Arin qaraçay balkar -azərbaycan türkcəSİ SÖZLÜk bey hadi TƏBRİZ 2006 a 1



Yüklə 6,55 Mb.
səhifə35/65
tarix10.04.2017
ölçüsü6,55 Mb.
#13755
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   65

qopuz11 qaltas11. balyoz. böyük çəkic. qobuz11. qozap. qasıntlı. kibirli. müzik araclərinin gənəl adı.
-ərin qopuz: ağız mızıqası.
-qıl qopuz: qəmənçə. saz.
-qopuz bilə qars yaraşqança11: birbirinə uyumlu olmaq. birbirinə yaxışmaq.

qöq -ənsə kökü: burunçaq11.
-kök salmaq: orunlanmaq. yerləşmək. yurt edinmək.
-kökünü qurutmaq: artın edmək.
-qöqbaş üy11: çatısı kaşı qapalı ev.
-qöqbaş11: bir tür ot. bitgi.

qoqa11 cocuq dilində əl. -koka söz: kompiliman.

qoqay11 ərkək cocuq. oğlan. yaramaz cocuq. afacan.

qoqaylanmaq hoqaylanmaq11. qabarmaq. qurumlanmaq.

qöqləşmək kökləşmək. kök salmaq. tamırlanmaq11.

qöqlü köklü. tamırlı11. damarlı.

qoqqa11 1. naxış. desən. motif. 2. oyuncaq. 3. şux. oynaq. cilvəli.
-əmən qoqqa: meşə palamudu.
-qoqqa qans11: qoxulu bitgi. çiçək.

qoqqalanmaq11 şişinmək. süzülmək. qasılmaq.

qoqqalıq11 gözəllik. şiklik. zərifliq. süslülük.

qoqqaziya11 çiçəklik. gülüstan.

qöqtük11 kərtənkələ.

qoqu qoxu. tuq. duq11. ətir. iyis11. his.

qoqulamaq qoxulamaq. iyisgəmək11.

qöqürək gökürək11. 1. göğüs. 2. kəndini bəğənmişlik. kəndinə güvən.
-kökürək turquzmaq: kəndinə olan güvənini göstərmək.
-kökürəgin turquzmaq: kəndinə çox güvənmək.

qöqüs göğüs. gökürək11. qoyun. sinə.

qöqyüzü acıman11.

qor 1. gor. quvur11. govur. oyuq. çuxur. boşluq. məzar. 2. kor. tuppuq. duppuq. küt.
-kor bağırsaq: soğur içəqi11.
-kor bağırsaq: soğur içigi.
-gorqa girmək11: ölmək.
-kişi görürün görməy, goruna girməz: insan görəcəğini görmədən məzara girməz.
-gor ağac: ölünü daşımaq üçün kullanılan bir tür tabut.
-gor tabmaq: ölmək.
-gorqa batmaq: ölmək.
-gorqa girmək11: ölmək.

qor kor. 1. qarav11. 2. tamızlığ11. od parçası. 3. güc. quvvət. 4. tuvmaq11. kəsgin olmayan. tuppuq. duppuq. qumadaq11. qısa. küt. koralmış.5. kor. gidamaq11. kəsgin olmayan.

qora11 ağıl. axır.

qoralmaq koralmaq. korlaşmaq. tuppuqlanmaq. duppuqlanmaq11. kütləşmək. kəsginliğini itirmək.

qoralmış koralmış qumuq11. qısa. küt. qumuq11. qımıq. kömüq. kəmik.

qoramaq11 koramaq. 1. dəf olmaq. dəfolub getmək. -bu saqat üydən qora!: həmən evdən dəfol !. 2. tələf olmaq. itmək.
-bıtır tavlada köp mal koraqandı: bildir dağlarda çox heyvan tələf oldu.

qoranc11 koranc11zərər. ziyan.

qoraz11 xoruz.

qorça11 1. sayqıdəğər insan. 2. təzək.

qorda11 1. sırıq kimi uzun kişi. iri yapılı. -qorda bıçaq11: yatağan. əğri qılıc. 2. böyük. iri.

qordan qurdan. qorucu.

qördəmçi gördəmçi11. salqın xəsdəlikdən sağ qalan.

qördəvük11 göz daşı.

qörə görə. sartın11. dolayı. yönündən. nəzəran.
-tabına görə: imkanına görə. oluruna görə.
-mənə görə sən gedmə: məni sartın sən barma:

qörəngə körəngə11. kürəngə11. dört yüz qıramlıq ağırlıq ölçüsü.

