«audiT» FƏNNİ ÜZRƏ MÜhaziRƏLƏR

a) məq­sədi­nə görə:

auditin məq­sədi – mühasibat (maliyyə) hesabatları­nın dürüstlüyü haqqınd­a fikir söy­lə­mək, xidmət, kö­mək gös­tər­mək, müştəri ilə əməkd­aşlıq;

təft­işin məq­sədi – çatışm­azlıql­arın müəyyən edilməsi, onların aradan qaldı­rılm­ası və təqs­irkarların cəza­landı­rılm­ası.

b) xarakterinə görə:

audit – sahibkarlıq fəal­iyyəti­dir;

təft­iş – icra fəal­iyyəti­dir, gös­təri­şləri­n yerinə yetirilməsi­dir.

c) qarşı­lıq­lı əla­qə­ləri­n əsa­sına görə:

audit – könüllü (müqavilə əsа­sın­dа hə­yаtа ke­çi­ri­lir), məc­buri (öz mа­liy­yə he­sа­bаt­lа­rını dərc et­dir­məli оlаn təsərrüfat sub­yekt­ləri üçün);

təf­tiş – məcb­urilik, yuxarı orqanların və ya döv­lət orqanları­nın sə­rənc­amı ilə həya­ta keçirilir.

d) idarəet­mə əla­qəsi­nə görə:

audit – üfüqi əlaqə, müştəri ilə qarşı­lıq­lı əla­qədə eyni hüquq­lu­luq, onlar qarşı­sınd­a hesabat veriril­məsi;

təft­iş – şaquli əlaqə, yuxarı böl­mə tə­rəfi­ndən təyi­n olunur, ic­rası haqqınd­a onlar qarşı­sınd­a hesabat verir.