Amaliy mashg‘ulot №4 Mavzu: Suyuqliklarni aralashtirish jarayonlari va qurilmalarini xisoblash Nazariy ma’lumotlar

Parrakli aralashtirgich bir yoki bir necha parrakdan iborat bo‘ladi. Ular qovushqoqligi kichik bo’lgan suyuqliklarni aralashtirish uchun muljallangan.
Balandligi diametriga nisbatan katta bo’lgan qurilmalarda (H/D1.5) aralashtirilayotgan suyuqliklarning turbulentligini oshirish uchun vertikal valga ikki parrakli aralashtirgichlar bir-biriga nisbatan 90⁰ ga burilgan xolatda, bir necha katorda urnatiladi. Parraklar katorining oraligi t(0.30.6)D chegaralarda belgilanadi.
Qovushqoqligi 10 MPa^.c va kizdiruvchi yuzali qurilmalardagi suyuqliklarni aralashtirish uchun yakorli va ramali aralashtirgichlar kullaniladi. Bunday aralashtirgichlarni shakli va ulchamlari idishning ichki yuzasi va ulchamiga monand bo‘ladi. Oralik tirkish kengligi 310 mm dan ortmaydi.(4.2-rasm)

4.2-rasm.Parrakli aralashtirgich

Yaproksimon aralashtirgich parraklarining eni ancha keng bulib, ularning ulchamlari quyidagi nisbatlardan aniqlanadi: d(0.30.5)D, b(0.51.0)D, h(0.20.5)D. Muxit qovushqoqligining ortishi va parrak enini kengayishi bilan aralashtirgich tezligi kamayadi. .(4.3-rasm)

4.3-rasm. a)-Yakorli aralashtirgich.b)-Ramali aralashtirgich.s)-Yuzali aralashtirgich

Propellerli aralashtirgichlarni asosiy ishchi qismi propeller - bir necha vintsimon suyri andozada bajarilgan parrakdan iborat bo‘ladi. Sanoat korxonalarida uch parrakli propellerlar keng tarkalgan. Propellerli aralashtir-gichlar qovushqoqligi 2Pa^.s bo’lgan suyuqliklarni aralashtirish, eritmalar va emulsiyalar tayyorlash, katta xajmdagi suyuqliklarni gomogenizatsiya kilish uchun kullaniladi.
Propellerli aralashtirgichlarning ulchamlari urtasida nisbatlar 4.1-jadvalda ifodalangan.(4.4a va 4.4b-rasmlar)

4.4a-rasm.Propylerli aralashtirgich.

4.4b-rasm.Diffuzorli propoylerli aralashtirgich
Turbinali aralashtirgichning asosiy ishchi organi vertikal ukga urnatilgan yassi, kiya va egri chizik bo’yicha tayyorlangan ko’rakli (parrakli) turbina. Turbinali aralashtirgich ochiq yoki yopiq tipda bulib, asosan radial okimlarni yuzaga keltiradi.
Turbinali aralashtirgichlarni samaradorligi juda yuqori bulib, katta xajmdagi suyuqliklarni aralashtirish (500 MPa^.s), tarkibida katta ulchamli (d25 mm) zarrachalar tutgan suspenziyalarni aralashtirish, eritish jarayonlarini amalga oshirish va boshka maksadlarda kullaniladi.
Suyuqlik satxini idish diametriga nisbati HD2 bo’lgan xollar uchun turbinali aralashtirgichlarni diametri d(0.150.65)D, aylanishlari soni n25 c^-1 va ularning chizikli tezligi 38 msek bo‘ladi.
Mexaniq aralashtirgichni aylanishi uchun zarur bo’lgan energiya mikdori ishkalanish kuchlarini yengish, uyurmalarni xosil bulishi va ularni buzilishi uchun sarflanadi. Zaruriy kuvvat N suyuqlikni zichligi  (kgm?), qovushqoqligi  (Pa s), aralashtirgichni aylanish chastotasi n (c^-1) va uning diametriga d (m) bog‘liq bo‘ladi.(4.5-rasm)

4.5-rasm.Trubinali aralashtirgichlar