Anatomiye giRİŞ



Yüklə 1,4 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə18/293
tarix02.01.2022
ölçüsü1,4 Mb.
#50931
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   293
Anatomi ders notlari

Örnek: genu: diz 
 
İsim’in hali 
Singularis 
Pluralis 
Nominativus 
Genetivus 
genu 
genus  
genu a 
genuum 
Bu çekime giren kelimelerden bazıları aşağıdadır. 
Meatus, -um (m): yol, mea 
 
17


Arcus, -us (m) : kemer, yay (çoğ. abl. da “ubus” takısı alır) 
Plexus, -us (m) : damar veya sinir ağı 
Ductus, ,-us (m) : boru, kanal 
Processus,  -us (m) : çıkıntı 
Manus, -us (f) :el 
Cornu,  -us (n) : boynuz 
V. çekim isimler 
(quinta declinatio) 
 
Bu çekime giren isimlerin tekil genetivus’ları “ei” ile biterler ve aşağıdaki örnek gibi 
çekilirler. 
 
Örnek: dies: gün 
İsim’in hali 
Singularis 
Pluralis 
Nominativus 
Accusativus 
Genetivus 
dies 
dies 
diei 
dies 
dies 
dierum 
Yukardaki gibi çekilen isimlere bazı örnekler: 
 
Dies,   -ei (m) : gün 
 
Facies, -ei (f):yüz, yüzey 
 
Caries, -ei (f): çürük 
Species, -ei (f) : tür 
 
Res, -ei (f) : olay, nesne 
 
Materies, -ei (f) : madde 
İsimler bitirmeden önce Latince fiillerden de isim türetildiğine işaret etmek yerinde olur. 
Fiillerden türetilen bütün isimler aşağıdaki iki şekilde türetilir: 
a) fiillerin supinum gövdelerindeki “-um ve –ya –us” takısı getirilerek genellikle 3. Üçüncü 
çekim isimler elde edilir. 
Örnek: dilatare (genişletmek ) fiilinin supinum gövdesi dilatatum’dır. Bundaki “-um” takısı 
yerine “-or” takısı getirilerek dilatator (genişletici) ismi elde edilir. 
 Aynı şekilde; 
 levare 
(kaldırmak) - levator (kaldırıcı) 
 
lovere (oynatmak) - motor (oynatıcı) 
 
extendere (germek, açmak) – extensor (gerici) 
 
İsimleri türetilir. 
 Veya 
aşağıdaki örnekte olduğu gibi “-um” takısı gelerek genellikle 4. Çekim bir isim elde 
edilir. 
 
Örnek: 
 
18


 
Apparere, apparatum, apparatus (alet) 
 b) 
fiillerin 
supinum 
gövdelerindeki “-um” takısı yerine “-io” takısı getirilmek suretiyle 
isimler elde edilir. 
 
Örnek: expirare (soluk vermek) fiilinin supinum gövdesi expiratum’dur. Buradaki “-um” 
takısı yerine “-io” takısı getirilerek expiratio (soluk verme) ismi elde edilmiştir. Aşağıdaki 
isimler de aynı şekilde türetilmiştir.  
 
respirare (nefes alıp vermek)  
 
 
respiratio, -onis (nefes alıp verme) 
 
inserare (içeri sokmak, yerleştirmek)  
 
insertio, -onis (yapışma, tutunam) 
 
occludere (kapanmak, kapanmak)    
occlusio, -onis (kapanma, kapanış) 
 Bu 
kurallar 
dışında kural dışı olmak üzere yine fiilden türetilmiş isimlerin mevcut olduğuna 
burada işaret etmekle yetineceğim. 

Yüklə 1,4 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   293




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin