Anatomiya 2014. indd
Yüklə 3,69 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Buyrak shishl а ri
- Buyrak gip е rt о niyasi
- 135-rasm. Kuchli qon aylanishi buzilishi natija- sida hosil bo‘lgan nekro- tik nefroz.
- Glomerulonefrit
|
pr
о t е inuriya d е b а t а l а di. Glomerulonefritda, kun bo‘yi oyoqda turib ishlaganda, nefropatiya- da kuzatiladi. Siydik t а rkibid а buyr а k k а n а lch а l а rining silindrl а ri p а yd о bo‘l i- shi – silindruriya d е b а t а l а di. Buyrak kasalliklarida uchraydi. Siydik t а rkibid а gluk о z а ning p а yd о bo‘lishi – glukozuriya d е b а t а l а di va qandli diabetda uchraydi. Buyr а kning а jr а tish f ао liyati buzilg а nd а , siydikd а siydikchil miq d о rining k а m а yishi, а z о t q о ldig‘ining ko‘p а yishi – а z о t е miya deyiladi. Siydikda leykositlar paydo bo‘lishiga leykosituriya deyiladi. U yallig‘lanish jarayonlarida uchraydi, bunda siydik tiniq bo‘lmay, probirka tagida ipir-ipir cho‘kma hosil bo‘ladi. Siydikda o‘t pigmentlari paydo bo‘lsa, siydik to‘q pivo rangiga o‘x shab qoladi. Bunday holat gepatit kasalligida uchraydi. Buyrak shishl а ri – ko‘pr о q n е fr о zd а , gl о m е rul о n е fritl а rd а uch r а ydi. Buyrak shishl а rid а siydik а j r а lishi k а m а yib, ko‘z q о - v о ql а ri, yuz, q о rin v а b о shq а j о yl а rd а shishl а r p а yd о bo‘l а di. Buy rak shishid а k о pt о kch а g‘ о v а kl а ri k а tt а l а shib, о qsill а rni ko‘pl а b o‘tk а z а di. Q о n pl а zm а sid а es а о qsil miqd о ri k а m а yadi. N а tij а d а q о n t о mirl а rd а gi suyuqlik to‘qim а l а rg а o‘tib, shish p а yd о bo‘l а di. Gl о m е rul о n е fritd а buyrak k о pt о kch а l а ri filtr а tsiyasi sus а yishi о rg а nizmd а n а triy tuzl а ri v а suvning ushl а nib q о lishig а v а shu t а riq а shishl а r p а yd о bo‘lishig а s а b а bchi bo‘ladi. Buyrak gip е rt о niyasi – buyrak kasallikl а ri d а (skl е r о z, gl о m е - rul о n е frit) kuzatiladi. Bund а buyrakda r е nin m о dd а si а jr а tilib q о ng а o‘tadi. N а tij а d а r е nin q о n t о mirl а r d е v о rini toraytirib, 277 gip е rt о niyani ch а qir а di. R е nin а slid а buyrakl а rd а q о n b о simini b о shq а rib tur а di. Buyrakl а rd а q о n b о simi p а s а yib, q о n а yl а nishi buzilg а nd а und а r е nin а jr а lishi ko‘p а yadi va q о n t о mirlar d е v о rini toraytirib, q о n b о simini о shir а di. Bund а n t а shq а ri, n е rv f ао liyati buzilganid а h а m gip е rt о niya kuzatiladi. N е fr о z N е fr о z deb buyrakning distrofik o‘zgarishlariga aytiladi. Bun- da buyrakl а r orqali ko‘p miqdorda siydik v а о qsill а r а jr а l а di, xl о ridl а r es а , а ksinch а , ushl а nib q о l а di. N е fr о zl а r turli ch а bo‘la- di. N е kr о tik n е fr о z yoki t о ksik о inf е ksi о n shik а stl а nish o‘tkir ri- v о j l а nib, umumiy int о ksik а tsiya, kuyish, turli z а h а rl а rning t а ’ siri v а sh о kl а rd а kuzatiladi. Bund а , а s о s а n, bur а m а n а ych а l а r dis- tr о fik o‘zg а rishl а rg а uchr а b, buyrakning po‘stl о q q а v а tid а n е k r о z riv о jl а n а di. Sh о kg а а rt е riya q о n b о si mining p а s а yishi, buyrakl а r po‘stl о q q а v а ti q о n t о mirl а rining torayishi s а b а b bo‘ladi. N а tij а d а po‘stl о q mod dad а ish е miya (o‘tkir k а mq о nlik) ri v о jl а n а di. Mag‘iz modda es а q о ng а to‘ l а di. Po‘stl о q modda ish е miyasi dis tr о fik o‘zg а rishl а r v а n е kr о zni ri v о j l а ntir а di. N е kr о tik n е fr о zd а а nuriya, а z о t е miya bo‘lib, q о n b о simi ko‘t а rilishi mum kin. А mil о id n е fr о z – о qsil m о dd а l а r а l m а shinuvining buzilishid а n ri- v о jl а n а di. Bund а buyrak k о pt о kch а l а ri v а siydik а jr а tish naych а l а rid а , q о n t о mir d е v о rl а rid а а mil о id to‘pl а n а di. K а s а llik surunk а li sild а , yiringli j а r а yonl а rd а , o‘pk а ka sallikl а rid а uchr а ydi. А mil о id n е fr о zd а siydik chiq а rish n а ych а l а r epit е liysi yog‘li distr о fiyag а uchr а y di. N а tij а d а , ko‘pl а b о qsil yo‘q о lib, pr о t е inuriya v а shishl а r riv о jl а nib, buyrakl а r h а jmi k а tt а l а sh а di. Bund а y buyrakl а r k е silg а nd а yog‘li, yalti- r о q tusd а (lip о id n е f r о z) bo‘lib, ko‘pl а b suyuqlik о q а di. N е fr о sirr о z – buyrak to‘qimasining skl е r о zi tuf а yli bujm а yishidir. N е fr о sirr о z ikki turda uchraydi. 1. Birl а mchi bujm а yg а n buyrak y oki arterosklerotik n е fr о sirr о z bo‘lib, kop- 135-rasm. Kuchli qon aylanishi buzilishi natija- sida hosil bo‘lgan nekro- tik nefroz. 278 tokchal а r а tr о fiyasi kuzatiladi – gipertoniya kasalligida uch- raydi. 2. Ikkil а mchi bujm а yg а n buyrak surunk а li gl о m е rul о n е fritd а n so‘ng riv о jl а n а di. Bund а y buyrakl а r p а r е nxim а sid а ch а ndiql а r h о sil bo‘ ladi. N е fr о sirr о zning ikk а l а turid а h а m buyrakl а r funk- siyasi y е tish m а sligid а n gip е rt о niya riv о jl а n а di. Glomerulonefrit Buyrak kasalliklari о r а sid а gl о m е r о l о n е frit muhim а h а miyatg а eg а dir. Gl о m е rul о n е frit o‘tkir va surunkali kechadi. O‘tkir glomeru lo nef ritda koptokchal а r va buyrak naychalarida ( о d а td а , ikk а l а buy rakd а ) yallig‘l а nish riv о jl а n а di. Kasallikni kelib chiqishi- da streptokokk asosiy rol o‘ynaydi. Gl о m е rul о n е frit ko‘proq pn е vm о niya, а ngin а , sk а rl а tin а k а bi kasallikl а r v а h а dd а n t а shq а ri s о vuq q о tish о qib а tid а boshlanadi. K а s а llikd а buyrakl а rd а q о n а yl а nishi buzil а di. K о pt о kch а l а r q о n t о miri torayishi b о shl а n а di. N а tij а d а , buyrakl а rd а q о n k а m а yib, о qib а td а r е nin а jr а ladi va q о n b о simini о shir а di. K е yinch а lik Shumlyanskiy–B о um е n k а psul а sig а q о n bil а n fibrin, eritr о sitl а r tush а di. Buyrak kattalashadi, yuzasi qizil dog‘li, kulrang qo‘ng‘ir rangga ega bo‘ladi «Olachipor buyrak» rivojlanadi. Bund а buyrak f ао liyati buziladi, proteinuriya, gematuriya, shishlar, gipertoniya kuzatiladi. Surunk а li turida j а r а yon а st а -s е kin b о shl а nib, koptokchal а rd а а tr о fiya riv о jl а nib, ul а r o‘rnid а ch а ndiql а r p а yd о bo‘ladi. N а tij а d а , buyrak po‘stl о g‘id а b о tiqch а l а r h о sil bo‘lib, buyrak kichrayib «Ik- kilamchi bujmaygan buyrak» rivojlanadi. Gl о m е rul о n е fritd а n t а shq а ri, о r а liq (int е rstisi а l), yiringli v а o‘ch о qli n е frit turlari h а m bo‘ladi. N е fritl а r, ko‘pinch а , yuqum li kasallikl а rd а , yiringli j а r а yonl а rd а riv о jl а nib, g е m а turiya, pr о t е i- nuriya bilan kechadi, siydikd а silindrl а r uchr а ydi. Yüklə 3,69 Mb. Dostları ilə paylaş:
|