qörənlik -qabaq görənlik: sınçı11 pişbini konəndə

qörəsən görəsən. əkən. əcəba.

qörəv borc11. yamnat (< yamamaq). iş. görəv. qulluq11. yükə. vəzifə.

qorfuldamaq11 qaynamaq. foqurdamaq.
-qorfuldaqan ayran: əkşimiş yoğurt.

qorfuldatmaq11 qaynatmaq. foqurdatmaq.

qörgü hərəkət yolı. qalı11.alışqanlıq. sınam11. təcrübə.

qörgücmək görgücmək11. göstərmək.

qörgülü ataşlı. tərbiyəli. ədəbli.

qörgülük müəddəbilk. ataşlıq. sayqılıq. möhtərəmlik.

qörgünclü görgünclü11. 1. göstərişli. açıq. 2. əndamlı. boylu boslu.

qörgüsüz tərbiyəsiz. ataşsız. qaba. ədəbsiz.

qörgüsüz tuvardaq11. qaba. tərbiyəsiz.

qörgüsüzlük bilqimsizlik11. tərbiyəsizlik. əxlaqsızlığ.

qörgüzmək görgüzmək11. göstərmək.

qörgüzüv görgüzüv11. göstəri.

qori11 yel tanrısı.

qoriy11 1. iri yapılı. 2. yel tanrısı.

qörkəzməmək görkəzməmək. avmalamaq11. qapamaq. kölgə edmək.

qorlama korlama. osallıq11. zərər. ziyan. pozma.

qorlamaq11 korlamaq11. xorlamaq. qaçınlamaq. aşağılamaq. yenmək. qalib gəlmək.

qorlaşdırmaq korlaşdırmaq. qamatmaq11.

qorlaşmaq korlaşmaq. koralmaq. tuppuqlanmaq. duppuqlanmaq11. kütləşmək. kəsginliğini itirmək.

qorluq11 1. korluq. zulum. 2. hakimiyət. 3. maya.

qörmək11 qarımaq11. yetmək. yetişmək. kafi gəlmək. dənəmək. təcrübə etmək.
-çox görmək: artıq görmək: artıqsınmaq11: sınamaq11. geçirmək. çəkmək.
-ol qantdan də bir aşab görçü: o yeməktən də bir yiyib təcrübə etsənə.
-aruv görmək11: sayqı göstərmək. saymaq.
-qaçın görmək11: xatirini saymaq. sayqı göstərmək.

qörpə görpə11. körpə. ingən. engən. yeni göz açmış.

qörpəymək11 gürləşmək. sıxlaşmaq.
-görpəygən saç: gür, sıx saç.

qörpəytmək11 gürləştirmək. sıxlaştırmaq.
-yanqur qansnı görpəytdi: yağmur otları gürləştirdi.

qörpü -atma körpü: bazama11.

qorqançı11 şaman ayinlərində oyunları yönətən ərkək.

qorqaq qorxaq. qoyanyürək. ödlək. ürkək. tavqılsız11. tapqılsız. iradəsiz.

qorqaq11 qorxaq. ödlək.
-qorxaqqa tav təbqəncə görünür: qorqağa dağ qımıldamış kimi görünür.

qorqaqlanmaq11 qorxmaq. ürkmək.

qorqaşın11 qurşun.

qorqazın11 gün dönümü.
-gün qorqazınqa tüşgən qözüv: gün dönümü.

qörqəmli heybətli. öqtəm11. yücə. öqtəmli11. məğrur. qururlu. azamatli.

qörqəymək görqəymək11. çoğalmaq. çox olmaq.

qorqqan11 qorxan. qorxaq.

qorquluq qorxuluq. appaça11. abaca.

qorqundur11 dondurmaq.
-qardoşnu ertdə yığmay qorqundurqansız: qartofu ərkən toplamayıb dondurdunuz.

qorqunmaq11 donmaq.

qorqurluq11 qorxunc.

qorquv11 təhlikə. təhdit.
-qorxuv edmək: qorxmaq. qayğı etmək.
-qorxuv salmaq: qayğı vermək. təhdit etmək.

qorquvlu11 təhlikəli.

qorquvsuz11 tehlikəsiz.

qorray11 xalq. cəmaət.

qorsa11 qurumuş heyvan kübrəsi.

qorsə çuba11. bağ. bandaj.

qorset korset. sütyen. qapara. lifcik.

qorucu qordan. qurdan. yaxçı11. tərəfdar. yanlı. savunucu.

qörük körüğ. qarın. -qopuzun qarnı: qopuzun körüğü.

qörülən tanılqan11. gözə çarpan. aşikar.

qörüm görüm11. görünüm. qılıq. sifət.
-görümü uşaquvludu: görünümü gözə xoş gəlir.

qoruma şapaqat: himayə.

qoruma yaqma11. himayət. savunma. savunu. yaxınma11. savunma. müdafiə. himayə.

qorumaq saqlamaq11. sağlamaq. yaxınlamaq11. savunmaq. himayə edmək. yaxlamaq. savunmaq. tərəf çıxmaq. yücəltmək.

qörümdü görümdü11. görünüş. mənzərə.

qörümdüq görümdüq11. gəlin yada yeni doğmuş bəbək görüldüğündə verilən görüş, gözlük, ərməğan.

qörümlü görümlü11. əndamlı. iri yapılı. boylu boslu.

qörümsüz görümsüz11. göstərişsiz. silik.

qorunaq balaqan11. dərmə çatma külbə.

qörüncə görüncə. qayın qız11. baldız.

qörünclük görünclük11. vitrin.

qörünmək tanılmaq11. tanınmaq. gözə çarpmaq.

qörünməyən -gözə görünməyən: qaravsuz11.

qörünüm görünüm. görüm11. qılıq. sifət. türsün11. tüs11. üz. surat.

qörünümlü -götün görünümlü: yaraşuvsuz11.-iyi görünümlü: yaraşuvlu11

qörünüş görünüş. görümdü11. mənzərə. durum11. qaram. baxış. nəzər. -tış qaram: dış görünüm.

qörünüş sın11. qılıq. sifət.

qörüş görüş.gözlük. ərməğan. görümdüq11. -dünya görüşü: anqı11.

qörüşmək görüşmək. özəngiləşmək11. ortaq iş yürütmək. dostluq qurmaq. süzmək11. müzakirə etmək.

qorutmaq saxlatmaq11.

qoruvlamaq11 qovmaq.
-çibin qoruvla: quyruğu ilə sinək qovalamaq.

qoruyucu bekəvul11. bəkavul. bəkçi. qaraqol.

qorvoy qammoy11. mühafiz.

qorxaq basımsız. bazımsız11. cəsarətsiz. çıçqaq11. ödlək. tabansız. ilgəncəq11. ürkək. ötsüz11. qızbay11. suvyürək11.

qorxaq ılqanıvçu11. ürkək.

qorxaqlıq bazımsızlıq11. basımsızlığ. ürəklik. qızbaylıq11.

qorxmaq elgənmək11. yelgənmək. yılgənmək. ürkmək. ilgənmək11. ürkmək. irkilmək.

qorxmaq qorqaqlanmaq11. ürkmək.

qorxmaz bazınmaz11. cürətli. cəsrətli. elgənməz11. yelgənməz. yılgənməz. cəsur.

qorxmazlıq ozqunluq11. güstaxlıq. ədəbsizlik.

qorxu qıyama11. fəlakət. afət. dehşət. qorxunc11. qayğı. dehşət.

qorxuluq bodurqu11. bocurqa11. qarançqa11. kölgə. qaraltı. uşqula11.

qorxunc sur11. müthiş.

qorxunc11 1. təhlikə. 2. qorxu. qayğı. dehşət.
-qorxunc salmaq: qorxu vermək. dehşət içində bıraqmaq.

qorxunclu11 təhlikəli. qəhredici.

qorxuncusuz11 tehlikəsiz. qayğısiz.

qorxurtmaq yanıqan edmək. gözdağı vermək.

qorxusuz ciqər (< çik + ər) cəsur.

qorxusuzluq cəsurluq. ciqərliq.

qorxutmaq dəmirçiləmək11. təhdit edici hərəkəttə bulunmaq. vuracaq kimi yapmaq. gözdağı vermək.

