilə birlikdə Kəbin) yanına gəlib dedi: “Bu adam (Peyğəmbər) bizdən sədəqə tələb edir və bizi çox sıxışdırır. Buna görə də mən gəlmişəm səndən borc alım.” (Kəb) dedi: “Yenə (sizi bezdirəcək). Vallahi ki, tezliklə sizin onu görməyə gözünüz olmayacaq.” (Muhəmməd İbn Məsləmə) dedi: “Artıq biz ona tabe olmuşuq. Odur ki, bu işin nə ilə qurtaracağını görməyincə biz onu tərk etmək istəmirik. İndi isə biz səndən borca bir və ya iki vəsq (ərzaq) götürmək istəyirik.” (Kəb) dedi: “Olar, amma gərək mənim yanımda girov qoyasınız.” Onlar: “Nə istəyirsən?” deyə soruşdular. (Kəb) dedi: “Qadınlarınızı yanımda girov qoyun!” Onlar (etiraz edib) dedilər: “Sən ərəblər arasında ən yaraşıqlı kişi olduğun halda biz qadınlarımızı sənin yanında necə girov qoya bilərik?!” (Kəb) dedi: “Onda uşaqlarınızı yanımda girov qoyun!” Onlar (yenə etiraz edib) dedilər: “Biz uşaqlarımızı sənin yanında necə girov qoya bilərik?! Axı, sonra kimsə onları təhqir edib: “(Budur) bir və ya iki vəsq (ərzaq) müqabilində girov qoyulanlar!” deyəcək, beləliklə də, bizim üzümüzü qara edəcək. (Gəlsənə) biz öz silahlarımızı girov qoyaq.” Onlar (bir müddət sonra) görüşməyə vədələşdilər. Gecə (Muhəmməd İbn Məsləmə) Kəbin süd qardaşı Əbu Nailə ilə birlikdə onun yanına gəldi. (Kəb) onları öz istehkamına dəvət etdi və özü də onların yanına endi. Gedəndə arvadı ondan: “Bu vaxt hara gedirsən?” deyə soruşdu. (Kəb) dedi: “(Gələnlər) ancaq Muhəmməd İbn Məsləmə və mənim (süd) qardaşım Əbu Nailədir.” Arvad dedi: “Mən bir səs eşidirəm, sanki nədənsə qan damır.” (Kəb) dedi: “(Bu) sadəcə Muhəmməd İbn Məsləmə və süd qardaşım Əbu Nailədir. Həqiqətən, alicənab adam gecə vaxtı vurulmağa çağırılmış olsa belə, cağırışa cavab verməlidir.” (Cabir İbn Abdullah) dedi: “Muhəmməd İbn Məsləmə özü ilə bərabər içəri iki nəfər də keçirdi.” (Digər rəvayətdə deyilir ki, bunlar: Əbu Əbs İbn Cəbr, Haris İbn Ovs və Abbad İbn Bişr idi.) Amr dedi: “Muhəmməd İbn Məsləmə ilə birlikdə iki nəfər gəlmişdi. O, həmin iki nəfərə dedi: “Kəb gələndə mən onun başından tutub onu iyləyəcəyəm. Mənim onun başından bərk yapışdığımı görsəniz dərhal gəlib onun boynunu vurarsınız.” (Digər rəvayətdə): “Sonra (onun başını sizə tərəf çəkəcəyəm ki,) siz də iyləyəsiniz.” Kəb əbasına bürünmüş halda onların yanına endi. Ondan xoş ətir qoxusu gəlirdi. (Muhəmməd İbn Məsləmə) dedi: “Mən indiyədək bundan gözəl ətir görməmişəm”. Kəb: “(Evimdə) ərəb qadınları arasında ən yaxşı ətir seçən və (ümumiyyətlə) ərəblər içərisində ən ağıllı-kamallı bir (qadın) var.” (Muhəmməd İbn Məsləmə) dedi: “İcazə verirsənmi, sənin başını iyləyim?” O: “Bəli!” dedi. Muhəmməd İbn Məsləmə onun başını iylədi, sonra dostlarına da təklif etdi. Sonra yenə: “İzn verirsənmi, (başını iyləyim)?” deyə soruşdu. O: “Bəli!” dedi. Elə ki
534 Muhəmməd İbn Məsləmə onun başından bərk yapışdı, (dostlarına): “Növbə sizindir!” deyə buyurdu, (onlar da Kəbin üstünə cumub) onu öldürdülər. Sonra da Peyğəmbərin yanına gəlib əhvalatı ona danışdılar.” (Buxari 4037, Muslim 4765, 1801/119)
1180. Ənəs rəvayət edir ki, Peyğəmbər qoşun yığıb Xeybərə yollandı. Biz bu (kəndin) yaxınlığında, səhər ala-qaranlıqda sübh namazını qıldıq. (Bundan) sonra Peyğəmbər və Əbu Təlhə (öz miniklərinə) mindilər. Mən isə Əbu Təlhənin tərkinə mindim. Peyğəmbər (miniyini) Xeybərin dar küçələrindən birinə sürdü və (bu vaxt) mənim dizim Peyğəmbərin buduna toxundu, onun izarı (yuxarı qalxdı və) budu açıldı, onda mən Peyğəmbərin budunun ağlığını gördüm. Kəndə daxil olduqda o: “Allahu Əkbər! Xeybər dağıldı. Həqiqətən, biz (fasiq) qövmün yurduna daxil olduqda, qorxudulanların sabahı necə də pis olar!” dedi və (bunu) üç dəfə təkrar etdi”. Ənəs: “Xeybərlilər öz işlərindən ötrü (evlərindən) çıxıb: “Muhəmməd öz qoşunuyla (gəldi)!” dedilər”. Ənəs: “Biz Xeybəri zəbt etdik. Əsirlər bir yerə toplanıldıqdan sonra Dihyə gəlib dedi: “Ey Allahın Peyğəmbəri, əsir düşmüş cariyələrdən birini mənə ver”. Peyğəmbər: “Get birini götür!” dedi və o da Səfiyyə Bint Hüyeyyi götürdü. Bundan sonra bir nəfər Peyğəmbərin yanına gəlib dedi: “Ey Allahın Peyğəmbəri, sən Dihyəyə Qureyza və Nədir qəbilələrinin xanımı Səfiyyə Bint Hüyeyyi verdin, halbuki o qadın ancaq sənə layiqdir.” (Onda Peyğəmbər ): “Onu qadınla bir yerdə yanıma çağırın!” deyə buyurdu. Dihyə
535 Səfiyyəni (onun yanına) gətirdi. Peyğəmbər qadına baxıb (Dihyəyə) dedi: “Cariyələrdən başqa birisini götür.”(Ənəs dedi): “Peyğəmbər Səfiyyəni azad edib onunla evləndi.” Ravi Sabit (Ənəsdən) soruşdu ki: “Bəs Peyğəmbər ona mehr olaraq nə verdi?” (Ənəs)dedi: “Onun özünü, onu azad etdi və onunla evləndi.”(Ənəs dedi): “Nəhayət, yolda Ummu Suleym Səfiyyəni Peyğəmbər üçün hazırladı və gecə onun yanına apardı. Zifaf gecəsinin səhəri Peyğəmbər dedi: “Qoy kimdə (yeməyə) bir şey varsa bura gətirsin” və yerə bir dəri sərdi. (Bu vaxt) kimi xurma, kimi də yağ gətirdi.(Bu hədisi) rəvayət edənlərdən biri dedi: “Güman edirəm ki, Ənəs sıyığı da qeyd etdi.”Ənəs dedi: “Sonra onlar heys (xurmadan olan yemək) hazırladılar. Allahın Peyğəmbərinin toy ziyafəti belə oldu.” (Buxari 371, Muslim 3563, 1365/84)
1181. Sələmə İbn Əkva demişdir: “(Bir dəfə) biz (Mədinədən) Xeybərə yola düşdük və gecə ikən əshabələrdən biri Amirə dedi: “Ey Amir, bəlkə bizim üçün öz şeirlərindən nə isə oxuyasan!” Amir (tanınmış) bir şair idi. (Bu xahişdən) sonra o, miniyindən yerə enib ritmlə bu sözləri oxumağa başladı:
Allahın Elçisi soruşdu: “(Heyvanları) qovan bu (adam) kimdir?” (Əshabələr): “Amir ibn Əkvadır” deyə cavab verdilər. Peyğəmbər: “Allah ona rəhm etsin!” Orada olanlardan biri dedi: “(Onun şəhid olması) vacib oldu, ey Allahın peyğəmbəri!” Nə olaydı, biz sənin sayəndə ondan faydalanardıq. Sonra Biz
536 Xeybərə getdik və xeybərliləri mühasirəyə aldıq. Çox keçmədən bizə bərk aclıq üz verdi, (lakin) sonra Uca Allah bizə onların üzərində zəfər çaldırdı. Xeybərlilərin üzərində zəfər çalınan günün axşamı (əshabələr) çoxlu tonqallar qaladılar. Peyğəmbər: “Bu nə tonqallardır? Onları nə üçün yandırmısınız?” (Əshabələr) dedilər: “Ət (bişirmək) üçün.” Peyğəmbər: “Hansı ət?” Onlar dedilər: “Ev eşşəyinin əti.” Peyğəmbər: “Bişirdiyinizi (yerə) boşaldın, qazanları da sındırın!” Bir nəfər dedi: “Ya Rəsulullah, yeməyi boşaldıb qazanları yusaq necə?”. Peyğəmbər: “Elə də olar.” (Döyüş başladıqda) əsgərlər səf-səf düzülmüşdülər. Amirin qılıncı qısa idi. Amir öz qılıncıyla bir yəhudinin ayağından vurmaq istədikdə qılıncın tiyəsi qayıdıb Amirin diz qapağını kəsdi və bu (yaradan da) o, öldü. Biz (Mədinəyə) qayıtdıqda Peyğəmbər mənim (kədərli olduğumu) gördü və əlimdən tutub dedi: “Nə olub sənə?” Mən ona dedim: “Atam-anam sənə qurban. Bəziləri iddia edirlər ki, Amirin əməlləri puç olmuşdur (elə düşünürdülər ki, özünü öldürmüşdür)”. Peyğəmbər: “Bunu deyən yalan söyləmişdir. Çünki o, ikiqat savab qazandı. Bunu deyəndə o, iki barmağını bir-birinə birləşdirdi. Həqiqətən də, o, (haqq uğrunda) mübarizə aparan bir mücahid idi. Ərəblərdən onun kimi (fədakarlıq) göstərən azdır.” (Buxari 4196, Muslim 4769, 1802/123)
1182. Bəra demişdir: “Müttəfiqlərin (Mədinəyə yürüş etdiyi) vaxt mən Peyğəmbərin qarnının toz-torpağa bulaşdığını, özünün də (şeir) dediyini gördüm:
(Buxari 2837, Muslim 4771, 1803/125)
537
1183. Səhl İbn Sad rəvayət edir ki, Xəndək günü torpağı qazarkən və oradan çıxan torpağı çiyinlərimizdə daşıdığımız zaman Peyğəmbər gələrək buyurdu: “Allahummə! Həyat yalnız axirət həyatıdır, Muhacir və Ənsara məğfirət et!”. (Buxari 3797, Muslim 4773, 1804/126)
1184. Ənəs İbn Məlik rəvayət edir ki, Peyğəmbər buyurdu: “(Allahummə) Axirət həyatından başqa həyat yoxdur, Ənsar və Muhacirə yaxşılıq ehsan et!”. (Buxari 3795, Muslim 4774, 1805/127)
1185. Ənəs rəvayət edir ki, Xəndək günü Ənsar: “Bizlər həyatda olduğumuz müddətcə cihad etmək üçün Muhəmmədə beyət etdik” dedilər. Peyğəmbər onlara cavab verərək buyurdu: “Allahummə! Axirət həyatından başqa həqiqi hyat yoxdur, Ənsar və Muhacirlərə ikram et”. (Buxari 2961, Muslim 4775, 1805/128)
1186. Sələmə İbn Əkva demişdir: “(Bir dəfə) hələ sübh namazının azanı verilməmişdən əvvəl mən (Mədinədən) yola çıxdım. Peyğəmbərin sağmal dəvələri (adətən) Zu Qarad deyilən yerdə otlayardı. (Yolda) mən Abdur- Rəhman İbn Aufun köləsinə rast gəldim. O dedi: “Peyğəmbərin sağmal
