Anatomiye giRİŞ
Yüklə 1,4 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
b. Dentes (Dişler) Ağıza alınan besin maddelerinin mekanik olarak parçalanmasını sağlayan dişler (dentes, odontos) maxilla ve mandibula'nın proc. alveolarislerindeki diş çukurlukları (alveoli dentales)'na yerleşmiş, sert, keskin oluşumlardır. Bir dişin corona, collum ve radix olmak üzere üç anatomik bölümü vardır. Corona (taç), diş çukuru dışında kalan ve mina tabakası ile kaplı diş bölümüdür. radix (kök), dişin, diş çukuru içine giren cementum kaplı kısmıdır. Radix ve corona arasındaki dar diş bölümü collum (boyun) olarak adlandırılır. Dişin içindeki boşluğa cavum dentis (pulparis) denir. Burada.içinde damar, sinir ve gevşek bağ dokusu yer alan pulpa dentis bulunur. Alt ve üst çenede diş çukurlukları (alveoli dentales) 'na dizilmiş olan dişler, üst ve alt diş kemerlerini 138 (arcus dentalis superior et infrior) oluştururlar. Bu kemerlerde orta hattan başlıyarak dışyana sıralanan 4 tip (Çocuk dişleri 3 tip) diş yer alır. Kesici dişler (Dentes incisivi) Köpek dişi (Dentes canini) Küçük azı dişleri (Dentes premolares) Büyük azı dişleri (Dentes molares) Yaşamın değişik dönemlerinde bulunmalarına göre iki tip diş grubu tanımlanmıştır : Süt dişleri ve kalıcı dişler. Süt dişleri (dentes decidui) :Süt dişleri, ilki 6-8 aylarda sonuncusu 2 yaşına doğru çıkan 6.-12. yaşına kadar dökülerek kalıcı dişlerle yer değiştiren dişlerdir. Her bir diş kemerinde 10 'ar adet olmak üzere toplam 20 adet süt dişi vardır. Süt dişlerinin diş formülünde gösterilişi aşağıda belirtilmiştir. 2 1 2 2 1 2 Üst diş kemeri Sağ ( R ) ---------------------------------------------------------------------------------------------------( L ) 2 1 2 2 1 2 Alt diş kemeri Dentes molares Dentes canii Dentes incicivi Dentes permanentes (Kalıcı dişler) : 6 yaşından itibaren süt dişlerinin yerini almaya başlayan kalıcı dişler, tüm yaşam boyunca fonksiyon görürler. Prensip olarak 18 yaşındaki bir kişinin bir diş kemerinde 16 adet kalıcı diş yer alır. Fakat S.molar diş (Dens serotinus -akıl dişi)in çıkışı 30 yaşına kadar uzayabildiğinden bu sayı değişebilir. Kalıcı dişlerin diş formülünde gösterilişleri aşağıda belirtilmiştir: 3 2 1 2 2 1 2 3 Üst diş kemeri Sağ ( R ) ----------------------------------------------------------------------------- ( L ) 3 2 1 2 2 1 2 3 Alt diş kemeri Dentes molares Dentes premolares Dentes canii Dentes incicivi Kalıcı dişlerin çıkış zamanları: Dens molares I 6 yaş 139 |