Avesto-tarixiy manba sifatida “Avesto” – O’zbekiston tarixini o’rganish bo’yicha eng qadimgi yozma manba

Avesto-tarixiy manba sifatida

“Avesto” – O’zbekiston tarixini o’rganish bo’yicha eng qadimgi yozma manba

Mavzu: Avesto kitobi O’zbekiston tarixini o’rganishda muxim manba

“Ezgu niyat, so’z va ish birligini jamiyat hayotining ustuvor g’oyasi sifatida talqin etish bizning bugungi ma’naviy ideallarimiz bilan naqadar uzviy bog’liq, nechog’li mustahkam hayotiy asosga ega ekani, ayniqsa, e’tiborlidir”.

“Ezgu niyat, so’z va ish birligini jamiyat hayotining ustuvor g’oyasi sifatida talqin etish bizning bugungi ma’naviy ideallarimiz bilan naqadar uzviy bog’liq, nechog’li mustahkam hayotiy asosga ega ekani, ayniqsa, e’tiborlidir”.

(I.A.Karimov

“Yuksak ma’naviyat – yengilmas kuch”,

Toshkent, 2008-yil)

O’rta Osiyoning qadimgi tarixini o’rganishda “Avesto”ning o’rni beqiyosdir. Unda diniy e’tiqod va xalqlarning o’zaro aloqalari bilan bir qatorda ularning hayoti, turmushi, urf-odatlari, marosimlari aks ettirilgan. Shuningdek, ushbu buyuk asarda tarix, falsafa, dinshunoslik, manbashunoslik, geografiya, etnografiya va umuman ijtimoiy-siyosiy hayotning barcha jabhalariga oid eng qadimgi ma’lumotlar to’plangan.

O’rta Osiyoning qadimgi tarixini o’rganishda “Avesto”ning o’rni beqiyosdir. Unda diniy e’tiqod va xalqlarning o’zaro aloqalari bilan bir qatorda ularning hayoti, turmushi, urf-odatlari, marosimlari aks ettirilgan. Shuningdek, ushbu buyuk asarda tarix, falsafa, dinshunoslik, manbashunoslik, geografiya, etnografiya va umuman ijtimoiy-siyosiy hayotning barcha jabhalariga oid eng qadimgi ma’lumotlar to’plangan.

“Avesto” ni boshqa tillarga tarjima qilgan olimlar
Fransuz tiliga (Anketel dyu Perron, Y.Darmsteter)
Rus tiliga (K.A.Kossovich)
Ingliz tiliga (L.X.Maylz)
Laniya tiliga (A.Xristen)
Fors tiliga (Ibroham Pur Dovud)

Barcha avestoshu-noslar Zardushtni sharq falsafiy tafakkuriga axloq kategoriyasini olib kirgan, deyishadi. Shuning uchun ham ular Zardushtning “Amudaryo naqadar buyuk va suvi qanchalik pok va shirin bo’lsa, bizning din ham shunchalik buyuk va pokizadir”, degan so’zlarini ko’pincha iqtibos qilib keltiradilar.