Atalar deyir



Yüklə 13,34 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə30/106
tarix25.03.2017
ölçüsü13,34 Mb.
#12340
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   106

sevi: m

ə

h



ə

bb

ə



t. 

mehribanlıq

eşq)


bizl


ər yedik azaltdıq, tanrı özü bolatsın

. (


qonaqlıqda

). 


bizl

ə

r yol yoruruq, yollar bizi yoramaz!. 



bizl

ə

rd



ə

 

soru 'baş' deyil, 'papaq'dır



bizl


ə

rd

ə



n kiml

ə

rin



ə

 sevm


ə

k uzaq ada, biz yelk

ənsiz qayıq, qaçsaqda gecik 

qalırıq


(gecik qalmaq

yubanıb çatmamaq) (söğgüdə

(nifr



ə

td

ən) hamıya pay düşsə



d

ə, sevgi hamılıq deyil)

bodun sağ olsun, yemə



y

ə

 



aşı olsun, atmağa daşı,

 

oymağa başı olsun!



(

oymağa

düşünmə


y

ə

). (bodun= ilg



ə

. elg


ə

. mill


ə

t). 


boğaz gecə

, açar s


ə

h

ə



r. 

(

boğaz

: boylu. hamil

ə

). 



283. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

boğaz gecə

, açar s

ə

h

ə

r. 

(

boğaz

: hamil

ə

). 

boğuc alar üzə

ni. 

(

boğuc



: girdab). 

boğular kəndi qınında umudum yox oyana, görə

 bilmirs

ə

 biri özg



ə

l

ə



rin 

dünyasın


boq görm


ə

y

ən sıçdığını boq sanar, asda usda düz gedən, yaşar sürə



yorqalar. 



(boq: pox). (yorqalar

çox qolayına istə

kl

ə

rin



ə

 

çalışar)



. (evr

ə

nin görg



ə

zdikl


ərin tam varlıq, tüm varlığın 

sanma, b


ə

t

ə



ri var. 

azdan gedib azışma, çoxdan gedib 

üz

üşmə


, güd

ə

 



görub yürüşmə, uzun görüb büzüşmə

. k


ə

ndiv


ə

 

güv



ən, yularlı yürə

n). (


yularlı yürə

n

ortamı, yoxlamı tut

toxdan, kontrol ed. 



e'tidalı saklan)

boq olan yerd



ə

n sin


ə

k uzaq durmaz. 

(boq: pox). 

bol olan il görün

ər yağmurdan

bolan bolar işlə



y

ə

n bular



(olan olar işlə

y

ə

n bular). (h



ə

r n


ə

 

olasına keçir, yalnız 



dil

ə

klil



ər, arayanlar amaca varır)

bolan olsun, könül olsun



. (könül olsun: 

nuş olsun

. kefiz

ə

 



baxın)

(tanrı başızdan 



töksün, löküz artsın)

bolcaq işə



 çar

ə

 



yok, inandınsa kə

ll

ə



 yok. 

(bolcaq: olcaq. olacaq). 

bolcaq işə

 çar


ə

 

yok, inandınsa kə



ll

ə

 yok. 



(bolcaq: olcaq. olacaq). 

bolcaq oğlan işində

n, bolcaq g

ə

lin kipind



ə

n

(kipind

ə

n: sif

ə

tind



ə

n). 



284. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

bolcaq oğlan işində

n, bolcaq g

ə

lin kipind



ə

n

(kipind

ə

n: sif

ə

tind



ə

n). 

bolçuluqla saçaq yapar n

ə

n (n



ənğ) tökə

r, 


könlü yalı ısığ alar malından

(bolçuq, s



əxi kişidə

n söz ged

ə

nd

ə



 deyilir). (bolçuluqla

covm


ə

tlikl


ə

. s


ə

xilikl


ə

) (saçaq yapmaq: süfr

ə

 s

ə



rm

ə

k). (n



ənğ

ne'm



ə

t). (


könlü yalı

: ür


ə

yic


ə

). (


ısığ almaq

: faydalanmaq). 

boldaçı bizov, öküz ara bə

lgülü. 


(

boldaçı

: olcas


ı

dolcası



. g

əlişə


n). 

bolluq dil

ə

, bol olsun, korluq dil



ə

, kor olsun. 

(ver

ə



ə

ll

ər boş qalmaz)



(ağzı 


uğra aç)

bolluq dil



ə

, bol olsun, korluq dil

ə

, kor olsun. 



(ver

ə



ə

ll

ər boş qalmaz)



(ağzı 


uğra aç)

bolluq olsun çox olsun, burdan qalan uğr (



xeyr

) olsun. 

bolluq yaşam, sevgi yoxsa daşa dəğsin

bolluqda 



ə

l

ə



 baxan olmaz. 

bolluqda toxalmayan, qıtlıqda acından ölə

r. 

bolunca haralardan g



əldiyin düşün, hara çatcağın yox

. (bolunca

h

əmmişə


). 

bolunca haralardan g

əldiyin düşün, hara çatcağın yox

. (bolunca

h

əmmişə


). 

bor olmadan sirk

ə

nm

ə





(

yoxsa üzüm kişmiş yox, bora yoxsa, sirkə

 yox). 

(yaşlıların gedişin yansılayan gənc, yaşsız)





285. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

bor olmadan sirk

ə

nm

ə





(

yoxsa üzüm kişmiş yox, bora yoxsa, sirkə

 yox). 

(yaşlıların gedişin yansılayan gənc, yaşsız)



borc alan ağlar gə

l

ə

r, gül



ə

r ged


ə

r. 


borc alan ağlar gə

l

ə

r, gül

ə

r ged

ə

r. 

borc alanın bir ə

li k

ə

sildi, borc ver



ə

nin ikisi

(borc alanın bir ə



lin k

ə

sibl



ə

r, borc 


ver

ə

nin iki 



ə

lin). 


borc alma pis adamdan, dar günd

ə

, pis yerd



ə

 ist


ə

y

ə



r sandan (s

ə

nd



ə

n). 


borc almaq, dil

ə

nm



ə

y

ə



 yol açar. 

borc gül


ə

 gül


ə

 ged


ər, ağlaya ağlaya gə

l

ə



r. 

borc gül

ə

-gül

ə

 ged

ər, ağlaya

-

ağlaya gə

l

ə

r. 

borc qışlıqda

. (v

ə

zif



ə

 s

ə



rbazxanada olar). 

borc ver


ə

ə



l öz yiy

əsin yandırar

borc verm



ə

kl

ə



, yol yerim

ə

kl



ə

 bit


ə

r. 


borc, köhn

ə

lmir. 



borc, verm

ə

kl

ə

. yol, yerim

ə

kl

ə

 bit

ə

r. 

borclun olsun, borclu olma. 

borclun olsun, borclu olma. 

borclunun üzü qara, aclığın gözü qara



borclunun üzü qara, aclığın gözü qara



286. 

 


Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

borcu varsa bir kişinin kişiyə, sayqı dəğə

r biçm

ə

yidir son sana. 



(son sana

son sözd


ə

)



borcverm

əyi bacarmyan, borclu düşə

r. 

(borcverm



ə

yi: borcverm

ə

yi: vaz 

keçm


ə

yi). 


Borç yiğidin kamçısıdır

Borç yükü altına giren daha çok çalışır



(Bayram 


Özdemir). 

Borç yiğidin kamçısıdır

Borç yükü altına giren daha çok çalışır



(Bayram 


Özdemir). 

Borç yiyen kesesinden yer

Borçla aldğını yiyen geriye ödeyeceği için 

kendi cebindeki paradan yemiş olur

(Bayram Özdemir). 



Borç yiyen kesesinden yer, 

Borçla aldğını yiyen geriye ödeyeceği için 

kendi cebindeki paradan yemiş olur

(Bayram Özdemir). 



bostan pozulur, alan bildiyin alır

{kişi seçiminin yaşamda, azda olsa, kə



sin 

edigi var. (edgi: oynu. oynu n

əqşi

. rolu)}. 



bostana gir

ə

n "porsuq" yabadan qorxmaz. (yaba



şə

n

ə



). 

boş ağacı qurd yeyə

r. 

(boş ağaca qurd düşə



r). (

boş

: b


ə

rk olmayan). 

(boş 

oldunsa yeyildin, dolu durdun yedirtdin). 



boş ağacı qurd yeyə

r. 


(boş ağaca qurd düşə

r). (


boş

: b


ə

rk olmayan). 

(boş 

oldunsa yeyildin, dolu durdun yedirtdin). 



boş ambarın qoruqcusun bit basar



287. 



 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

boş ambarın qoruqcusun bit basar

boş başaq dik durar, barlı ağac, ə



y

ər başın


(

başaq

: sünbül). 

boş boşuna yel olmaz, bə

sl

ə

m



ə

d

ə



n el olmaz. 

boş boşuna yel olmaz, bə

sl

ə

m

ə

ds

ə

n el olmaz. 

boş çağlını sözü çox olar

boş çubuq tüstülə



m

ə

z. 



boş çuval, ayağda durmaz



boş çuval, ayaqda durmaz



boş çuval, dik durmaz

boş çuvallar dik durmaz, gün düşə



rs

ə

 



çiğ durmaz

(çiğ



şeh)


boş evdə, sıçan

da qalmaz. 

boş ə


lliy

ə

 itirm



ə

d

ə



n qorxu yox. 

(

boş ə



lliy

ə

əli boşa)



boş əşlər, boş ə

rl

ə

r. 



(

boş

müc

ə

rr



ə

d). 


boş gə

z

ə



n

ə

 



iş ilişə

r. (


: sorum. m

ə

sl

ə



). 

boş kə


ll

ənin yükün, ayağlar çə

k

ə

r. 



boş kə

ll

ənin yükün, ayağlar çə

k

ə

r. 

boş komadan yel keçə

n kimi, yoxsul evind

ə

nd



ə

, pul keç

ə

r. 


boş küzə

 

sızmaz



(

sızmaz

: d

əşarı vermə



z). 

boş küzə


 

sızmaz


(

sızmaz

: d

əşarı vermə



z). 

288. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

boş küzə


 tez büdür

ər dursa qırağında damın

boş qaşıq ağız yırtar, boş söz qulaq





boş qaşıq ağız yırtar, boş söz qulaq

boş qazan, qaynamaz



boş qazan, q

aynamaz. 

boş nə


yin, izi olmaz.  

boş mal, başsız mal



.  

başsız mal ortaya düşə



r.  

malıvı başsız qoyub, boşa buraxma





boş nə

yin, izi olmaz.  



boş mal, başsız mal

.  



başsız mal ortaya düşə

r.  



malıvı başsız qoyub, boşa buraxma

boş oldunsa yeyildin, d

olu durdun yedirtdin. (

boş ağacı qurd yeyə

r). 

(boş 


ağaca qurd düşə

r). (


boş

: b


ə

rk olmayan). 

boş oldunsa yeyildin, dolu durdun yedirtdin

. (


boş ağacı qurd yeyə

r). 


(boş 

ağaca qurd düşə

r). (

boş

: b


ə

rk olmayan). 

boş oturmaqdansa, boş gə

zm

ək yeğ



boş sünbülün, başı yuxarı durar



289. 

 


Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

boş vermə

yi unudan, yükl

ə

r altda 



əzilmiş

boşandınsa boş qalma, evlik qurda yubanma



boşandınsa boş qalma, evlik qurda yubanma

boşboğazla, pisboğaz, çorqadadan qurtulmaz



. (çorqadadan: d

ə

rdi b



ə

la). 


boşda olsa dolu görünür, doymasa qarın göz

 

doyar barı



boşda olsa dolu görünür, doymasa qarın göz doyar barı

boşqabda yeyib, qazana sıçır



boşqadan baş çıxaran, başaq bağlamaz

(

başaq



: önüm. 

hasıl)


. (usda gör

ə



usd

ə

 ular) (usda görm



əmiş usdə

 

ə



rm

əmiş)


boşqafa, 

yazıq ayaq

boşqafa, 



yazıq ayaq

boşqanıb boşqıl canın qayğu yemə



 

boş yerinə, qıl bitir qalmaz işin yaş 

çanağın dolmaz burun

. (


boşqanıb

: vell


ə

yib


). 

boşqanıb boşqıl canın qayğu yemə

 

boş yerinə, qıl bitir qalmaz işin yaş 



çanağın dolmaz burun

. (


boşqanıb

: vell


ə

yib


). 

boşqanın boşu danqıldar

boşqanın boşu danqıldar



boşqanın dal qabağı bə

ll

ə

nm



ə

z. 