qoş11 1. yaylarda qurulan heyvan ağılı, barınaqlar. 2. atır11. vəsayil. ləvazim. 3. saziman. təşgilat. -sabançı qoş11: əkinçilik təşgilatı. – siyasi qoş: siyasi təşgilatı
-bal qoş: bal ürətimi yapılan yer. bal kovanlarının bulunduğu yer.
-biçənçi qoş: yazın ot biçmək üzərə dağlara çıxan tırpancıların qurduğu barınaq.
-bir qoş bolmaq: dost olmaq. arxadaş olmaq.
-yay qoş: yazın dağlarda heyvanların baxıldığı yer.
-yılxı qoş: at sürülərinə baxılan çuqluq, çitlik.
-qatın qoş: köy yaxınlarında qadın, cocuqların heyvanlara baqtıqları barınaq, çuqluq, çitlik.
-qoş nögərliq: qaraçay-malqar’da heyvancılıq yapan üç-dört ayilənin birləşərək heyvanlarına yaylada ortaq olaraq baxması.
-qoş salmaq: bir yerə yerləşib heyvan ağılı qurmaq. qamp qurmaq.
-qoş tamada: çitlik yönə ticisi.
-qoy qoş: yaylada qoyunlara baxılan ağıl.
-sabançı qoş: ziraatlə uğraşan bir qaç ailənin birləşərək oluşturduğu çitliq.
-tuvar qoş: sığırlara baxılan çitlik.
2. hər nəyin yığılan, toplanan yeri. ambar. – yazı qoş: kağız qoş: qırtasiyə. ləvazimi təhrir. neveştəfzar.
3. ağıl. kəpər. -yay qoş: yazın dağlarda heyvanların baxıldığı yer.
4. cüt. ciq. əkləm. boğum. bənd.
-bilək qoş: omuz mafasalı. omuz əkləmi.
-qoş sabalı işqoq: cütə. av tüfəği.
5. sürgün. filiz.
-biçənçi qoş: yazın dağlarda ot biçmək üzərə çıxılan yayla evi.

qöş11 anbar. odunluq.

qosa kosa. qırdıq. -qırdıq kişi: kosa.

qoşa11 pirənsis. xanıməfəndi. -qoşa qırçın11: peynirli kiçik böyrək.

qoşan11 dəvamlı qoşan covtuvuq11. yovtuvuq.

qoşansa11 xanımənfendi. pirənsis.

qoşaq11 1. cilvə. naz. 2. ək. parça.

qoşaqlanmaq11 böbürlənmək. kibirlənmək. nazlanmaq. cilvələnmək.

qoşaqlı11 çalımlı. kibirli. nazlı. çalımlı11. kibirli. nazlı. çalımlı.
-qoşaqlandırmaq: kibirləndirmək. nazlandırmaq.

qoşaqsız11 alçaqkönül. mütəvazi.

qoşbaş olmaq11 qoşbaşlanmaq. yolda qarşılaşıb qonuşmaq.

qoşbaşlanmaq qoşbaş olmaq11. yolda qarşılaşıb qonuşmaq.

qoşdurmaq11 əklətmək. qattırmaq.

qöşə köşə. kövşə. büyüş11. büküş.

qösələ yarı11. heyvan dərisi. kürk. gön.

qöşəli köşəli. qövşəli. kövşəli. büyüşlü. büküşli.

qösəv kösəv11. kösəvq11. köz. kömürləşmə. yarı yanmış odun.
-kösəvləni ışır: közləri çevirmək.
-qara kösəv bolmaq: soluğu kəsilmək. nəfəs nəfəsə qalmaq.
-kösəv avruv: çavdar mahmuzu bitgisi.

qösəvbaş kösəvbaş11. köz halına gəlmə.

qoşlaşmaq11 əkləşmək. cütləşmək.

qoşmaq11 1. qatmaq. əkləmək. 2. citləştirmək. 3. çavuqlamaq. çabuqlamaq. uqulmaq11. hızla getmək. yortmaq11.
-qoçqar qoş: qoç qatımı.

qoşt11 bir aylıqtan böyük domuz yavrusu.

qosta11 kiçik kişi.

qostav11 göy quşağı.

qöstəbək göstəbək.soğur sıçqan:

qöstək köstək. kişən11. zəncir.

qöstəriş -qöstəriş için: aybatlıqqa.

qöstərişli qıyışqan11. aybat11. gözəl. sağlam. aytəq11. görgünclü11. açıq. subay11. zərif. cazibəli. omaq11. umaq. yaxışıqlı. şik. gözəl. qıydırqan11. cafcaflı. qıydırqıç11. süslü.

qöstərişsiz göstərişsiz. tanıqıvsuz11. bəlirsiz. silik. diqqət çəkməyən. biçimsiz. qaramsız11. əndamsız. görümsüz11. silik. quvatsız11. silik. alımsız. biçimsiz.

qöstüvan güstüvan. göğüslük.

qoşu cortuv11. yortuv. quvuş11. taxca. işqab.

qoşuçu çabuvçu11. çapalçı.

qoşulma11 qarmaqarışıq. qarma.

qoşulmaq cegilmək11. yeqilmək.

qoşulmaq11 qatılmaq. əklənmək.

qoşum11 qatqı.
-mənim bu işqə ullu qoşumu bolqandı: mənim bu işə böyük qatqısı olmuştur.

qoşumsuz yayraq11. yəhərsiz. çıplaq. cihazsız.

qoşumsuzlay yayraqlay11. yəhərsizcə. cihazsızca. çılpaqlay.

qoşun11 kirəmit.
-qoşunbaş üy: kirəmit çatılı ev.

qoşun11 təsti.

qosuq11 yenəbilən bir bitgi kötü.

qoşuşmaq girpildəmək11. dört dönmək.

qoşuşturaraq çapa yorta11. qaça qaça.

qoşuşturmaq ürülüşmək11. atılmaq.

qoşuturmaq yortmaq11.

qöt göt. duppuş.

qota11 (< qoymaq).1. əkmək dolabı. sandıqca. səbətcik. 2. obur. iştahlı.

qotalıq11 oburluq.

qotan kotan. qoton11. pulluq. qara saban.

qotarılmaq11 boşalmaq. boşaltılmaq.

qotarmaq11 boşaltmaq.

qotas qutas. qapqara boya.

qötən götən11. kibir.
-götən edmək: kibirlənmək. xor görmək. bəğənməmək.
-götəni göggə yedmək: burun böyümək. kəndini birşey sanmaq. kibirlənmək.
-götənqə gedmək: kibirlənmək. burun böyümək.

qötən kötən11. çıq. qalça.

qötənli11 kötənli11. kibirli.
-götənli bolmaq: kibirlənmək. burun böyümək.

qötənlilik götənlik11. kibir

qötənsimək11 götənsimək11. kibirlilik göstərmək.

qötəqet götəqət11. pirənsin, əsilzadələrin kəndlərinə ən çox yaltaqlanan qadın köləsi.

qötlək götlək11. inadçı. tərs. əksi. e’tiraz etməyi sevən. alberməz11. tərs. inadçı.
-qızbay götlək: misgin. ödlək.

qötləş götləş11. yanlamasına.
-atqa kötləş minmək: ata yanlamasına binmək.

qotman tavuq11 kəklik.

qotman11 qantal. ağır. şişman. ağır.

qoton11 kotan. pulluq. qara saban.
-qoton ağac: qarasabanın taxda bölümü.
-qoton təmir: pulluq dəmiri.

qotonçu11 kotanı tutan kişi.

qotqutmaq11 qorxutmaq.

qotta11 qadın cinsəl orqanı.

qottur11 kotur. ağır. qantal. şişman.

qötü kötüğ. kötü. tüqgüc11 düqgüc. tomurav11. tomruq. tübgüc11. pıttır11. qolay2. fəna. osal11. fəna. işə yaramaz. netəsiz. dəğərsiz. turussuz11. durussuz11. dürüssüz. yanlış. tərs. qalak. yaramaz. pozuk. yaman-çuman11. fəna. pis. antsız11. haylaz. yaramaz. bıtdır11. tabsız11. fəna. bədər. şav11. caman11. yaman. sədaqətsiz. qadavus11. bərbat. iğrənc. acır11. öfgəli. kinli. güvənilməz. vəfasız. kişiliksiz. bolmaqan11. olmasın. işə yaramaz. çırqım11.
-kötü ruh: obur11. xortlaq. büyücü.
-çox kötü: quttur11. qotur. alşaq. bərbat. rəzil.
-pis, kötü görmək: yamansınmaq11. bəğənməmək.
-kötü ürəkli: rəhmsiz. oqursuz.
-kötü hava: qırşı11. qırğov.
-kötü niyyətli:: inqqıl11. sinsi. alaycı. çarpuvlu11. yarpıvlı.
-kötü ürəkli: ayqır11. hırçın. qırçın. öfgəli.
-kötü davranmaq: qaqırmaq. yaxırmaq. sövmək. güstaxlıq yapmaq.
-kötü niyyətli: qarabavur11. kinli. qərəzkar.
-kötülənmək: bicilənmək11. dəğərsizləmək.

qötü qıyan. qıyanlı. zərərlı. zərər. ziyan. şər. zaravat11. yazıq. fana.

qötüğü töngəq11. gövdə. bədən.

qötüləmə kötüləmə. aytuvtös11. ilənc. lə'nət. qarqış. iftira. söğüm11. qarasürmə. bədiş-söqüş11. yermə.

qötüləmək kötüləmək. yamanlamaq11. yermək. pisləmək.

qötülənmək şarayıblamaq11. çarayıblamaq. ləkələmək. aşağılamaq.

Yüklə 6,55 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   65




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin