N=1.0-1.5 (0.9-1.2) TBİ=sADtop/sADbazu ( 140 мм.c.sut/ 110 мм.c.sut, 140/110 = 1.27 Böyrək funksiyasının azalmasını aşkar etmək üçün aşağıdakı üsuldan istifadə edilir:
Cockroft-Gault formulundan istifadə etməklə kreatinin klirensi hesablanır, bu zaman xəstənin bədən kütləsi, yaşı, cinsi nəzərə alınmalıdır.
Cockroft-Gault formulu: Qadınlarda: YFS = (140 - yaş) x BədənÇəksi (kq) x 0.85 814 x QZKr (mmol/l)
Kişilərdə: YFS = (140 - yaş) x BÇ (kq) 814 x QZKr (mmol/l)
NB! Cavaba əsasən XBÇ –nın 5 mərhələsi təyin olunur: I 90-120 ml/dəq II 89-60 III 59- 30 IV 30-15 V >15 Böyrəklər Test-çubuqlarla sidikdə zülalın təyini bütün AH-lı xəstələrə aparılmalıdır. Test (-) olduqda mikroalbuminuriyanın səviyyəsi yoxlanılmalıdır
Mikroalbuminuriyanın erkən aşkar edilməsi və albumin/kreatinin əmsalının hesablanması çox vacibdir
Subklinik zədələnmə zamanı: Qan plazmasında kreatinin səviyyəsinin mülayim artması xarakterikdir K – 115-133 mkmol/l (1,3-1,5 mq/dl) Q – 107-124 mkmol/l (1,2-1,4 mq/dl) Kreatinin klirensinin azalması: 60 ml/dəq və aşağı Mikroalbuminuriya: 30-300 mq/24 saat və ya albumin-kreatinin nisbəti: K > 22 mq/q Q > 31 m q/q
USM qeyri-invaziv müayinə üsulu olub, böyrək və böyrəküstü vəzlərin ölçüləri, forması, sidik yollarının obstruksiyası, böyrək daşlarının aşkar olunmasında (böyrəklərin polikistozu, feoxromositoma, Konn sindromu, böyrək daşı xəstəliyi, böyrək büzüşməsinin və s. diaqnostikasında) istifadə olunur.
Göz dibinin müayinəsi – fundoskopiya AH olan ağır xəstələrdə aparılmalıdır. Onlarda hemorragiya, ekssudasiya və görmə sinirinin ödeminin olması aşkarlanır və bu artan ümumi ÜD riski ilə müşayiət olunur.
Torlu qişanın “kiçik” dəyişiklikləri
1 dərəcə: arteriyaların spazmı;
2 dərəcə: arterio-venoz kəsişmələr) qeyri-spesifikdir, cavan xəstələr istisna olmaqla
3 dərəcə (qansizmalar və ekssudatlar) və
4 dərəcə (görmə sinirinin məməciyinin ödemi) ağır AH zamanı aşkar olunur ürək-damar hadisələrinin yüksək riski ilə bağlıdır