(

boşqanın

boşqafanın)



. (kütük dedin dal 

qabağı bə

ll

ə

nm



əz, başdan oxu dibdə

n oxu d


əğişmə

z). (kütük 



290. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

sözün başdan oxu dibdə

ns

ə

 



anlamı heç dəğişmə

z). (kütük: 



kötük. künd

ə

). 



boşla dünü dalında, başla günü umu

tla, irti gözl

ə

 umuqla. (



irtiirt

ə

ni

yarını


). 

boşla dünü dalında, başla günü umutla, irti gözlə

 umuqla. (

irtiirt

ə

ni

yarını


). 

boşla keçə

ni, keçm

əmiş kimi, yarma gə

l

ə

ni, yarmacaq kimi. (



yama

açıqlama)

. (yarmacaq

açılmıyacaq)

(boşla keçə



ni, keçm

əmiş 


kimi, güdm

ə

 g



ə

l

ə



ni, g

ə

lm



ə

c

ə



k kimi). 

boşla yarış, qıl barış, küsmə

y

ə

 



çağ qalmamış

boşluğ olsun, yoşluq (xoşluğ) tapılar



boşluğuvu qazansann, nə

 

olduğun anlarsan



(

boşluğuvu

: özgürlügün

). 


boşluğuvu qazansann, nə

 

olduğun anlarsan



(

boşluğuvu

: özgürlügün

). 


bo

şuna hürən iti, qurd apardı

boşuna oyurunca, boşuna dolan



(oyurunmaq

oğurunmaq

oğunmaq



. fikir 

xiyala dolmaq). 

boy atırsa axmaqların kölgə

si, qoyar gün

əş üzün yürür batmağa

(küçük 



t

ə

p



ə

 kölg


ə

si, böyüksün

ə

r toranda). (böyür axmaq kölg



ə

si, 


gün

əş gedirsə

 b

atası)


. (yamanlar, pisl

ər qaranlığı güclə

ndir

ə

r. 



bilgisizl

ə

r



ə, kahıllara ‘‘yaman’’ böyük görünə

r). 


291. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

boy çatmayan yer olar, fikir çatmaz yer olmaz. 

boy çatmayan yer olar, oy (

fikir

) çatmaz yer olmaz. 



boyalar ağdan doğur, qaracığ onları boğur

. (


qaracığ

: il


ə

nm

iş qara



. l

ə

’n



ə

tlik 


qara

). 


boylanmadan, oylan. (oylan: 

düşün)


boyluğa toxunar arqaş, arqaşa toxunmazıq boyluq

. (

toxunmazıq

: toxunmaz 

ki). 

boylun boylun dağları, oylun oylun yolları, saman asdan su qoyar, daş 



altından od qoyar, yalan dunya yaman dünya

. (boylun

uca. 

ağır)


. (oylun: buruq. dolambac) (su qoyar: su 

yerid


ə

r). 


boynu üzük, beyni pük, belin 

əğdə


, yükün yük. 

(yük: yükl

ə

. ç


ə

k). (yük 



yükm

ə

k: yük yükl

ə

m



ə

k. yük ç


ə

km

ə



k). 

boynunda borc doğruca bitir, döğmə

d

ə

n küz



ə

 suvun getir. (



döğmə

d

ə

n

sınmadan


). 

boyu hündür, boynu kürtül, donu qalba, 

ə

li balta, gövd

ə

 salta. 

boyun ana kimliyini qaldırar, qoyun ana bir kimliyi batırar

(boyun: gör



ə

vli. 


gör

ə

vin bil



ə

n. m


ə

sul). 


boyun boyla, qulağ doyla (

doyur). 


(eşşə

k el


ə

). 


292. 

 

Işlə

y

ə

n: Bey Hadi - Atalar Deyir-Atalarsözü- 20 200 - Ebced Turuz-Tebriz-1991-2016 

boyun olun, m

ən tanrıya

boyunduruğu görüncə

, öküz c

anlanır




boyunduruğu görüncə, öküz canlanır

boyuva yorqan tik. 

boza bilm

əz ağ bozunu nə

 bilir

. (boza bilm



əz yaxcı pisi tanımaz)

bozaçının tanığı şirə



çi. 

(

bozaçı

şərabçı)


bozağu danasın, cocuq anasın bulur

. (bulur

arayıb tapır)

(bu söz, kişini, 



k

ə

ndind



ə

 

olan ilkin, doğru, güclü istə



kl

əri, başqa 

ist

ə

kl



ə

rd

ən tanıyıb, önsə



rm

ə

y



ə

 

çağırır)



böc


ə

k evi sonsuz olmaz. 

böc

ə

k evi sonsuz olmaz. 



bök

ə

 



salsa kişi dişini, quduz it tək salar dişini

(bök



Yüklə 13,34 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   106




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin