«audiT» FƏNNİ ÜZRƏ MÜhaziRƏLƏR

Əsas vəsaitlərə köhnəlmənin hesablanmasının və onların təmiri üzrə əməliyyatların auditi

Əsas vəsaitlərə köhnəlmə AR NK-nin qərarı ilə təsdiq olunmuş normalara əsasən hesablanır. (binаlаr, tikililər, qurüulаr üzrə- 7%, mаşın, аvаdаnlıqlаr, nəqliyyаt vаsitələri- 25%, qeyri-mаddi аktivlər-istitfаdə müddəti məlum оlmаsа- 10%, məlum оlаrsа- istifаdə müddətinə mütənаsib). Əsas vəsaitlərə köhnəlmənin hesablanmasının auditi zamanı aşağıdakılar nəzərə alınmalıdır:

 əsas vəsaitlər cari icarəyə verildikdə amortizasiya satışdankənar itkilərin tərkibinə daxil edilir (D-t 801 (80)), alınmış icarə haqqı satışdankənar mənfəətə aid edilir (D-t 801 (80),

 əsas vəsaitlər üzrə köhnəlmə ya obyektin (bina, tikili və b.) bütün istismarı dövründə, və ya əsas vəsaitin (aktiv hissənin) balans dəyərinin maya dəyərinə tam daxil olduüu müddətdə hesablanır, sonra ayırmaların hesablanması dayandırılır;

 bir il başa çatana qədər kiçik müəssisələrin fəaliyyəti dayandırıldıqda he-sablanmış əlavə köhnəlmə məbləüi mənfəət hesabına bərpa olunmalıdır: D-t 112, 122, 132, 142(02), K-t 801 (80);

 əsas vəsaitlərin tam dayandırılması və müəyyən olunmuş qaydada kon-servasiyası şəraitində yenidənqurma, texniki silahlanma zamanı köhnəlmə hesab-lanmır, xidmət müddəti konservasiyada olduüu müddət qədər artırılır;

 qurtarmamış tikinti obyekti üzrə köhnəlmə istifadəyə verildikdən sonra də-qiqləşdirilməklə belə obyektlərin dəyəri haqqında arayışa müvafiq hesablanır.

Yuxarıda qeyd olunanlar nəzərə alınmaqla köhnəlmə (amortizasiya) norma-sının tətbiqinin düzgünlüyü yoxlanılmalıdır.