Anatomiye giRİŞ

III. Sinovayal (diarthroses) oynar eklemler: Vücuttaki eklemlerin çoğunluğu bu gruptandır. 
Synovial eklemde eklem yüzleri ayrı ayrı hiyalin kıkırdak ile kaplanmıştır. Eklem kapsülü 
eklemin çevresini sarar. 
 
53

---

Bu eklemin 4 ortak yapı özelliği vardır. 
1.  Cavitas articularis (eklem boşluğu): kıkırdakla kaplı yüzeyler ve eklem kapsülünün iç yüzü 
arasındaki boşluktur. İçi sinovya sıvısı ile doludur. 
2.  Cartilago articularis (eklem kıkırdağı): Eklemi oluşturan kemiklerin eklem yüzlerini kaplayan 
hiyalin kıkırdaktır. Yüzeyi cilalı ve kaygandır. 
Eklem kıkırdaklarının sinirleri ve kan damatları yoktur.  
3.  Capsula articularis (eklem kapsülü): Eklemlerin çevresini zarf gibi saran fibröz kapsüldür. 
Dışta bir stratum  fibrosum, içte ise stratum synoviale isimli iki tabakadan oluşmuştur.  İkinci 
tabaka ayrıca ele alınabilir. Fibröz tabaka eklem yüzlerinin kenarlarına tutunmuştur. Bazen 
kıvrılarak eklem boşluğunu da girebilir.  
Eklem kapsülleri genellikle fibröz bantlarla kuvvetlendirilmiştir. Bunlar ya kapsülün bir 
parçasıdır (intrinsik ligamentler) veya kapsülden ayrı bantlar halindedir (ekstrinsik ligamentler) 
bu ligamentler hareketlerin istenmeyen yönlere kaçmasını engellerler.  
Ligamentler, kollajen lif demetlerinden meydana gelmiştir. Kollajen lifler paralel veya karışık 
sıralanmıştır. Beyaz gümüş rengindedirler. Bükülebilir, fakat boyları değişmez. Bazı 
ligamentlerde sarı elastik lifler vardır. Bunlara lig. Flava ve lig. nuchae örnek gösterilebilir. 
4. Membrana synoviales: kapsülün iç tabakasını oluşturur. Zar, yumurta akına benzeyen ve 
synovia adı verilen sıvıyı devamlı olarak eklem boşluğuna salgılar. Bu sıvı eklem yüzlerinin 
sürtünme etkilerini, kayganlığı nedeniyle en az düzeye indirir. Membran fibröz tabakanın iç 
yüzüne tam yapışmış değildir. Bağ dokusu, yağ dokusu ve damarlardan oluşmuş katlantıları 
eklemdeki gereksiz boşlukları doldururlar. Eklem içinden geçen tendo varsa sinovyal zar bu 
tendonun etrafını da kılıf gibi sarar. Bazı sinovyal eklemler ortak dört özellik dışında ayrı 
özelliklere sahiptir. Bunları üç guruba ayırabiliriz 
1.  Discus articularis; iki kemiği bir arada tutma veya eklem yüzlerini uygunlaştırma gibi 
görevleri olan fibröz kıkırdak disklerdir. 
2.  Labrum articulare; eklem yüzlerini derinleştirmeye yarayan özel fibröz kıkırdak 
oluşumlardır. Örneğin; labrum glenoidale. 
3.  İntraartiküler tendo; kapsülü delerek eklem içinden geçen kas tendolarıdır. Örneğin; m. 
biceps brachii uzun başı.