Alisher navoiy nomidagi samarqand davlat universiteti
Yüklə 0,91 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
-
52 - xam o’z oldiga ana shuni vazifa kilib kuyadi, ya’ni korxonaning asosiy maqsadi, ishlab chiqarish xarajatlarini minimallashtirib maksimal foyda olishdir, ko’prok mahsulot ishlab chiqarishga karatilgan. Ishlab chiqarish xarajatlariga yukorida sanab utilgan muxim omillar ta’sir etar ekan, bularning barchasini birgalikda amalga oshirish juda kiyin. Masalan: xom ashyo zaxiralarining eng arzon kanallarini kidirib topish va samarali ishlatishni ta’minlash, ishchilarni ijtimoiy muxofazashni kuchaytirish, fan-texnika tarakkiyotini yuksaltirib, uni ishlab chiqarishga tadbik kilish, umuman bularni birvarakayiga amalga oshirish murakkab jarayondir. Lekin, shu omillarni barchasini birgalikda olib borilishi iktisodiy samaradorlikka erishishning asosiy sharti xisoblanadi. Respublikamizda bunday ishlarni rivojlantirish maqsadida ilgari davlat markazlashgan korxonalar tizimi o’zgartirilib, xususiylashtirish ishlari yo’lga kuyiladi. Bugungi kunda umumiy ishlab chiqarishning 84% asosan xususiy va kushma korxonalarga to’g’ri kelmokda. Bu degan so’z xar bir korxona o’zining ishlab chiqarish jarayonlariga va xarajatlarni kamaytirib borish omillariga jiddiy ta’sir kilmokda degenidir. Albatta bunday munosabatlar ishlab chiqarishni pasayishini oldini olish ishsizlikka yul kuymaslikni ta’minlaydi. Ishlab chiqarish va tadbirkorlikni rivojlantirib borish esa unga tamal toshi bo’lib xizmat qiladi. Shunday kilib, ishlab chiqarish xarajatlariga asosan fan-texnika yutuklari, yukori ishchi kuchi, xom-ashyo resurslari asisiy ta’sir ko’rsatadi. Mehnatni ilmiy tashkil kilgan xolda ishlab chiqarishni yuksaltirib borish xam muximdir. X,ar bir ishchi o’zining kasbini kilayotgan ishini sevishi kerak. Bu esa kadralar malakasizligiga barxam beradi, natijada ishlab chiqarish yuksaladi. Ilmiy tadkikotlardan ma’lumki, ishchilarning u ishdan bu ishga kuchib yurishlari natijasida ish samaradorligi 30-40% foizgacha kamayar ekan. Bu degan so’z ishlab chiqarishning asosiy qismi yukoldi degandir. Shu sababli eng asosiy e’tibor ishchi urinlarini to’g’ri tashkil etishga karatilishi zarur. Respublikamizda faoliyat kursatayotgan kuplab korxonalar ishlab chiqarish |