Atalar deyir atalarsöZÜ Işləyən Bey Hadi 20 200. S ebced Turuz-Tebriz

Ataların sözüdür, deyərlər: “yük əyiləndə daşı da yerindən (yurdundan) eylər”. Anlamını bilməyənlər üçün deyim, bilsinlər: hansısa daşqaçı heyvanın belinə çatılan yükün dəngəsi (tarazlığı) pozulanda, yükün əyilən yüngül tayına bir daş qoyub dəngəni düzəldərlər, gəlib uğrağa (mənzilbaşına) çatdıqları yerdə isə daşı götürüb atarlar qırağa, daş da beləcə yerindən ayrı düşər.

atalarsözü, adalı sözlər. (adalı: dərs almalı. ibrətli).

atalarsözü, atanın qanı, ananın canı.

atalarsözü, başın gözü. (başın: ağlın).

atalarsözü, dosları, dosda eşir, düşmanın bağrın deşir.

atalı söz, ağıla göz.

atalı söz, başıva göz. (ağıla göz).

atam dedim atılmır, satam dedim satılmır, gecə gündüz yapılmır.

atam ilə atanı deyincə, özüm ilə özünü de.

atam oğlu dura dur, börüngə bax, ula dur! (ula dur: ayıq dur). (kardışim, evrin (evir. dünya) duranca durasın, qurd kimi, ayıq olasın).

atamazsan ağuzundan dadı baldursa dilin!.

atan balası olma, adam balası ol.

atan çatdı, yatan qaldı.

atan soğan, anan sarımsaq, hardan oldun gülbəşəkər?!. (gülbəşəkər: dadlı duzlu, eyi qoxulu).

atana gözü oğul ilə uşaqda, oğlun gözü avlu ilə bayırda.

atanadan öğrəşirik danışmaq, çevrə bizə öğrədəcək susmağı. (çevrə: mihit).

atananla, dilinlə, topraqınla övünmə, kim olub, gördügün işinlə övün.

atanası sevən kimi sevəmədi heç uşaq atanasını.

atanın düşmanı, oğula dosd olmaz.

atanın qılığı, balağa giriş. (atanın edişi, adəti, işi balaya örnək kimi keçə bilər).

Atanla atamdan niyə danişırsan, özünlə özümdən danışsana. (Araz Gunduz).

atanlardan içində yer qalmasın, sevənlərdən çalış dilin azmasın.

atanlardan qalmaz yadımda bir iz, başqa donda gəzirsək, içlərmizdə biriz.

atanlardan yadında iz qalmasın, sevənlərin çalış yadın salmasın. (salmasın: itirməsin).

atarsın yün olur, təpərsin keçə, sivridirsin (uzaldırsın) börk. (hər iş qıraqdan qolay gəlir).

atası acı alma yesə, oğlanın dişi qamar.

atası kəsir, bala baltalır (birbirindən kopoyğludurlar).

atasın sayan, oğlu sayalar. (atasın sayığan, oğlu sayğılar).

atasın sayığan, oğlu sayğılar. (atasına hörmət göstərən, oğlundan görər hörmət). (atasın sayan, oğlu sayalar).

atçı gördün atçılıq, aşçı gördü aşçılığın alıbgör. (alıbgör: öğrən).

atda ayaq, ərdə bağır olmasa, yurdun dağar, ölkə qalır özgəyə. (bağır: qayrat).

atda güclə yeriş, ərdə başla iş (sayılır, hesaba gəlir).

atda qarın, itdə burun.

atdan düş, addan yox.

atdan düşən eşşək axdarar.

atdan düşən, eşək arar.

atdan düşən, yenə atlanar.

atdan düşüb, yəhərdən düşmür. (atdan düşüb, yəhərin buraxmır).

atdan salıb ad yaxarlar. kəndivə güvən.

atdığın daş düşəcək, yaşın uzaq sürəcək, amac qursan çəkin bil, son durağa yetingil. (çəkin: ağırlığın).

atdığın ox havıya, dalqılar bir gün dalıva. (dalqılmaq: qayıtmaq).

atdığın vurar, tutduğun qoparar.

atdımı kiçik sayma!. -yaşam iki atdımlar arası yaşanır.

atdıya çatmaz yayaq, bu dosluğu sən bırax. (yayaq. piyada).

atğır ovçu atanda oxu, dəlib deşmiş, yağu gözünü. (atğır: nişançı).

atı arıyanda (yorulanda) gör, igidi qarıyanda gör.

atı at yanında bağlasanğ, soydaşmazsa, suvdaşar. (suvdaşar: tavtuşar. tüvtəşər). (suv: suy. davranış. tüvarış. xulq. xuy).

atı atın yanına bağlasan ya hayın götürər ya xuyun.

atı çabıq, əti çapıq. (əti çapıq: əti hazır. əti kəsik, doğraq). (atı çabıq, çapıq, yüyrək, hızlı olanın, yaşamda gücülü yetərli olur).

atı çapar minəni, qılış çalar tutanı.

atı dişdən, kişini işdən tanı.

atı itiyin qulağı kişnəşər.

atı itiyin qulağı kişnəşər.

atı itmiş qulağından atın səsi kəsilməz.

atı olan qaldı, yəhəri olan geddi. (atı olan qaldı, yəhəri olan minib getdi).

atı olmayan, arpa nə gəzər. atı olmayan, ayağla gəzər.

atı saxlayan, oğlu əkləyən tanır. (əkləyən: əkidən. eğitən. becərən. tərbiyət verən).

atı taxalanca, yolu baxala. (taxalanca: nallayınca). (atı nallamaqdansa, yola baxdır, yolu düzəlt, yol düzəlt).

atı ürkən, əri qorxan yerindən saxla. (yaşam oldağla, başa gələnlərə çəliş çalışdır. evrən dənək yok, yaşam yeridir).

atı yoxdu, eşşəyi də bəğənmir.

atı yorğana kimsə çatmamış. (yorğana: yorğa olana). (atına baxan, ardına baxmaz). (işin qeyim tutan, izçisinin gözün oyar).

atı, arıyanda gör!, eydi, qarıyanda gör!. (arıyanda: yorulanda). (gör: gözətlə. bax. baxmaçılıq ed). (eydi: eyidi. iyidi. iğidi. igidi).

atı, yoluyla tanı, eli diliynən. (yoluyla: yürüşilə).

atıb gedincə, əkib ged.

atıb gördü, əkib biçdi.

atıb tutmanı sevməmiş yaşam, tutub oynadır yaşamın yolu. (yolu: fırıldağı. dolanbacı. çarxı).

atıcı ovçunun, tüfəyi paslanmaz.

atığı quyruğdan, bu günkü öpgə yaxcı. (atığı: atınğı: yarınkı). (öpgə: ağciyər).

atılan daş geri döndü, baxtım onda çöndü.

atılan daşa baxdıqara tuşlanar. (atılan daş qarabaxdı tutar).

atılan ox atan yayı unutmaz.

atılan ox daşdan qayıtmaz, daş ilə qayıdar. (atılan ox daşdan qayıtmaz, daşla qayıdar).

atılan ox, aydılan söz qaytmamış. (aydılan: deyilən).

atılan ox, daşada dəysə, qayıtmaz, yayılar.

atılan oxsa, saxlanmaz, aytılan sözsə, tutulmaz. (aytılan: deyilən).

atılmış ox, deyilmiş söz, savılmış gün qayıtmaz.

atılsa yarıcı, vurduğu yara onunla itər. (biri səni çox sinsidirsə, yaxcı pisin büküb tulla).

atım dedim atılmıyır, satım dedim satılmıyır, gecə gündüz yapılmıyır.

atım yoxdu aranda, qayğım olmaz borandan. (boran yoxdu atım vura, yolum yoxdu atım yora).

atın adı ulu, dəvənin dabanı. (ulu: yekə).

atın ayağına, itin quyruğuna bax.

atın başı keçibsə, quyruğundan tutulmaz.

atın dişinə bax, kişinin işinə.

atın əşgin, qılıcın olsun. əşgin (kəsgin: yarqın). (əşgin yürgün).

atın gücü yerişi, mərdin ərliyi işi (sayılır, hesaba gəlir).

atın itirib noxdasın axdarır.

atın iyi, yol qısa, yarın iyi, yaş uzun.

atın qarnı itin burnu.

atın satıb eşşək alan, toyuq satıb yumurta alar.

atın sirrin gözündən, ərin sirrin sözündən.

atın sirrin gözündən, mərdin sirrin sözündən.

atın varkən yol tanı, atan varkən dos tanı.

atın varsa, nəyin yoxdur, atın yoxsa, nəyin vardı.

atın yaman yol almaz, qadın yaman ev qalmaz.

atın yaman, sat, qardaşın yaman, qaç, arvadın yaman, at.

atın yorqa, uzaq yolu yaxın gör!.

atın yüvrək yol bitər, qolun yevrək iş bitər.

atına acıyan, yəhərin arxalar (daşıyar).

atına baxan, ardına baxmaz.

atınğ yaxşı olsa yolun ırağı, oğlun yaxşı olsa, könül çırağı: atın iyi olursa uzun yol (xoştur), oğlan iyi olursa könül çırağıdır, ışığıdur.

atışsan, söz çıxar, tutuşsan göz çıxar.

atla ilan quyruğundan tutulmaz.

atla qadın tumarsızın duranmaz.

atla qatır qatnaşıban çaqcışar, ortadaki eşək börkü yırtışar. (çaqcışmaq. taxcışmaq. birbirinə çaxılmaq, taxılmaq. savaşmaq).

atla yola çıxan, eşşəkçini yolda bıraxar (qoyar).

atlacaq daşlar olurmuş sənə sarı, sənə qalmış yasamaq köprü duvari. (yoluva qarşı atılmış əngəlik daşlarından köprü azu (yaki) duvar yapmaq sənə qalmış).

atlan oxun, aytan sözün qaytılmaz. (aytan: dediyin).

atlansan özünü, atdan endin, atını unutma.

atlar ölüb, itlərin bayramıdır.

atlatan deyiləm gücün günlərim təkinə, çatmayıb hələ umuq təkinə. (umuq: gözlənilən açıqlıq).

atlı . -atlı oldun lağa qoyma yayanı. (yayanı: piyadanı).

atlı çapar atını, dayça çınlar mən qaldım. (çınlar: dəlirər).

atlı ilə yayaq, savaşa qıldılar ayaq).

atlı qonağı ata mindirərək, yaya qonağı uğurlayaraq yolçu edərlər. (uğulayaraq: yola salaraq).

atlı olan ətsiz qalmaz. (atlı oldun, yol yaxın).

atlı olan yolun aldı, atsız olan, yolda qaldı.

atlı olan, altda qalmaz. (yaraqlı ol, işi apar).

atlı oldun lağa qoyma yayanı. (yayanı: piyadanı).

atlı oldun yayanlığı unutma. (yayanlığı: piyadalığı).

atlı oldun, yol yaxın.

atsan daşı quyuya, yoxsa dibi danqamaz, aytsan sözü kişiyə, yoxsa başı anlamaz. (danqamaz: çanqamaz: səs verməz).

atsan tutular, sorsan tapılar. (qaçsan tutular, sorsan tapılar).

atuva yüyən, kəndivə güvən. (saxlayırsa qorxu yok, saxlamırsa qayğu yok).

av avlanar, tav tavlanar, (iş olub bitər).

av avlandı, tav tavlandı. (iş olub bitər).

ava gedən, avlanır.

ava gəlməz quş olmaz, başa gəlməz iş.

avara it, gündüz hürər.

avçı avında, yolçu yolunda.

avçı bilər alları, ayı bilər yolları!.

avçı bilir alları, ayı bilir yolları. (avçı bilir alların, ayıda bilir yolların).

avçı bilir alların, ayıda bilir yolların.

avçı girməyən qulağda geyik çox olur.

avçı neçə al bilir, ayı onca yol bilir.

avçı neçə al bilir, ayı onca yol bilir.

avçı nə bilir ürək nədir, ürəkdən vurmağa ürək istəmir.

avçı nə bilir ürək nədir, ürəkdən vurmağa ürək istəmir.

avın quşu büründən, bilgə kişi dilindən (bəllənir). (büründən: qılığından).

avına boysanar çimənli düzlər, çimən solar, ceylan qaçar əylənməz, bilgə aydar bilən dosduna, kim olar düşməsin ölüm tosquna, çoğun fırlab salar yerin astına, qalan olmaz kimsə burda əylənməz. (tosquna: posquna: pusquna. duzağına. cələsinə. tələsinə). (bilgə: həkim. hikmətçi). (çoğun fırlab: fələk fırladıb).

avlanmamış balıq, soyulmamış dəri satılmaz.

avsalanmasa, avsalar könül. (könlüvü (həvəsivi) cilovlamasan, osəni cilovlayacaq).

avulu yaxın it, qaşqırdan qorxmaz. (kəndi, köyu yaxın it, qurtdan qorxmaz).

avulu yaxın it, qaşqırdan qorxmaz. (kəndi, köyu yaxın it, qurtdan qorxmaz).

ay aylanar il olar, don dəğişər, don olar. (aylanar: dolanar). (don: 1. fəsil. fəsl. -don dəğişər: hər nə dəğişər. 1. buz. ölüm. -don olar: dona dönüşür).

ay balam yoxsuz, umarım xoşsuz. (çoxan görüşməmiş dosda deyilir).

ay bu evrəni tutuzlu sanan, sonun gəlmiş al palanıvı. kürün pulun qoyub gedisən, al bu ağ, dön verrəm qalanını. (tutuzlu: bəfalı).

ay çevrəyə oyunçaq, könüldə baş doluncaq. (baş onmayıb inanmayınca könül əsəcək). (onmayıb: hinməyib, razılaşmayıb).

ay çıxalı tanışdıq, gün batalı yadışdıq. (çox sürməyən dosluqlar üzrə deyilir).

ay doğsa hammı görər.

ay doğursa el görür. (el: hammı. aləm).

ay doğuşundan, ər yerişindən bəllənir.

ay görününcə, ulduza artıq gəzinməz.

ay gün (göy), su topraq yel qamançılığın təməlləridir.

ay günü gözlər, gün ayı gözləməz.

ay ışığın evrənə, şam ışığın dibinə.

ay ışığın, gündən alır.

ay kiçildikcə, ulduzlar gurca ışınar. (aysız gecə, ulduz gurca ışınar). (kiçik ayla ulduz ışar artığın).

ay kimi yandı gecəmdə gül üzün, gələcəksən di du gəl tarın üçün. (tarın üçün: sən bil allah. səni and verrəm allaha).

ay qəmin bir kərə, el qəmin min kərə düşün.

ay qoca ivrən, köçən kimdi, köçürən kim.

ay olub günə, günü (rəqib), bulut gizlədir günü, günü günə satma, xoş keçir günü.

ay tünü yarıtır, baş durmuşu. (yarıtır: aydınladır). (baş: us. ağıl). (durmuşu: yaşamı).

ay tünü yarıtır, baş durmuşu. (yarıtır: aydınladır). (baş: us. ağıl). (durmuşu: yaşamı).

ay var ili gözlər, il var ayı gözlər.

ay var, ili gözlər, iş var günü gözləməz.

ay yanar tün yarğıtar, gün yanarmış gündüzü, baş ışıqsa yarğıtarmış durmuşu. (yarğıtar: ışıqladar). (durmuşu: yaşamı).

ay yaşdıqca ışlanar. (ay qocaldıqca, böyüdükcə ışıqlanar, ışığı çoxalar).

ay yayana gülən atlı. (yayana: piyadıya).

ay yazan yazı, belə yazı yaz, mutlu bayram, qutlu yaz.

ay! qoca ivrən, köçən kimdi, köçürən kim.

ay, örtüklə qapanmaz, qurçamasan bulaq suyu bulanmaz.

ay, örtüklə qapanmaz.

ayağ ayağ nərdivənə çıxarlar.

ayağ bir olsada, min kərə atılar. (ayağ birdir, atdığı min).

ayağ kiçilmək yox, böyümək güdər.

ayağ sığmaz, baş soxar. (ayağı sığmır, başın soxur).

ayağ sınmayınca, cingildəyəcək. (ayağ: qədəh).

ayağ yalın, qanqal qalın. (qanqal: dəvə tikan).

ayağ yeriməzsə, iz düşməz.

ayağan görə çaruğun, könlüvə görə yaruğun.

ayağan görən yorqanın uzat. (işlə. çalış. yaşamla dəğiş, yaşamı dəğiş).

ayağan qalıb, yoluva görən başmaq al.

ayağdaki bit, atdan düşürər.

ayağdakın yığır, əlindəkin bıraxır. (yazdaki suvlınu izləyib, evdəki toyuğu ıçqınma).

ayağdan çıxan toz, ağıza girər.

ayağdan çıxan toz, baş üsdə qonar.

ayağdan iz bıraxmaq üçün çiynivə çox yük götürməlisən.

ayağı qıssa, dayağı uzun.

ayağı qutsuz deyincə, utsuz desinlər.

ayağı yelli, iti qaçar, başı yelli, dərin batar.

ayağın altına ''bir'' bax, qabağa ''min'' bax.

ayağın yekə olsa, atdımın kiçik tut.

ayağın yerdə süzür, uyalın göydə üzür. (uyalın: xəyalın).

ayağın yükü, başdandır.

ayağını isti tut, başını sərin, yeməyinə düşün, düşünmə dərin.

ayağının altına baxan, yıxılmaz.

ayağıva elə daş bağlakı, başıva dən gəlsin.

ayağla ayağ işləsə, gözlə baş yerində olar.

ayağla gələn qonağı, atınan yola salarlar.

ayağla yoluva görən başmağın olsun.

ayağun altda bu günsə bitən ot, gələcək gün sinin üsdə bitəcək.

ayağun görən, yolun görən başmağun.

ayağun uzat, güdə gəlsə yorqanun, kütləmə ayağ, uzun götür yorqanun. (yaşamda istəkləri, gərəklərivi sağlamağa, tə'min edməyə çalış).

ayaq ayaq nərdivənə çıxarlar.

ayaq bir olsada, min kərə atılar.

ayaq birdir, atdıqı min.

