Atrofimizdagi olam

ACADEMIC RESEARCH IN EDUCATIONAL SCIENCES 
VOLUME 1 | ISSUE 4 | 2020 
ISSN: 2181-1385 
Scientific Journal Impact Factor (SJIF) 2020: 4.804 
Academic Research, Uzbekistan 625  www.ares.uz 
qilinadi. Ushbu o‘quv materiallar, birinchi navbatda, o‘z ichiga tabiiy-ilmiy bilimlarni 
qamrab olishi kerak. Shuningdek, umummadaniy qadriyatlar, odob-axloq me’yorlari, 
tabiat hodisalari atrof-muhit bilan bog‘liq holda o‘quv materiallari mazmunida o‘z 
aksini topishi lozim. Maktab o‘quvchilarining tabiiy-ilmiy bilimlarni egallash, atrof-
muhitdagi voqea-hodisalarni anglash ehtiyoji o‘quv jarayonida qondiriladi. Shu 
jihatdan biz quyida boshlang‘ich sinflarda o‘tiladigan “Atrofimizdagi olam” va 
“Tabiatshunoslik” darslarini kompetensiyaviy yondashuv asosida tashkil etish 
jarayonini modellashtirishni ko‘rib chiqamiz. 
 
ADABIYOTLAR TAHLILI VA METOLOGIYASI 
Tadqiqotchilarning fikriga ko‘ra, ta’lim jarayoni ilmiy, ijtimoiy ahamiyatga ega 
bo‘lgan axborotlar va bilimlarning manbai hisoblanadi. Bu jarayonda shaxslararo 
ijtimoiy munosabatlar hamda insonning tabiatga munosabati o‘rganiladi. Ularni 
o‘quvchilarga o‘rgatishda turli usullar va vositalardan foydalaniladi. O‘quv jarayonida 
o‘quvchilar egallagan bilim, ko‘nikma va malakalari yordamida muayyan faoliyatni 
amalga oshiradilar. 
Tabiiy-ilmiy bilimlarni o‘rganish jarayoniga kompetensiyaviy yondashuvni 
tadbiq etish quyidagi bosqichlarda amalga oshiriladi: 
1. Boshlang‘ich sinf o‘quvchilariga tabiiy-ilmiy bilimlarni kompetensiyaviy 
yondashuv asosida o‘rgatish jarayonini loyihalash. Bunda tabiiy-ilmiy bilimlarni 
o‘rgatish jarayonining maqsadlari, vazifalari, qo‘llaniladigan usul va metodlarni 
oydinlashtirish, o‘quvchilarning amaliy ko‘nikmalarini takomillashtirishga xizmat 
qiladigan savol va topshiriqlarni tanlash hamda tizimlashtirish, o‘quvchilarda amaliy 
faoliyat tajribasining shakllanganlik darajalarini tashxislash nazarda tutiladi. 
2. Boshlang‘ich sinf o‘quvchilariga tabiiy-ilmiy bilimlarni kompetensiyaviy 
yondashuv asosida o‘rgatishda har bir sinf o‘quvchilarining o‘ziga xos xususiyatlari, 
tabiat hodisalariga bo‘lgan qiziqishlari, ta’lim muassasasi joylashgan hududning tabiiy 
imkoniyatlaridan kelib chiqqan holda qo‘shimcha o‘quv materiallarini, savol va 
topshiriqlarni tanlash uchun o‘qituvchilarni yo‘naltirishga oid aniq tavsiyalar ishlab 
chiqish. 
3. Boshlang‘ich sinf o‘quvchilariga taqdim etilayotgan qo‘shimcha o‘quv 
materiallari, savol va topshiriqlarni kompetensiyaviy yondashuv asosida tanlash va 
ularning o‘quvchilarda ijtimoiy faoliyat tajribasini hosil qila olish darajasini muntazam 
nazoratdan o‘tkazish. 
4. Boshlang‘ich sinf o‘quvchilariga kompetensiyaviy yondashuv asosida tabiiy-
ilmiy bilimlarni o‘rgatish jarayonining samaradorlik darajasini muntazam tashxislash, 
tahlil qilish, aniqlangan bo‘shliqlarni korreksiyalashni ta’minlash. 

---