-
55
-
Korxona ishlab chikargan mahsulotlari 100 kv m. xonani tayyor mahsulotlarini
saklash uchun ijaraga olgan. Ma’lum bir muddatdan so’ng mahsulot ishlab chiqarish
xajmi oshgandan so’ng yana bir xona ijaraga olish kerak bo’lib koldi. Shu kabi
ketma ket yuzaga keladigan ijara xaki xarajatlari shartli o’zgarmas xarajatlariga
misol bo’la oladi.
1.2.1.-jadval
«URG-ANTEP-YASHAM” qo’shma korxonasi tomonidan
2011-2012 yillarda moliya xo’jalik faoliyati xarajatlari tahlili
№ Xarajat elementlari
2011 yil
2012 yil
Xarajat
(ming
so’mda)
% da
Xarajat
(ming
so’mda)
% da
1
Sotilgan mahsulotning ishlab
chiqarish tannarxi
7854061,7
85,8
6068221,2
83,7
2
Davr xarajatlari jami, sh.j.:
644369,8
7,0
918905,6
12,7
2.1.
Sotish xarajatlari
201615,3
2,2
259914,5
3,6
2.2.
Ma’muriy xarajatlar
138327,8
1,5
173336,6
2,4
2.3.
Boshqa operasion xarajatlar
304426,7
3,3
485654,5
6,7
3
Moliyaviy faoliyat bo’yicha
xarajatlar jami, sh.j.:
652654,7
7,1
259274,6
3,6
3.1.
Valyuta kurslaridan ko’rilgan
zararlar
422209,1
4,6
235992,1
3,3
Ishlab chiqarish xajmi Shartli o’zgarmas xarajatlari.
-
56
-
JAMI
9151086,2
100 7 246 401,4
100
Manba: “ URG-ANTEP-YASHAM ” qo’shma korxonasining 2011-2012 yillar uchun tuzilgan
moliyaviy xisoboti ma’lumotlari
2.2.1 - jadval ma’lumotlarida «URG-ANTEP-YASHAM” qo’shma korxonasi da
2011-2012 yillarda moliya-xo’jalik faoliyati xarajatlarining holati ni ko’rishimiz
mumkin. Bu ma’lumotlarga ko’ra korxonada mahsulot ishlab chiqarish xarajatlari,
davr xarajatlari va ularning tarkibi xamda moliyaviy faoliyat bilan bog’liq xarajatlar
keltirilgan. Mahsulot ishlab chiqarish tannarxi 2011 yilda jami xarajatlar tarkibidagi
ulushi 85,8 % bo’lsa, bu ko’rsatkich 2012 yilga kelib 83,7 % ga kamaygan. Buni
ijobiy o’zgargan natija deb atasak bo’ladi. Chunki 2012 yilga kelib ishlab chiqarishga
bog’liq bo’lgan xarajatlarning tejamkorligiga erishilgan.
Lekin, 2011 yilda davr xarajatlarining jami xarajatlardagi salmogi 7,0 % bo’lgan
bo’lsa, 2012 yilda esa bu ko’rsatkich 12,7 % ga oshgan. Ya’ni bunda korxona 2012
yilga kelib mahsulot sotish bo’yicha va korxona boshqaruvidagi ma’muriy xarajatlari
to’g’ri tartibga solinmay, ko’proq xarajat kilishga erishilgan. Bu esa o’z navbatida
korxona umumiy xarajatlari samaradorligiga bir muncha salbiy ta’sir ko’rsatadi.
Ya’ni sotish xarajatlari 2011 yilda jami xarajatlardagi ulushi 2,2 % bo’lsa, 2012 yilda
bu ko’rsatkich 3,6 % bo’lgan, ma’muriy xarajatlar esa 2011 yilda jami xarajatlardagi
ulushi 1,5 % bo’lgan bo’lsa 2012 yilga kelib bu ko’rsatkich 2,4 % bo’lgan. Boshqa
operasion xarajatlar 2011 yilga nisbatan 2012 yilda jami xarajatlardagi ulushi 6,7 %
kupaygan. Moliyaviy faoliyat bo’yicha koxonada faqatgina valyuta farqlari bo’yicha
zararlar ijobiy ko’rsatkichga ega bo’lib, bu zararni koplashga qilingan xarajatlar 2011
yilda jami xarajatlardagi ulushi 7,1% bo’lgan bo’lsa, 2012 yilga kelib bu ko’rsatkich
qariyb ikki barobar 3,6 % ga kamaygan. Korxonada valyuta bo’yicha zararlar 20012
yilda o’tgan yilga nisbatan kamrok bo’lishiga erishilgan. Umuman olganda
korxonada jami xarajatlar 2011 yilda 9151086,2 ming so’m bo’lgan bo’lsa, 2012
yilga kelib 7 246 401,4 ming so’mga kamaygan, ya’ni umumiy jixatdan mahsulot
ishlab chiqarish va sotish bo’yicha qilingan xarajatlar kamayish tendensiyasiga
erishilgan.
|