ayaq büdrəsin, dil sürücməsin. (sürücməsin: sürcəməsin. yanılmasın. xəta edməsin).

ayaq çiçilmək yox, böyümək güdər.

ayaq qabı dar olunca, dünya başa dar gələr. { ayağ qabın dar olsa, dünyanın genliyindən, sənə nə asar (fayda)}.

ayaq qabı dar olunca, dünya başa dar gəlir.

ayaq qabın dar olsa, dünyanın genliyindən, sənə nə asar (fayda).

ayaq üsdə, qırxı çıxıb.

ayaq vardır yürməyə, əldə vardır almağa, qulaq vardır duymağa, beyin vardır gördüklərin, duyduqların qanmağa.

ayaq yeriməzsə, iz düşməz.

ayaq yetmədik yerlərə yet könül. (ayaq çatmadıq yerlərə çat könül).

ayaq yükü baş boşu, boyuna yük sınıq qol.

ayaq, qorxaqa, qaçqu yaraq, alqara durqu yaraq. (ayaq, qorxaq üçün, qaçmağa yarar, qormaza durmaq üçün yarar).

ayaqdakən doğrular, tapar dəğər varlılıq. toxluq olub doğru girsə meydana, çoğun girər dövrana. (çoğun: > cühan. cihan. cəhan).

ayaqdakən düşündüyün görgilən, ölüm gəlsə çağun qalmaz oymağa, töküb geri başın çəkib gedərsən.

ayaqdaki bit, atdan düşürər, başdaki bit baş itirər.

ayaqdakın yığır, əlindəkin buraxır. (yazdaki suvlın izləyib, evdəki toyuğu ıçqınma).

ayaqdan çıxan toz, baş üsdə qonar.

ayaqdan düş, ayağa düşmə. (ayaqdan düşmək: gücün itirmək). (ayağa düşmək: gücə yenilmək. gücə boyun olmaq, qoyun olmaq. təslim olmaq).

ayaqdan iz buraqmaq üçün, kəndivi ağır yükünməlisin.

ayaqıva daş bağlakı, başıva dən gəlsin.

ayaqqabın dar olsa, evin genliyi nəyə kar.

ayaqla gələn qonağı, atla yola salarlar.

ayaqla gəz başla dolan. (dolan: düşün, ağılla idarə ed).

ayaqla vurur, ağızla tutur.

ayaqsızdır yalan, üstüvə palan. (eşşək, qanmaz olub inanma yalanın ayaqsızlığına. çolaq yalan düz doğrudan iti qaçar).

ayaqsızı unutma, ayaqyalın gəzinsən.

ayanı güdən, ayaxdan olar. (ayanı güdən: ovuca baxan, ələ baxan).

ayasın (ələ baxan) güdən, ayaxdan olar.

ayaz günü unutma, gön çarığı qurutma.

ayda gələn asov yeyər, gündə gələn kəsov. (asov: asma. asıb pişirik. özəlliklə ət yeməyi).

ayda ışığın gündən alır. (ay ışığın, gündən alır).

aydan arı, gündən duru.

aydıla söz, aydılacaq sözün qaynansı. (deyilən söz, deyiləcək sözün qaynansı).

aydın olsun günlərin, ışıldasın gözlərin, keçmiş ola nə varsa, qutlu olsun gəlcəyin.

aydın olursa eşik, dinc yatar qara pişik. (pişik gecə ova çıxar).

aydın sana, doğru sözə, düz ilqara eşq olsun. (aydın sana: açıq fikrə).

aydıngünüz danından. (günün necəkeçməsi səhərindən bəllənər).

ayğaq deyinər yaşdı güdə hər iki başdan, aydınlara aydın görünər tünlü gecə danda boğulmuş. (ayğaq: aylaq. qanmaz. gic). (avara birinə yaşam güdə gəlir, qanan gecəni ışıqla boğur).

ayı biləyinə, yaluğ ürəyinə güvənir. (yaluğ: insan).

ayı dayındı, köprü aşınca, dayça atındı, ata çatınca.

ayı ilə meymun, bir birinə uyğun.

ayı kim görmüş, kor qoca məmi.

ayı olsunda belə düşsə ələ oynadılarmış, əyilən ənsə əğildikcə aşağı vurularmış.

ayı vurulmadan, dərisi satılmaz.

ayı vurulmadan, dərisi satılmaz. dil (söz) deyilmədən iyid başı alınmaz.

ayı yuvasında, qoz axdarma.

ayıbsız dənğ izləyən, dənğsiz qalır. (dənğ: tay. tuş).

ayıbsız, nə dost olar nədə arvad olur. ayıbsız dənq izləyən, dənqsiz qalır.

ayıdan qaçıb börüyə, yağışdan qaçıb damcıya düşmək. (düşmək: tutulmaq).

ayıdan qorxan, meşədə nə gəzir. (ayıdan qorxan, meşəyə girməz).

ayıdan qorxan, meşəyə girməz.

ayığ verdin qılınqılı. (və'də verdin əməl ed).

ayığın düşündüyün, əsrük (kefli) deyər.

ayığın içində olan, əsrüyün (keflinin) dilində olur.

ayıq aytdın tutqınan. {ayıq aytdın qaymağun. (qaymağun: gözlə cayma)}. (ayıq aytdın: söz verdin).

ayıq ol! sevdiyin səni dəğişir, sənlə dəğişmir.

ayın başı, səndə bir, məndə bir.

ayın on beşi ışıq, on beşi qaranlıq (dı).

ayın on beşi ışıq, on beşi qaranlıq olur.

ayın onbeşi qarıq, onbeşi yarq.

ayın yarısı qaruq, yarısı yaruq. (ayın onbeşi qaruq, onbeşi yaruq).

ayını hamı tanıyır, amma ayı heç kəsi.

ayını öldürərlər, dərisinə qiymət qoyarlar. (ayını öldür ilkin, sonra dərisinə qiymət qoyqil).

ayının acı, oynamaz.

ayının özündəndə qorx, izindəndə (ləpirindəndə).

ayır buyur. (ayrat buyrat). (ayrat: ayır: təfrəqə sal). (buyrat: buyur. buyruq sür. hikumət ed)}. {bulat, durut. (bulandır, istədiyini qalxıt). (aranı qarışdır sözüvü yerit)}. {bölüt burut). (burut: hükm ed)}. {ikit, buyur. (ikit: təfrəqə sal)}.

ayırmasan sevgi çağın payını, gözləgilən özləgiyin qayını. (özləgiyin: özləginin: nisgilinin). (qayını: bəlasını).

ayqır görməyən qısraq, qulunlamaz. (qulunlamaz: balalamaz).

ayqır görməyən qısraq, qulunlanmaz.

ayqıt işlər, əl övünər. (ayqıt: əbzar).

aylanan baş yönün bilməz. (aylanan: dönən. gicələn) (bilməz: tanımaz).

aylanc olsada yol yaxşı. (aylanc olsun yol yaxşı). (aylanc: dolambac).

aymaz kişi yatma dur qıl işini, keçdi karvan, durmaz qığırmaq bilən, ölüm gəlib tutar yaxandan bir gün, tutdusa ayrılmaz çığırmaq bilən. (aymaz: qafil).

aynaya baxaraq yox, adama baxaraq düzəl.

ayran aşı,dalımı qaşı,anan xoşu,mən oynaşı. . (deyim).

ayran tapmaz aşına, soxmalar soxar başına.

ayran ver ayransıza, qalmaz bu devran sizə, vaxt olar ayran olar, verməzlər ayran sizə.

ayran! ayran! ayran! ayrandan için, somusuz, çörəksiz doyuran.

ayrana gələn qabın yaşırmaz. (yaşırmaz: gizləməz).

ayrana gələn qabını, aşa gələn qaşığın gizlətməz.

ayrandan aş olmaz, sınanmadan yoldaş.

ayranı içən qurtuldu, çanağ yalayan tutuldu.

ayranı içən qurtuldu, çəlik yalayan tutuldu.

ayranın iç, taxılın biç.

ayrat buyrat. (ayır buyur). (ayrat buyrat). (ayrat: ayır: təfrəqə sal). (buyrat: buyur. buyruq sür. hikumət ed)}. {bulat, durut. (bulandır, istədiyini qalxıt). (aranı qarışdır sözüvü yerit)}. {bölüt burut). (burut: hükm ed)}. {ikit, buyur. (ikit: təfrəqə sal)}.

ayrı düşən sürüdən, aman qalmaz börüdən.

ayrılan aparar kəndi yarasın, saxlamam könüldə onun qarasın. (qarasın: izin. ləkəsin. korluğun). (acılar basdırılmayınca qan verər).

ayrılan yolda, bölünən dalda qalır.

ayrılan, yolda, bölünən, dalda qalmış.

ayrılanı ayı, bölünəni börü yər.

ayrılanı qurd yemiş, bölünəni dağ bərə.

ayrılarsan elindən, gücdə gedər belindən.

ayrıldı yarım, arzular yarım, gəzəgən tapdı, itirmiş tayın.

ayrıldınsa unut, geriyə yoxdu umut. (ayrılıq adlı yoxdurur yol, ardıca gəzilən umut, ayrılıq ölümdü demiş, 'əldə olan' umud adlanır). (umut varlığından gəlir, gün düşərsə qarlar ərir). (belin bağlı əlindəkinə, göz yumular dalındakına).

ayrılığı dadmayan, nə bilsinki çillə nədir, dərd nədir.

ayrılığın çətinliyi, ona öğrəşməkdir. (ayrılığın çətinliyi, ona əllicə il dözməkdir).

ayrılıq acı, ölümdə acı.

ayrılıq adlı yoxdurur yol, ardıca gəzilən umut, ayrılıq ölümdü demiş, 'əldə olan' umud adlanır. (ayrıldınsa unut, geriyə yoxdu umut). (umut varlığından gəlir, gün düşərsə qarlar ərir). (belin bağlı əlindəkinə, göz yumular dalındakına).

ayrılıq ağrıqı tovlu ata bilməz kimsə, dava dərman bitər, bitməyi yok ayrılığın. (ayrılıq ağrıqı tovlu: hicrin acıdan, odlu kəsəli. hicr ısıqlığı, təb kəsəli).

ayrılıq ayrılanı gücləsə, qırıq könül param parça tökülər.

ayrılıq can yakar, çiyər sökər, öggə oyar, soluq kəsər.

ayrılıq çatar, gizli sevgini bəllədər. dərdli gözü gizlətmə, yaşı axır bəllədər.

ayrılıq itməz, ölüm gitməz, yoxsulluğa qıl yaraq. (yaraq: çara. tədbir).

ayrılıq odun görməyən pişməz.

ayrılıq olamaz dedim, bu sevgiyə doyamaz dedim, acılıq yoramaz dedim, sevgi boşa, ayrılıq yola, acılıq yora, sanmazım ola.

ayrılıq ölüm kölgəsi, ölümdən ötəsi. (ötəsi: bətəri. pisi).

ayrılıq var yaşam ağacı, ayrılıq var ölümdən acı.

ayrılıq vardı çatır min uğur üzlü çatışa. (çatışa: vəslətə. nailiyyətə).

ayrılıq vardır tüstüsüz yanar, sevgilər yolun kol kosun yaxar.

ayrılıq yaramaz yaşamaq üçün, sevir qoşalıq yaratmaq üçün. (yaşamı sevən ölməyi sevməz, yol yolağ arayıb seçməz. (yol yolağ: arac tədbir).

ayrılıq yarar, yarıq düzəlməz, qan verməsin deyə, yamaq vurulur.

ayrılıqdan sızlamaz könlüm mənim, qovşalıqdır sızladar ayruq evin. (qovşalıqdır: vüsaldır. vəslətdir). (ayruq: hicran). (sızladar: pis günә qoyar).

ayrılıqlar birliklərə son qoysa, dəğərlisə birliklərin bəllənər.

ayrılıqlar uzun yolda toxdanar. (toxdanar: bitər. sakinləşər. yaddan çıxar). (ötün ötər keçən itər). (ötün: tarix. zaman).

ayrılıqlar yarar keçər, ölüm gəlsə alar gedər.

ayrılıqlardan canım, söz edmirək, titrədir köksüm, üzür candan ürək!.

ayrılmasın quş qanatdan ər atdan.

ayrılmasın parayla güc, inamdan!. (yoğuş: munacat).

aysız gecə, ulduz gurca ışınar. (ay kiçildikcə, ulduzlar gurca ışınar). (kiçik ayla ulduz ışar artığın).

aysız gecədə, ulduzlar parıl parlar.

aytaqan yerdən qalma, aytmaqan yergə barma. (aytaqan: çağrılan). (aytmaqan: çağrılmayan).

aytdığınız sözcüklər, yuva qurar könüllər.

aytılan söz yığılmaz, atılan ox tutulmaz.

aytılan söz, atılan ox. (aytılan: deyilən).

aytılan yerə gedsən ged, aytılmazın yerdə gəzirsinn nəçün. (aytılan: çağrılan).

aytılmaz söz, atılmaz ox yanılmaz. (aytılmaz: deyilməz).

aytış eytiş bir olsa, yazı işlər düzənlənər. (aytış eytiş: deyiş eytiş).

aytışıqdan söz doğar. (söz danışıqdan keçər). (danışıq, qonuşuq, gəpiş olan yerdə söz, oy gəlişər).

aytışsan söz çıxar, dürtüsən göz. (aytışsan: deyişsən. sözə söz edsən. sözü sözləsən. bəsə bəs edsən).

aytqamadan düşün qıl. (ər aytmaz, aytqandan qayıtmaz).

aytma gizin dosduva, verər anı düşmana.

aytmadan oylan. (danışmadan düşün).

aytmasa kim bilər, açmasa kim görər. (aytmasa: söyləməsə).

aytmayınca kim bilər! açmayınça, kim qörər!. (söyləməyincə kim bilir! açmayınca kim görür!).

aytsam dışım küyər, aytmasam içim küyər. (aytsam: desən). (dışım: yadlar. özgələr).

ayvalmasa gül olmaz, baxılmasa bağ olmaz. (ayvalmasa: baxılmasa. muvazibət olunmasa).

az aşanında uyat (ayb) yox, qaydıb izin tapın son, açılanda uyat yox, özü bilib yapan son.

az aşım, ağrımaz başım.

az azda, tez tezdə olsa, ək.

az bilənlər çox bilənə söz qoymaz, heç bilməyən, az bilənə yer qoymaz.

az bilirsən, heç inanma.

az danış, düz danış.

az danış, qıs danış.

az danışmaq, az yemək, insanı eylər mələk, çox danışmaq, çox yemək, insanı eylər hələk.

az düşünmək pis düşünməkdən yaxşıdır.

az düşünüb çox inanma.

az getdi uz getdi, iynə yarım yol getdi, dərə təpə düz getdi.

az gəpin, kop yapın. (gəpin: qonuş). (kop: çox).

az heçdәn yeğ. (az heçdәn baş).

az inanda çox düşün, yalançıdan oq üşün. (oq: zatən).

az qalmışdı qovuşmağa, qoymadı çoğun, üzüldü ip, qırıldı savun. (çoğun: fələk). (savun: savun. qab. güldan).

az qanan çox inanar.

az qonuşub, az anlatıb, anlasan az çox, birgəlik sürər, bilgəlik qalxar, çəkməyə acı yox.

az 'maz' gərək, iş yaxcı keçə işgilə. (maz: yağ).

az olsun uz olsun. (uz: uyğun, münasib).

az olsun, saz olsun. (saz: yaxcı).

az ödündə çox yol alan, uzun yolda yalnız qalır. (ödündə: çağda. sürədə. zamanda).

az söyləyib çox dinlə, min oylayıb, bir söylə.

az söz verib, çox bacar (az: kəm) (söz: və'də).

az tamah, çox azar gətirər.

az ver, çox yalvar, çox ver, yalvarma.

az verib gəzdirmə, çox verib azdırma.

az yaşa çox yaşa, minlər toxa gəlir başa. (toxa: qəza).

az yaşa çox yaşa, sonda gəlir başa.

az yaşa çox yaşa, sonda gəlir başa. (az yaşa, çox yaşa, sonu bir gün gələr başa). (sonu: axır). (az yaşa, çox yaşa, bir gün gəlir başa).

az yaşa, ya çox yaşa, sonunda gəlgir başa.

az ye, ağır yuxla.

az yeyərəm, həkim görmərəm, uz (düz) dolanlam, hakim görmərəm.

az yeyir küsür, çox yeyir qusur.

az yırğanan, ac qalar.

az yiyərəm, həkim görmərəm, düz dolannam, hakim görmərəm.

az yiyir küsür, çox yiyir qusur.

az, çox yanına gedər. ac, tox yanına gedər.

az, çox yanına gedər. ac, tox yanına.

aza dedilər: hara gedirsən, dedi: çoxun yanına.

aza qanığan, özgüsündə könlü tox, özgəkində gözü yox.

azacıq aşım, ağrımaz başım.

azacıq sevdim üstünü yapdın, bütövün aldın.

azağa qısqac, burxana çırağ gərəkməz. (azağa: şeytana) (burxana: bilənə. alimə). (işi bilən aparır).

azaldıqca güvəncəyin kəndivə, bəkləntilər özgələrdən çoxalar.

azar qaça qaça gələr, ağır ağır gedər.

azar, ayağdanda girsə, başdan çıxar.

azarlı tələsər, armud, vaxda yetişər.

azaşdığın kim aydar, doğan aydar dos aydar, düşən yolun doğru deb, yağu aydar yoz aydar. (düşən yolun: batası yolun) (doğan: qardaş).

azaşıb qalsan, doğruya qara. (doğruya qara: düzə bax).

azaşıb yolda qaldı yaşamlığı bilməyən, azıb yolda qalmamış iz izəyi güdləyən. (yaşamlıq: yaşam savsalı, fəlsəfəsi). (iz izək: iz nişan).

azcaq olursa oğul uşağın, dosdan atadan baydan gör. (azcaq: azmış. pozuq) (gənclərin pozuğluğu devlət, dos, evdən asılıdır).

azcıq (azıcıq) aşım, ağrımaz başım.

