№ара№алпа№ М!Млекетлик университети

P

i

= f

-1

(Q (Si))

bul satiwshilardin’ bazarda Q(Si)  mug’dardag’i  tovarlardi  satiwg’a  qayil  bolg’an

minimal`  bahasi.

---

8

2- su’wret

P

i

P

i

Q(S

i

)

Q

i

A

S

i

D

i

P

i

P

2

P

1

D

P

Q(S

i

)

Q

2

Q

1

D

Q

A

В

S

1

Q

---

9

3-cu’wret

Q(D i)= a – b*Pi,  Q(Si) = c + b* Pi => Qi = a – b* Pi = c – d* Pi =>

Bazar ten’salmaqlig’i jag’dayi ha’mme waqitta turaqli bola bermeydi. Ayirim

jag’daylarda qandayda bir sebeplerge bayla-nisli bahalar o’zgeredi, biraq bazarlarda

ten’salmaqliliqqa umtiliw tendenciyasi boladi. Bunday tendenciyani tu’sindiriw

ushin bahalardi o’zgertip ko’reyik.

Ma’selen, 4 -su’wret bazardag’i haqiyqiy baha (P

i

) ten’salmaq-

liliq bahadan (P

i

) to’men bolsin

P

i > P. Bul jag’dayda

Q(Di) - Q(Si) > 0

deficit payda bolip bahanin’ o’siwine alip keledi, al P

2

>

P

i  bolsa

Q

11

(Si) - Q

11

(Di) > 0

yag’niy usinistin’ talaptan ziyat mug’dari bahanin’ to’menlewine ta’sir jasaydi

    4-su’wret

Na’tiyjede to’mendegi juwmaqqa kelemiz:

Birinshiden, bahanin’ o’siwi usinistin’ ko’beyiwine yag’niy tovar islep

shig’ariwshilardin’ bazarg’a ko’p mug’dardag’i tovarlar alip shig’iwina:

Ekinshiden, bahanin’ to’menlewi talaptin’ ku’sheyiwine ha’m usinistin’

kemeyiwine alip keledi. Eki jag’daydada satiwshi ha’m  qariydar bazar

ten’salmaqlilig’ina umtiladi. Bunday usinis ha’m talaplardin’ terbelislerinin’

marshruti grafikaliq tu’rde o’rmek-shi uyasina uqsas bolg’anlig’i ushin buni

sa’wlelendiretug’in model` G’o’rmekshi uyasiG’ yan’li dep ataladi. Bizin’

P

i

P

i

Q(S

i

)

Q

i

S

i

D

i

P

2

P

1

Q

11

(Di)

Q

1

(S

1

)

Q

1

(D

1

)

Q

11

(Si

)

E

---

10

misalimizda D

I

 din’ iymekligi S

I

 den u’lken bolsa o’rmekshi uyasi ten’salmaqliliq

baha ha’m ko’lemge alip keledi, egerde kerisinshe bolsa ten’sal-maqliliq uzaqlasadi.

Sebebi bazar o’zinin’ ta’biyati boyinsha ha’r qiyli ha’rekette bolg’ani ushin talap

ha’m usinistin’ o’z-ara bir-birine ta’siri ha’mme waqitta ten’salmaqliqqa alip kele

bermeydi.

Bazar ekonomikasina kirisiwde atap o’tkenimizdey islep shig’ariwshilar

o’nimdi talapqa sa’ykes belgileydi ha’m kerekli mug’darda o’ndiriwge ha’reket

jasaydi. Biraq qariydarlardin’ tala-bin birden qanaatlandiriw mu’mkin emes, sebebi

kerekli mug’dar-dag’i tovarlardi islep shig’ariw ushin qosimsha o’ndirislik fak-

torlardi iske qosiw kerek.

O’zgeriwshi bolg’an talapqa usinistin’ qa’liplesiwin u’yreniw ushin

G’da’wirG’ tu’sinigin qabillaymiz. Bir wakittag’i da’wir (t