Avropa və amerika öLKƏLƏRİNİN Ən yeni tariXİ

Belçika

Belçika İkinci dünya müharibəsindən sonrakı ilk illərdə

İkinci dünya müharibəsində Belçikanın hərbi xərcləri 35 milyard frank oldu. Ölkə milli sərvətinin 8 %-ni itirdi. Konqodan bu illər ərzində o, 10 milyard frank gəlir götürür, onun uranı, kobaltı, misi, almazını satmaqla çoxlu gəlir əldə edirdi. Ölkəyə 1945-ci ilin fevralından sosialist Ban-Akerin başçılıq etdiyi koalisiya hökuməti başçılıq edirdi. İrticaçı qüvvələr, ilk növbədə katolik partiyası bu zaman İsveçrədə olan kral III Leopoldu ölkəyə qaytarmağa çalışsalar da, demokratik qüvvələr buna mane oldular.

1945-ci ilin iyulunda Belçika parlamenti kral Leapoldun Vətənə qayıtmasını qadağan edən qanun qəbul etdi. 1946-cı ilin fevralında keçirilən seçkilərdə yenidən sosialist partiyası əksəriyyət səs aldı. Hökumətin tərkibinə 4 nəfər kommunist də daxil edildi.

1947-ci ildə Belçikada sənaye məhsulu istehsalı səviyyəsi müharibədən əvvəlki səviyyəyə çatdı. İqtisadiy­yatın bərpası və onun Avropa ölkələrinə ixracının gətirdiyi gəlirlər Belçika inhisarlarını daha da varlandırdı.

1945-ci ildə Belçika ümumi əmək konfederasiyası təşkil edildi. 1945-1949-cu illərdə Belçika zəhmətkeşləri mühüm sosial nailiyyətlərə nail oldular. Faşistlərlə əlaqə kəsildi. Şaxtaçıların maaşı artırıldı. Həmkarlar ittifaqının hüquqları genişləndirildi. Qadınlar 1949-cu ildə kişilərlə bərabər hüquq əldə etdilər. Sosial xərclər artırıldı. Mühafizəkar qüvvələr 1947-ci ildə demokratiyaya qarşı mübarizəyə başladı. Sosial-xristian, liberal, Azadlıq və Mütərəqqi partiyanın liderləri bu sahədə öndə gedirdilər. Belçika sosialist partiyası da buna qoşuldu. Buna görə də, BSR-nin təşkil etdiyi hökumətdə kommunistlər iştirak etmədilər.

Bu hökumət 1948-ci ilin iyulunda Marşall planına qoşuldu. Belçika 1948- ci ilin martında Qərb İttifaqına, 1949-cu ilin aprelində isə NATO-ya daxil oldu.

Sürətlə silahlanma və hərbi xərclər artırıldı. Kommunistlərin hökumətdən qovulması III Leapoldun ölkəyə qayıtmasına imkanı yaratdı. 1949-cu ilin 6 iyununda keçirilən parlament seçkiləri Sosial-Xristian və Liberal partiyaya qələbə qazandırdı. Koalisiyon hökumətə Sosial-xristian partiyasının lideri Eyskens başçılıq etdi. 1950-ci ilin martın 12-də hökumətin keçirdiyi referenduma əsasən əhalinin 57,8 %-i kralın ölkəyə qayıtmasına səs verdi. Bu hadisədən sonra parlament III Leapoldun ölkəyə qayıtması haqqında qərar verildi.

III Leapold 1950-ci ilin iyununun 22-də ölkəyə qayıtdı.

III Leapold oğlu Baduenə taxtı güzəştə getdi. O, isə taxta 1951-ci ilin iyulunda çıxdı.