Axborot texnologiyalari

 

Xujumlarni aniqlash  

 

 

Tarmoq  axborotini taxlillash  usullari.  Mohiyati bo’yicha,  xujumlarni  aniqlash 

jarayoni  korporativ  tarmoqda  bo’layotgan  shubhali  harakatlarni  baholash  jarayonidir. 

Boshqacha  aytganda  xujumlarni  aniqlash-    hisoblash  yoki  tarmoq  resurslariga 

yo’naltirilgan  shubhali  harakatlarni  identifikatsiyalash  va  ularga  reaktsiya  ko’rsatish 

jarayoni. Hozirda xujumlarni aniqlash tizimida quyidagi usullar ishlatiladi:  

-  statistik usul;  

-  ekspert tizimlari;  

---

 

- 39 - 

-  neyron tarmoqlari.  

Statistik  usul.  Statistik  yondashishning  asosiy  afzalligi  allaqachon  ishlab 

chiqilgan  va  o’zini  tanitgan  matematik  statistika  apparatini  ishlatish  va  sub’ekt 

xarakteriga moslash.  

Avval  tahlillanuvchi  tizimning  barcha  sub’ektlari  uchun  profillar  aniqlanadi. 

Ishlatiladigan  profillarning  etalondan  har  qanday  chetlanishi  ruxsat  etilmagan 

foydalanish hisoblanadi. Statistik usullar universal hisoblanadi, chunki mumkin bo’lgan 

xujumlarni  va  ular  foydalanadigan  zaifliklarni  bilish  talab  etilmaydi.  Ammo  bu 

usullardan foydalanishda bir qancha muammolar paydo bo’ladi:  

1.  Statistik tizimlar xodisalar kelishi tartibiga sezuvchanmaslar; ba’zi xollarda 

bir  xodisaning  o’zi,  kelishi  tartibiga  ko’ra  anomal  yoki  normal  faoliyatni 

xarakterlashi mumkin. 

2.  Anomal  faoliyatni  adekvat  identifikatsiyalash  maqsadida  xujumlarni 

aniqlash  tizimi  tomonidan  kuzatiluvchi  xarakteristikalar  uchun  chegaraviy 

(bo’sag’aviy) qiymatlarni berish juda qiyin. 

3.  Statistik  usullar  vaqt  o’tishi  bilan  buzg’unchilar  tomonidan  shunday 

"o’rnatilishi" mumkinki, xujum harakatlari normal kabi qabul qilinadi.