538 dəvələrini aparıblar.” Mən: “Kim aparıb?” deyə soruşdum. Dedi: “Ğətəfanlılar.” Mən (o dəqiqə) üç dəfə uca səslə: “Köməyə gəlin!” deyə qışqırıb Mədinədəkiləri xəbərdar etdim. Sonra heç yana dönmədən (atımı dördnala çapıb) ğətəfanlılara çatdım və gördüm ki, onlar, quyudan su içirlər. Mən dərhal onları ox atəşinə tutdum və ox ata-ata bu sözləri oxudum:
Mən bu sözləri deyə-deyə onlardan nəinki Peyğəmbərin sağmal dəvələrini, (hətta əlavə olaraq) otuz bürüncək də götürdüm. Peyğəmbər əshabələri ilə birlikdə (ora) gəldikdə mən dedim: “Ey Allahın peyğəmbəri, bu adamlar susamışlar, mən onlara su içməyə imkan verməyib başlarının üstünü aldım. (Məsləhətdirsə,) indi onların dalınca adam göndər”. Peyğəmbər: “Ey Əkvanın oğlu, sən onları üstələdin. (İndi isə) mülayim davran.” Sonra biz geri qayıtdıq. Mədinəyədək mən dəvənin üstündə, Peyğəmbərin tərkində getdim.” (Buxari 4194, Muslim 4778, 1806/131)
1187. Ənəs demişdir: “Uhud döyüşündə (bəzi) adamlar Peyğəmbəri qoyub geri çəkildikdə Əbu Təlhə onun önündə dayanıb öz qalxanı ilə onu qoruyurdu. Əbu Təlhə yaxşı oxatan, yayının ipini olduqca möhkəm dartıb (oxu) atan birisi idi. (Bu döyüşdə Əbu Təlhə) iki ya üç yay sındırdı. (Həmin vaxt) kim əlində ox qabı ilə (onların yanından) keçirdisə, Peyğəmbər ona: “Ox qabını Əbu Təlhənin qabağına sər!” deyirdi. Peyğəmbər Əbu Təlhənin arxasından boylanıb düşmənə baxmaq istəyəndə Əbu Təlhə ona deyirdi: “Ey Allahın peyğəmbəri, atam-anam sənə qurban, baxma, yoxsa onların atdıqları ox sənə dəyər, mənim sinəm sənin üçün sipərdir.” (O gün) mən Aişə bint Əbu Bəkrin və Ummu Suleymin topuqlarındakı xalxalları görününcəyədək paltarlarının ətəyini yuxarı qaldırdığını və su tuluqlarını
539 çiyinlərində daşıyıb (yaralıların) ağzına su boşaltdığını, sonra geri qayıdıb tu- luqları su ilə doldurduqlarını və (yenə) qayıdıb (yaralıların) ağzına su boşaltdığını gördüm. (Döyüş əsnasında) Əbu Təlhənin qılıncı iki və ya üç kərə onun əlindən yerə düşmüşdü.” (Buxari 3811, 4064, Muslim 4786, 1811/136)
1188. Abdullah İbn Yəzid əl-Ənsari deyir ki, (yağış duası üçün səhraya çıxdıq). Bizimlə bərabər Bəra İbn Azib və Zeyd İbn Ərqam da vardı. Minbər olmadan cəmaatla birlikdə ayağa qalxdı və istiğfar (dua) etdi, sonra azan və iqamə olmadan iki rükət səsli namaz qıldı”. (Buxari 1022, Muslim 4796, 1254/144)
1189. Zeyd İbn Ərqamdan soruşdular: “Peyğəmbər neçə döyüşdə iştirak etmişdir?”. Zeyd: “On doqquz”. Soruşdular: “Sən onunla neçə döyüşdə iştirak etmisən?” Dedi: “On yeddi”. Soruşdular: “Bunların hansı birinci (döyüş) olmuşdur?” Dedi: “Useyrə və ya Uşeyr” 101
. (Buxari 3949, Muslim 4795, 1254/143)
1190. Bureydə İbn Huseyb deyir ki, Rəsulullah ilə bərabər on altı döyüşdə iştirak etmişəm”. (Buxari 4473, Muslim 4799, 1814/147)
101
Söhbət məkkəlilərin karvanlarına edilən basqından gedir.
540 1191. Sələmə İbn Əkva demişdir: “Mən Peyğəmbərlə birlikdə yeddi döyüşdə iştirak etmişəm. Habelə onun göndərdiyi, Əbu Bəkr və Usamənin növbə ilə başçılıq etdiyi belə dəstənin tərkibində doqquz yürüşdə də iştirak etmişəm.” (Buxari 4270, Muslim 4800, 1815/148)
1192. Əbu Musa demişdir: “(Bir dəfə) biz altı nəfər Peyğəmbərlə birlikdə döyüşə çıxdıq. Bizim cəmi bir dəvəmiz var idi ki, onu da biz növbə ilə minirdik. Buna görə də bizim ayaqlarımızın altı sürtüldü. Mənim də ayaqlarım sürtüldü və dırnaqlarım düşdü. Biz ayaqlarımızı sarğı ilə sarıyırdıq. Elə ayaqlarımızı sarğı ilə sarıdığımıza dörə bu döyüş Zatur Riqa adlandırıldı”. (Buxari 4128, Muslim 4802, 1816/149)
541
Əmirlik Kitabı
542
Olması
1193. Əbu Hureyra rəvayət edir ki, Peyğəmbər buyurdu: “Bu xüsusda insanlar qureyşə tabedirlər. Müsəlman olanları müsəlman olanlarına, kafir olanları da kafir olanlarına tabedirlər. İnsanlar mədən kimidirlər. Cahiliyyət dövründə onların xeyirli olanları – əgər şəriəti başa düşsələr – İslamda da xeyirli olarlar. Bu xüsusda insanların ən xeyirlisi özünə (hakimiyyət) təklif edilənədək buna ən çox nifrət edən kimsələrdir.” (Buxari 3495, 3496, Muslim 4805, 1818/2)
1194. İbn Ömər rəvayət edir ki, Peyğəmbər buyurdu: “Qureyşlilərdən cəmi iki nəfər qalmış olsa belə, bu (idarəçilik) işi onların arasında davam edəcəkdir.” (Buxari 3501, Muslim 4807, 1820/4)
1195. Cabir İbn Səmura demişdir: “Mən Peyğəmbərin belə dediyini eşitmişəm: “(Məndən sonra) on iki əmir olacaq...” Sonra o elə bir söz dedi ki, mən onu eşidə bilmədim. Atam isə demişdir: “Onların hamısı Qureyşdən olacaq.” (Buxari 7222, 7223, Muslim 4810, 1821/6)
543 1196. Abdullah İbn Ömər rəvayət edir ki, Ömər can üstə olarkən (ona): “Xəlifə təyin etməyəcəksənmi?” deyə sual verdilər. Dedi: “Əgər xəlifə təyin etsəm, (bilin ki,) məndən daha xeyirlisi – Əbu Bəkr (özündən sonra məni) xəlifə təyin etmişdir. Yox, əgər bunu etməsəm, (bilin ki,) məndən daha xeyirlisi – Allahın Elçisi bunu etməmişdir”. (Buxari 7218, Muslim 4817, 1823/11)
Yüklə 5,61 Mb. Dostları ilə paylaş:
|