azdan gedib azışma, çoxdan gedib üzüşmə, güdə görub yürüşmə, uzun görüb büzüşmə. kəndivə güvən, yularlı yürən. (yularlı yürən: ortamı, yoxlamı tut. toxdan, kontrol ed. e'tidalı saklan). (evrənin görgəzdiklərin tam varlıq, tüm varlığın sanma, bətəri var). {boq görməyən sıçdığını boq sanar, asda usda düz gedən, yaşar sürər yorqalar. (boq: pox). (yorqalar: çox qolayına istəklərinə çalışar)}.

azərbaycan ölkədir, ağız dilmiz türkcədir. (azerbaycan ölkədi, söz dilimiz türkcədir). (azərbaycan ölkədir, dilimiz türkcədir).

azı saysan kopalar. (kopalar: çoxalar).

azığlı at, arınmaz (yorulmaz).

azıqlı at arımaz.

azıqlı at, arınmaz (yorulmaz).

azıqlı ər, ərməz. ( yol yarağı yeməkdir, el dayağı bilikdir). ( çöl yarağı suluqdur).

azıqlı kişi ərib ərməz. (yeməyi olan arınıb yorulmaz). (ərib ərməz: ərib armaz: ərinib, təmbəlləşib yorulmaz).

azıqsız çıxan yola, gəzər gözü el torbasın.

azıqsız çölə çıxma, yaraqsız yola.

azıqsız yola çıxan, gözü özgə götündə qalar. (götündə: heybəsində. kisəsində. əl çantasında).

azıqsız yola çıxanın iki gözü torbada qalar.

azım yoxdu gizlənəm, çoxum yoxdu gizlədəm. (işim düzdür).

azın aşda, çoxun işdə gör.

azın bəslə, çoxun qoru.

azın bəslə, çoxun səslə.

azın bəsləmisən, çoxdan quru qalmısan.

azın kəmin bilməyən, çoxun görsə şıllaqlar. (şıllaqlar: qudurar. azar).

azına inan, çoxun tanrı yetirər.

azına utqunma, çoxuna qudrunma.

azınan çoxun oyunu olmaz.

azını gör, çoxunu bil. (azına şükr ed, çoxuna qədrdanlıq ed).

azıydı arıq-uruq, biri gəldi boynu buruq, o birsidə boynu yoluq.

azqın at dayçıya iyərər (icəşər).

azqın olsan asarlar, yavaş olsan basarlar.

azqın olsan asarlar, yavaş olsan basarlar. orta olsan başarlar (orta olsan elbaşlığı yasarlar: yaparlar).

azlığı daranmayan, çoxluğda dartınar. (daranmayan: dartanmayan. çəkənməyən). (dartınar: özündən çıxar).

azma oğul düşmanındır erməni, düşman yanmaz düşmana. (yanmaz: acımaz. rəhm edməz).

azι yetik, çoxu itik, yeyənlər! (yetik: fayda). (itik: zərər). (azι karar, çoxu zarar, yeyənlər!).

bab gələməz yaman olan yaxcı düzə. (bab: uyqun).

bacanın əğrisinə baxan, tüsdünün düzündən qalar.

bacarana yaşam olar yapmaca, yoxsa adı qoyun qala tapmaca. {yaşama oldağu (vaqeiyyət) kimi baxsan, yaratçılığa çönür, yoxsa açmaza dönür (açmaza: müəmmaya)}.

bacaranın ağzı aşlı, bacarmayanın gözü yaşlı.

bacaranların bacarıksızların günülüğü ucundan iyilərin, uluların yatluları, düşmanları üstün gəldi.

bacarçıdan iş qalar, sözərindən söz qalar, igid ölər iz qalar, odu sönər köz qalar, karvan köçər yurt qalar. (bacarçıdan: ustaçı. peşəkardan). (sözərindən: bilgədən. çeçendən. xətibdən. ədibdən) ).

bacardığın yaparsan, istədiyin yasırsan.

bacarığı bacarmaq, dilək qıldım tanrıdan.

bacarıq başla gəlir, qocalıq yaşla.

bacarıq qapılar açır.

bacarıq yoxsa çözə bir sorunu, yemə qayğı bırak olsun başına, gücüvü istəyivi yığ başıva.

bacarıq, siz görən deyil, siz yaradandır. (görən: qılan). (yaradandır: qayırandır. düzəldəndir).

bacarıqda ölçülər, başaq başqa, baş başqa. (başaq: şəxs). (fikir, oyu, ağıl adamdan adama dəğişir).

bacarıqla, istəmək, birləşirsə dağ yarır.

bacarıqlar istəməkdən doğmamış, istəməklər bacarmadan olmamış.

bacarıqlar uğursuzlar uğradır. (uğursuzlar: şanssızlar. çarəsizlər). (uğradır: onğarır. doğruldur).

bacarıqlar uğursuzlar uğradır. (uğursuzlar: şanssızlar. çarəsizlər). (uğradır: onğarır. doğruldur).

bacarıqlı, iş yartışar, bacarıqsız qayğışar. (qayğışar: qayğı çəkər. boş oysanla uğraşar).

bacarışın tanırsan, seçdiklərin uğurlu.

bacarışın tanırsan, seçdiklərin uğurlu.

bacarışlar yaşamında yol açır, istəyişlər bulutlara yol salır. (bulutlara yol salır: uçurur).

bacarışlar yaşamında yol açır, istəyişlər bulutlara yol salır. (bulutlara yol salır: uçurur).

bacarışlı doğru seçimlər yapmış.

bacarışlı doğru seçimlər yapmış.

bacarışlıq gərəkir, doğru seçim yapmağa.

bacarışlıq gərəkir, doğru seçim yapmağa.

bacarmayan yaşamı, adın qoyar tapmaca.

bacarmayan yaşamı, adın qoyar tapmaca.

bacarmayan yaşamı, adın qoyar tapmaca.

bacarmayan yaşamı, adın qoyar tapmaca.

bacarmısan sevməyi, evrəni heç suçlama, mutluq doğar ürəgdə, sevmə yolun bacarsan.

bacarmısan sevməyi, evrəni heç suçlama, mutluq doğar ürəgdə, sevmə yolun bacarsan.

bacım yoxdur sızıldıya yaş tökə, saçın yolub, sinə sökə, singirimə taş tökə. (singirimə: məzarıma) (ağı).

bacqardaşın dosdunisə nə yaxcı, dosdan mosdan bacqardaşlıq çıxanmaz.

bağ alısan, qışda al, bağ satısan, yazda sat.

bağ almağa, qış yeğ, bağ satmağa yaz.

bağ belə bostan belə, nə istisən ged elə.

bağ salan, bağvan olur, tovlayanın tovun alın, dağ salmasın. (ara qatanın aracın alın, yara vurmasın) (tov: > dağ: od).

bağ tutan suya bulaşar. (bağ: vağ. vırğan. ).

bağ yemişi dadlı olmaz dil yalı, sözün vardır bəlli barı bal yalı. (yalı: kimi).

bağ yiyəsiz, pıçaq tiyəsiz olmaz.

bağa bax üzüm olsun, yeməyə üzün olsun.

bağa bax üzüm olsun, yeməyə üzün olsun.

bağa özün çəkə bilməz, evin dalına alar.

bağa sezmir kəndi qıçın əğrisin, ilanı görüb əğri büğrü qınayar. (bağa: qurbağa).

bağanın özü çöldə, qözü göldə. (çöldə: çöldəsə). {Igid, Könül (Dilin, Dinin) Danmaz. } (qurbağanın kəndisi çöldə olsa belə, dahi gözi göldədir). (igid ürəkli harda olursada, könlü, kəndi özün (dilin inamın, elin toprağın) yadırqamaz (tüpürməz. satmaz). (aşıq gördüyün, könül sevdiyin).

bağban köçər bağı qalar, kişi köçər izi qalar.

bağban qocalır tikən uzanır.

bağçam. (bağçam dolu almadı), qonşuda alma bitər, nisgili bizə düşər. (qonşu tavuğun qaz görən, onun qarısın qız görər).

bağçam. (bağçam dolu almadı), qonşuda alma bitər, nisgili bizə düşər. (qonşu tavuğun qaz görən, onun qarısın qız görər).

bağçı bağına qıydı bağban bir giləyə qıymadı.

bağda ərik varıdı, dosluqlarda sazıdı, bağda ərik qutuldu, dusluqlarda qırıldı.

bağda ərik varıdı, dosluqlarda sazıdı, bağda ərik qutuldu, dusluqlarda qırıldı.

bağdalı dos, illər ötər, üzün görməz, yad olmaz. (bağdalı: bəfalı).

bağdan dağ olmaz, dağdan bağ olmaz.

bağdan dağ olmaz, dağdan bağ.

bağdan ərik qurtuldu, gəliş gediş qurtuldu.

bağdan ərik qurtuldu, gəliş gediş qurtuldu.

bağı ağlayanın, üzü gülər. (bağ: möv. üzüm tingəsi). (budanmış mövdən su çıxar, sonundada üzümü çox olar).

bağında varsa üzüm, yetişmişyə bul dözüm, öz varıma qanıqdım, özgə mala yox gözüm.

bağır dağlayar, içi yandırar, birin güldürər, minin ağladar, alan dünya, danan dünya.

bağırlının baxışı, kəsgin olar qorxaq əldə qılıcdan. (bağırlının: ürəklinin. cəsurun).

bağırtıya yanqı uyar. (necə bağırsan, yanıt alırsan).

bağış kişi gözün kor edər. (bağış: hidyə).

bağış kişi gözün kor edər. (bağış: hidyə).

bağışlamadan dos qalmaz.

bağışlamadan dos qalmaz.

bağışlamağı bildinsə, aşqda geri dönməməyidə öğrən. (bildinsə: öğrəndinsə).

bağışlamaq bilməyən, ötüşməyi seçməyən, kinlə öcəş qıxıntılar toplamış. (öcəş: intiqam).

bağışlamaq, başarlığa yol açır.

bağışlamamaq, çalvalığdan doğur. (çalvalığdan: başarcansızlıqdan. acizlikdəm).

bağışlamaz, dos tapmaz.

bağışlamaz, dos tapmaz.

bağışlamı, ötüşməyi bilməyən, gücün sürər yaşamı, aşa bilməz aşamı. (aşamı: dəğişgən devrələri).

bağışlamı, ötüşməyi bilməyən, gücün sürər yaşamı, aşa bilməz aşamı. (aşamı: dəğişgən devrələri).

bağışlanmaq, kişiyə zülmün nə olduğun qandırır.

bağışlayan yağışlanar. (yağışlanar: rəhmət qazanar).

bağışlı könül, dinclik bulur. (dinclik bulur: tin durur: huzur bulur).

bağışlı ürək, tin durar. (tin durar: huzur bulur). (bağışlı: rəuf. mehriban. rəhimli).

bağla qapat keçmişi, yarınlara üzün tut.

bağla qapat keçmişi, yarınlara üzün tut.

bağlantılar dönməsin ağlantılara. (bağlantılar: əlaqələr. istiliklər).

bağlasan şalvarıva köynıyivin düğməsini, qalasan qəddi bükük açanmasan boy buxunun.

bağlı ağız, ac qalar.

bağlı bağın qıydı, bağban salxım qıymadı.

bağlı dursan keçmişə, yarın qalarsan işə.

bağlı dursan keçmişə, yarın qalarsan işə.

bağlı it ova yaramaz.

bağlı qapı bir alsa, açıq qapı min alar.

bağlı qapı yoxdurur, açarçılıq bilənə. (açarçılıq: tədbirçilik. müdəbbirlik).

bağlı qapı yoxdurur, açarçılıq bilənə. (açarçılıq: tədbirçilik. müdəbbirlik).

bağlı qapıya xətə girməz.

bağlı qapıya qıfıl vurda, açıq qapıya haçar salma.

bağlı tora ov düşməz.

bağlı yoldan savrul, yarınlıq yoldan yürqıl.

bağlı yoldan savrul, yarınlıq yoldan yürqıl.

bağmeşədə bar qalmamış, bağmeşənin son teşəsi vurulmuş.

bağmeşədə bar qalmamış, bağmeşənin son teşəsi vurulmuş.

bağrı dəmir pas atar.

bağrı dəmir pas atar.

bağşıt barışdırır, qarşıt qarışdırır. (həlalzada barışdırır, həramsada qarışdırır). (bağşıt: həlalzada). (qarşıt: həramsada).

bağşıt barışdırır, qarşıt qarışdırır. (həlalzada barışdırır, həramsada qarışdırır). (bağşıt: həlalzada). (qarşıt: həramsada).

bax bu qaşa bax bu gözə, ciyər kabab oldu közə.

bax bu qaşa, bax bu közə, ciyər kabab oldu közə.

bax qayıtsa döşünə düşən tuşundan qaçıb, düşüvə girər.

baxar dona, qalar dona. (bax dona, qal dona). (baxda dona, qalma dona). {(sili bıraq sini tut: zahiri bıraq batini tut) (qapını bıraq, qarına keç) (qarına: içəri) (qapıda durma, qarına keç).

baxar dona, qalar dona. (bax dona, qal dona). (baxda dona, qalma dona). {(sili bıraq sini tut: zahiri bıraq batini tut) (qapını bıraq, qarına keç) (qarına: içəri) (qapıda durma, qarına keç). (don: 1. üz. üzlük. zahir. hər nəyin aldatıcı yönü. 1. kilitli. qıfıllı. buzbalta kəsilmiş. düşünməz qalmış. ölmüş)}.

baxcalar barı heyvalar narı, hamı dinsədə, dinmə sən barı.

baxcalar barı, heyvası narı, hamı dinsədə, dinmə sən barı.

baxcalar barı, sevənin yarı, hamı dinsədə, sən dinmө barı.

baxıcı öz baxtını açanmaz. (baxıcı: falçı).

baxılı ağacı, nə içindən nə dışından, qurd yeməz.

baxla ölüm tay çalmaz qapını açar.

baxlı gör yaşın gör, baxsız gör yaşın gör. (baxlı gör'' yaşın'' (göylük. bolluq) gör, baxsız gör ''yaşın'' (göz yaşın) gör).

baxma adam oğlunun uyruğuna, tanıyanmazsın, basmadıqca quyruğuna. (-uyruğuna: uyqalığına. mədəniliyinə).

baxma buzun sətliyinə, oda sudan olmuş.

baxma eloğlunun uyruğuna, bilinməz, basmadan quyruğuna. (uyruğna: üzü yolalığına. uyqarlığına. mədəniliyinə).

baxma qayasına, baxma daşına, yerisən, çıxarsan dağın başına.

baxma qayasına, baxma daşına, yerisən, çıxarsan dağın başına.

baxma yaşıma, çox iş gəlib başıma.

baxmagilən kim deyir, düşün daşın nə deyir. (kim olursa dedikdə, dediklərin didiklə. (dedikdə: danşıqda). (didiklə: araşdır. düşün).

baxmagilən kim deyir, düşün daşın nə deyir. (kim olursa dedikdə, dediklərin didiklə. (dedikdə: danşıqda). (didiklə: araşdır. düşün).

Baxmaqla öyrənmək olsa, itlər hamısı ətçi (qəssab) olardı.

baxsan bitər, savsan itər. (bitər: cücərər) (savsan: başı soyuqluqluq edsən) (itər: əldən gedər). (alsan bitər, satsan itər). (bu evrən özənlə, yığmaqla, qorumaqla gəlişmiş, sovsalamaq, başı soyuqluqla, satıb savmaqla olan qurum durum tozar, dağılar).

baxsız bala hər iş görsə gücə düşür, mal bölünsə ona payı gücə düşür.

baxsız bala hər iş görsə gücə düşür, mal bölünsə ona payı gücə düşür.

baxsız qızıl tapdı, baxlı qapdı.

baxsızın ağzı aşa, başı daşa.

baxt kordu. bu kora kor baxmayın.

baxt olmasa başda, nə quruda bitər nə yaşda.

baxt olmasa başda, nə quruda bitər, nə yaşda.

baxtı onmaza un çatdı, çay keçəndə suya batdı.

baxtı oyaq çalanın, baxtı yatmış yatanın.

baxtı oyaq çalanın, baxtı yatmış yatanın.

baxtı tutuq düşən daşa tuş gələr, baxtı açıq düşən daşdan ıraqda.

baxtı yürük, atı yorqa. (yürük baxlı, yoraq atlı).

baxtı yürük, atı yorqa. (yürük baxlı, yoraq atlı).

baxtı yürük, atı yürükdən iləri.

baxtım deyə çox çınladım, söylədilər ki, axdarma itən iğnəni xırmanın içində. əroğlu isə ər, qıra bilməz onu qanmaz, əroğlu qalar ər kimi qanmazlar içində. (çınladım: dərdləndim).

baxtın dar gəlməsin çuxa əğninə. (baxtın açıq olsun).

baxtın taxdı satılmaz.

baxtın uğrundan (yolundan) çönməsin.

baxtsız tapsada pul, tapmaz onu yernə qoya.

baxtsızın ağzı aşa, başı daşa.

bal aldadır, duz suçlanır.

bal demək, bal verməkdən yey (yaxcıdı), boş demək, boş verməkdən yey. (yey: yaxcıdı).

bal deməklə ağız süycüməz.

bal deməklə, ağız dadlanmaz. (sözlə iş bitməz).

bal diləsəndə, bol diləmə. (bal diləyir, bol diləyir).

bal diləyir, bol diləyir. (bal diləsəndə, bol diləmə).

bal ilə duz qarışmaz. (aralaşmaz: qarışmaz. qoşulmaz).

bal qoxumaz, kişi (yolun) azmaz.

bal olda sınıq qabda, qan olma qızıl qabda.

bal olsa, sinək tapılar. (başına: təbii halətdə).

bal süyci, baldan bala süyci. (süyci: dadlı).

bal süyci, baldan bala süyci. (süyci: dadlı).

bal süycü, baldan bala süycü. (süycü: dadlı. şirin).

bal tutan barmağın yalar.

bal tutan barmağın yalar. (iş görən, qazanc sağlar, aparar).

bal yeyən, arı iğnəsinə dözər.

bal, ağısız olmur.

bal, ağısız olmur.

bala görənin qılar, ata bilənin.

bala olsa, beşik tapılar, baş olursa, yol tapılar.

bala üçün ürəkdə ağrıyar, biləkdə.

bala üçün ürəkdə ağrıyar, biləkdə.

bala vardır ata ondan altı batman çox gəlir, ata vardır bala ondan altı batman az gəlir. (oddan kül, küldən od törür).

bala yaşıdan kişi başıdan bəslənsin. (yaşıdan: gənckən).

bala, balım (dı), balası, canım (dı).

bala, balım (dı), balası, canım (dı).

bala, balım (dı), balası, canım (dı).

bala, balım, balası, canım.

bala, balım, balası, canım.

bala, balım, balası, canım.

bala, balım, balası, canım.

bala, balım, balası, canım.

bala, balım, balası, canım.

bala, balım, balası, canım.

balaban çalanındı, at minənin.

balaban çalanındı, at minənin.

balaban çalanındı, at minənin.

balaban çalanındı, at minənin.

balaban çalanındı, at minənin.

balaban çalanındı, at minənin.

balabanda qandırmaq: al dili, ima-işarə ilə söz qandırmaq.

balaca daş, sındırar baş.

balacan bas oyuvu at başıvı yatgiləsən. (bas oyuvu: bəsdir oy xiyalların. düşünmə artıq).

balacan bas oyuvu at başıvı yatgiləsən. (bas oyuvu: bəsdir oy xiyalların. düşünmə artıq).

balalı evdə sır yatmaz, oğurluq yerdə, mal qalmaz. (oğurluq yerdə: oğurluq olan yerdə yerdə).

balama qurban inəklər, balam havax iməklər.

balanı yaşdan, qadını başdan. (yaşdan: kiçiliyindən). (başdan: ilk gündən).

balası olan beşiyin tapar, siçanı olan deşiyin.

balası yox, quruq soy. (quruq soy: sonsuz).

balasın gördün, atasın sorma (balanı tanıdınsa, atasın tanımışsın). (bu söz, kişini, oğul, uşaq eğitiminə çağırır).

balasız qadın, gəlincik, parasız igid, ərincik. (gəlincik: gəlin kimi şən, ərincik: qaçağan. çəkingən).

balçıya doşab (pəkməz) satılmaz.

baldan bala dadlıdır.

baldan dadlı, duzdan çor (iti).

baldırda bit, başa çıxar. (baldırdaki bit başa da çıxar). (içi pis, işi kötüdən iyilik gözlənilməz). domuzu süfrəyə oturtsan, ayaqlarını süfrəyə qoyar).

baldız gəlindən, bacı, biri birindən acı.

balı dibindən, yağı üzündən tanı.

balı olan sözün kökünə yetər.

balı, barmağı uzun yox, buyruqlu yeyər. (buyruqlu: qisməti olan).

balıda çox yeyəndə acı dadlanar.

balığ ağa girdikdən sonra, başı ayılır.

balığ balığçıya yönəlir, quş ovçuya.

balığ balığı tutmasaydı, balığ dənizi tutardı.

balığ başdan tutular, kişi dildən.

balığ başsız, bağ bildəsiz salınmaz. (balığ: şəhər. ölkə). (bildəsiz: bələtsiz: bilgisiz. mə'lumatsız).

balığ dənizdə batmaz.

balığ suda, gözü dışda (: bilən nərsəni bilməzdən gəlmək).

balığ üzər çay bilər, quşlar uçar, yel bilər.

balığa üzüş, tülküyə kələş, qurda yırtış, itə boğuş öğrətilməz.

balığa yem olur qarışqa, qarışqa balığ yeyir.

balığçı, balığ yalı (qədər) gözəl olmaz.

balığda qonaqda, iki gün söna ağı olan.

balığı başından avlamaq. ( balığ başından avlanır). (işi başından, kökündən sağlam tutmaq).

balığın böyüyün, bataqlıqda arama.

balığın canı sudadır, yalığun canı dildə. (yalığun: insanın) (kişi, içsəl, ruhsal yaşamın, dil ilə, söz ilə yaşadır. dil, söz, kişi üçün, balığa su yerindədir).

balığın günü suda keçir, iyidin günü işdə.

balığsan balıq. balaca ballıca, ala dilli dodaqlı balıq. (körpə uşağa deyilir).

balıx balığı tutmasaydı, balıx dənizi tutardı.

Balık baştan kokar. Değersiz yönetiler başa geçtiğinde toplumun bozulması hızlanır. (Bayram Özdemir).

balıq başdan çürür. (balıq: ölkə. şəhər). (poyuz yozuq başçılarla ölkə durmaz).

balıq başdan qoxar. (balıq: > bəlx. ölkə. şəhər). (toplumun alt orta qatlarında nə var ki). (ölkə başdan pozular).

balıq başdan pusar. (balıq: > bəlx. ölkə. şəhər). (pusar: qoxar). (toplumun alt orta qatlarında nə var ki). (ölkə başdan pozular).

balıq başdan sasır, ağac içdən çürür. (balıq: el. ölkə).

balıq başdan şişər, yox quyruğundan, yaluğ başdan qoxar, yox qursağundan. (yaluğ: kişi) (kişi başdan azar, yeməyindən, qarnından yox). (kişilik ölümü başdan olur).

balıq küsürsə sudan, yaşam köçər ondan.

balıq onqar su ilə, bilgə onqar el ilə. (onqar: əmələ gələr).

balıq suda can tapar.

balıq suda can tapar.

balıq suda, gözü dışda (: bilən nərsəni bilməzdən gəlmək).

balıq susuz onğmaz, bilik başsız onğmaz. (onğmaz: becərilməz. böyüməz. ösməz).

balıq tutulduqda yenidir.

balıqlar susamaz.

balın təkini ye, sütün üzünü.

balsızda ağlar, balalıda.

balşı düşününcə, əlli bitirmiş işi.

balta ağacdan sorar. -necəsin. –ağac demiş. –sapından ayrıl, danış!.

balta başı salqımlı, sapı çəkişli olar. (salqımlı: ağır. vəznli). (çəkişli: əsnək. qayışqaq. flexible. elastik).

balta başıynan işləməz, sıpıynan işlər.

balta dişi ilə işlər, sapından asılar. (balta dişi ilə işlər, quyruğundan asılar).

balta düşsə, sapına bax (baltaya tutuldunsa, sapı gör kimdədir).

balta görməmiş, orman yox. (orman: meşə) (sıxıntısız, inciksiz iş, kimisə yoxdur). (igit deyingən, dəymədüşər, ərgil (ərgçil), ərköyül olmamalıdır. (ərgil: ərgçil. ərköyül: kəmaltələb).

balta gücü sapından.

balta qızıldan olsa genə yeri odunluq.

balta sapda salqımlı. (salqımlı: ağır. vəznli). (baltanın gücü sapın tutandandır).

balta sapın tanımır, ona qulluq edir. (balta sapın tanımır, dediyin elir).

balta varım, odun yox, ocaq varım, otum yox.

balta yönün sapından sor. (yönün: tuşun. səmtin) (sapından: dəsdəsindən).

baltaçı nə bilir ürək nədir, ürəyi atmağa ürək istəmir.

baltaçının yardımı, baltasız olmaz. (yardımı: köməyi).

baltada varsa, sapındada var. (əksiklik yalınız bir yandan değil).

baltalıda, baltasızda, yıxılan ağacın üstünə axışar.

baltanın boğazına sap soxulmasa baltalanmaz. (baltanın götünə) (baltalanmaz: baltalıq edəməz).

baltanın sapın tanı, qulluq ed.

baltanma belə, sapıva bax kimdədir. (baltanma baltalıq edmə).

baltası kütükdən çıxmaq. (kütükdən: kötükdən). (güc durumdan sıyrılmaq, qurtulmaq, nəcat tapmaq).

baltasız, bağ meşəyə dönər.

baltaya sap olmaq. (1. inanc, məslə yiyəsi olmaq. 2. işə yaramaq, dəğmək).

bamağ arsı baxmaq: elə belə baxmaq.

Bana değmeyen yılan bin yaşasın. İnsanların bencilliğini anlatır. Bana bir kötülüğü olmasında başkalarına ne yaparsa yapsın. (Bayram Özdemir).

bansa toyuq bir evdə, dişlik köçər o yerdən. (dişlik: dinclik. huzur).

bar güdən bağ əkmiş, daş əkən dağ dərmiş.

barağan yürmüş, arayan bulmuş. (çatan yerimiş, axdaran tapmış).

baraş nisgil tikan tək sancılıb başə, baraşqa yox ümidim gecdi artıq son dəmim gəlmiş. (baraş: vəslət. vüsal). (baraşqa: vüsalə).

barça ondan alqu bular, öznü aldan ıraq qılar, qara günün sonu çatar, danlar atar yollar açar. (alqu: boya. rəng. güc. tovan. bacarıq).

barçağ görməz yük əğrisi, amac tutmaz ox əğrisi. (barçağ görməz: yurduna, yerinə çatmaz).

barçağ görməz yük əğrisi, amac tutmaz ox əğrisi. (barçağ görməz: yurduna, yerinə çatmaz).

barçanı könətmək güc. (hamını razı salmaq zor).

barçanı qucmuş sonunda ol qara üzlü ölüm.

barçanın yenğisi, yaxşısı. (hər nəyin yenğisi, yaxşısı).

barçasın itirən, parçasın özlər. (barçasın: hamısın). (parçasın: tikəsin).

barçaya yenğiliq yeğ. (barçaya: hər nəyə).

bardaqda batan, göldə batandan çox olar.

bardı ərən, qonağ görüb, qutqa sağar, qaldı alığ, oyuğ görüb evin yıxar. (bardı: geddi) (xoş düşünər), (alığ: səfeh gədə). (oyuğ görüb: qaraltı görcək). (geddilər o kişilər ki qonağın gəlməyin qutluq sanardılar, qaldılar hüllük küllük kişilər ki, bir qaraltını qonağ sanıban kəndi evin yıxır).

barığ orta tutulsa, yoxdan yeğ. (olan nərsə olmuyandan yeğ). (nəğdin azı, nisyənin çoxundan yeğ.

barın qalı, bir qalıta qapqarma. (barın: tamam). (qalı: malı). (qalıta: çuvala). (qapqarma: doldurma). (yumurtanıı bir səbətə, yığmazlar).

barınmasa çatılmaz, yağınmasa açılmaz. (gedilməsə yetinməz, su düşməsə göğənməz).

barısının başı, sağlıq. (barısının: hamısının).

barış dəğəri, savaşda biçilər.

barış günü bir cücə, savaş günü bir öküzdən yeğ basır. (yeğ basır: baş gəlir).

barış savaşdan doğar!.

barış sevən, savaşa yaraqlı gərək. (yaraqlı: hazir. mücəhhəz).

barış sevsən döğüşməyə yaraqlan.

barışıq yapar, savaşıq yıxar.

barlı ağac baş əğmiş, barsız olan dikəlmiş.

barlı ağac çırpılır.

barlı ağac daş alar, kövrək ürək göz yaşar.

barlı gözəl qoz ağaca, daş gələr.

barmağın heç ağza qoyma, qoyursan, dişlənir.

barmağından bal damır, çanağından yağ.

barmaq başqa demə, biləyi birsə.

barmaq soksa, bal əkşir (turşar).

barmaq soksa, bal əkşir (turşar). (bu söz pis niyyətli, qaramsər haqda söylənir).

barsız ağaca, ağac tolazlama.

barsların anısın, bişilərə balasın. (bars: pələng). (balasın: sevimlisin). (pişiklər barslardan yadgardır, insanlara sevimlilərdir).

bartın sağası sağlıq. (hər nəyin dəvamı, durmusu sağlıqdır).

bas dağlama dilinə, bas palanı belinə.

basaq basaq çıxalı, uca yerlər alalı. (pillə pillə çıxıb ucalıqlaları qapsayar).

basaq basaq yolları, asda gedən yorulmaz. (pillə pillə yolları yavaş gedən yorulmaz).

basaq basaq, aşam aşam yolun sürək yaşamın. (basaq basaq: pillə pillə). (aşam: mərhələ).

basda yürü, yetirsin, əkdə suvar, dərirsin.

basıb yaylağın, qoruğun, çayırların alıb.

basıda balığ olmaz. (basıda: bostanda).

basına gələn, basmaqçı olar. (başına gələn, başmaqçı olar). (başına < basına: zulma ). (başmaqçı < basmaqçı. zalim. zumkar). (zulum görən zalim olur).

basqa basqa çıxan yorulmaz. (basqa basqa: basaq basaq: pillə pillə).

basqıdakı altından, asqıdakı salxım yeğ. (basqıdakı: dəfinədəki).

basqın basanın : basqın yapan öncəlik qazanır.

basqısız taxtanı, yel alır, yel almazsa, sel alır.

basmadan yuxu, yerivi sal.

basmaq bir övüd verər, basılmaq ikisin.

basmaqdan bir övüd alsan, basılmaqdan ikisin alarsan.

bastan yerdə altın var, varsan paxır tapılmaz. (bastan: filan). (paxır: mis). (el ağzında çox söz gəzər, qulaq bəzər, boş olduğu ürək əzər).

bastıran barar, çapağan qalar.

baş açığın qaçağı, börkçü tükanıdır.

baş açılar dil ilə, qay açılar söz ilə. (qay: qussə).

baş ağır, qulağ sağır gərək.

baş axdaranda var, yaş axdaran da.

baş aldansa dadağa, tez tutular qadağa. (qadağa: bəliya).

baş anlamasa könül çəkməz. (anlamasa: başa düşmәsə)}. {baş qopmasa can qopmaz. (qopmaq: qalxmaq. durmaq). {baş qoymasa can qoymaz. (qoymaq: toxdamaq. dinmək)}. (kişi olaraq baş tüm varlığın yönətir. baş olmayınca doğru, uyqun yol bulunmur).

baş aparıb yırtdı qulaq, boş idişin ciringi, boş kəllənin gəpingi. (idişin: qabın). (ciringi: cırınğ cırınğ) (gəpingi: danışması).

baş arayar bir yol sala könülə, can evində könül salmış yurdunu. (baş: ağıl).

baş ayrışır börk üçün, qol sındırılır yenğ üçün: baştan ayrılırsaq, qalpaq üçünə, qolumuz qırılırsa, yenğ üçünə. (üzün verdik, astr üçün).

baş baş olsa dilin qorar, dil yiyəsi baş olsa, başın qorar. (baş baş olsa: kəllədə us, ağıl olsa). (baş olsa: uslu, ağıllı olsa). (qorar: saxlar).

baş baş olsa kişi başına iş gəlməz. (kişi başına iş gələr!!!, demişlər).

baş baş olsa, börk tapılıb baş qorar, başında baş yoxunsa, börklü olsun el savar. (savar: sovurar. dağıdar. bərbad edər).

baş baş olsa, səhvidə başa düşər.

baş başdan üstün. (bilik bilikdən üstün).

baş başdan üstündür.

baş baylığı, mal baylığı. (varlılıq usuğluqda sayılır, mallılıqda). (usuğluqda: ağıllılıqda).

baş baylığı, mal baylığı. (varlılıq usuğluqda sayılır, mallılıqda). (usuğluqda: ağıllılıqda).

baş bir olsada, qayğısı mindir.

baş boş olsa dil çaşar, baş baş olsa, dil yarar. (dil: söz).

baş boşludur daşa, birdə üstəlik.

baş börksüz olur, biliksiz yox. (börksüz baş qalır, biliksiz yox).

baş bulandısa, vay qalanın halına.

baş çanağı boş qalmasın beyindən, qaraş olsa, güldə bitər peyindən. (qaraş: baxım. muvazibət. muraqibət). (peyin: pisgil).

baş çönürsə daşa, könül susar, dil deməyə söz tapmaz.

baş daş ilə dənənməsin, daş baş ilə dənənsin!.

baş daşa, ağıl başa, əl işə, ağız aşa.

baş daşa aşlandı, aşda qaldı, yaşlandı.

baş daşisə, gövrə ləş. (baş olmasa, gövrə daş). (gövrə: tən. ləş).

baş dedim papax gəldi, əy dedim, sınıq gəldi.

baş dəğişir, dil dəğişmir.

baş dildən, qoy boğazdan səmrər. (qoy: qoyun). (səmrər: becərər).

baş dillə dartılır.

baş düşdüyündən, göz gördüyündən, qulaq duyduğundan, tən çəkdiyindən qorxar.

baş düşünər, könül inanar!. (kişini iki yol ayratır. (ayrıdır, ayrı, aralı salır, fərqləndirir). düşünüb inanma, inanıb düşünmə. (1. düşünürsən, inanma, inandınsa, düşünmə). (1. düşünüb inanma, inanıb düşünmə). (düşünürsə inanmır, inanırsa, düşünmür). (düşüncənin sonu, inancdır!. (sonu: ölümü). (inancdır: inanmaqdır). (düşünəndə inanc qalmaz, inanmışsa, düşünc almaz. (düşünc almaz: oylanmaz. fikirləşməz). düşünən inanc almaz. (inanc almaz: inanmaz). düşünən kişi, inanmamış, inanclar, düşüncəyə qalmamış. (inanmağa (inanmaq üçün) düşünməyə gərək deyir).

baş düşünər, qol qılınar, qulaq dinlər, gözdə görüb öğrənər.

baş düşünməseydi, ayağ gedməzdi.

baş düz olursa, qoymaz ayaq caymağa.

baş elçisi dil.

baş əğilər boyun vurular.

baş əkirsən, ək beşikdə, qızıl barın deşikdə, çətin güclük eşikdə.

baş ətəkti yığnab al. ("başı ətəği toparla". intizama qoymaq).

baş gedincə, ayağ durmaz. (baş hara ayağda ora).

baş gedməyincə, ayağ gəlməz.

baş gedsədə, börk qalar.

baş görəndə daşdır, aş görəndə başdır. (acgöz geriçi, mürtəce', dikdator).

baş görəndə daşdır, aş görəndə başdır. (baş: adam).

baş hara, ayağda ora.

baş hardadır, göt də orda. (baş: ağıl). (göt: güc).

baş işləsə diş qolayından yeyər. (qolayından: rahatcana).