Axborotnomasi

---

48 
YANGI OʻZBEKISTON PEDAGOGLARI 
AXBOROTNOMASI 
www.in-academy.uz 
1-JILD, 4-SON (YOʻPA) 
 MAKTABGACHA YOSHDAGI BOLALAR FAOLIYATINI 
TASHKIL ETISHNING O‘ZIGA XOS JIHATLARI 
Hallakova Maksuda Ergashevna 
Pedagogika fanlari bo‘yicha falsafa doktori (PhD) 
Nosirova Hurmatoy Namozboy qizi 
Farg‘ona davlat universiteti, 
Maktabgacha va Boshlang‘ich ta’lim fakulteti 3-bosqich talabasi 
ARTICLE INFO 
 
ABSTRACT
 
Qabul qilindi: 26- mart 2023 yil 
Ma’qullandi: 01-april 2023 yil 
Nashr qilindi: 08-april 2023 yil
 
 
Maktabgacha yoshidagi bolalarning tarbiyasi maqsad va 
vazifalarini amalga oshirish, ular hayotini tashkil 
etishning asosiy xususiyatlarini belgilab beradi. 
Maktabgacha ta’lim tashkilotida bolalar hayotini tashkil 
etish har tomonlama tarbiyalash vazifalariga kompleks 
yondoshish asosida, ta’lim-tarbiya mazmuni, shakli va 
metodlari birligi asosida quriladi.
KEY WORDS 
kasb 
egalari, 
uyushtirish, 
odatlantirish, 
rejim, 
o‘yin, 
talablar; 
 
Yosh avlod tarbiyasi umumxalq ishidir. Respublikamizda bevosita tarbiya ishi bilan 
shug‘ullanishga da’vat etilgan muassasalardan tashqari, turli kasb egalari ham bu muhim 
ishda qatnashadilar. Kishilik jamiyati paydo bo‘lishi bilan odamlarda mehnat faoliyati 
jarayonida ishlab chiqarish tajribalari, mehnat qilish malakalari va mehnat qurollarini ishlata 
bilish ko‘nikmalari hosil bo‘ldi, bu qurollarni takomillashtirish natijasida nutq va tafakkur 
o‘sib, kamol topib boradi. Davlat ahamiyatiga molik bo‘lgan bu muhim vazifani amalga 
oshirishda umumta’lim maktablari bilan bir qatorda xalq ta’limining boshlang‘ich bo‘g‘ini 
bo‘lgan maktabgacha ta’lim tashkilotlari muhim rol o‘ynaydi. Ishning muvaffaqiyati ko‘p 
jihatdan tarbiyachiga bog‘liq. 
Mashg‘ulotlar ta’limning tashkiliy shakli sifatida bola bilan yakkama-yaka yoki bolalarning 
kichik guruhi yoki butun guruh bilan bir vaqtda o‘tkaziladi. Mashg‘ulotlarni uyushtirish shakli, 
ularning mazmuni bolalarning rivojlanganlik darajasiga bog‘liq bo‘ladi. Mashg‘ulotlar har kuni 
bolalar bilan bedorlik chog‘ida o‘tkaziladi.
Kichik yosh va o‘rta guruhlardagi bolalar hayotini tashkil etish bolalarning tegishli yosh 
xususiyatlari hamda har tomonlama va uyg‘un tarbiyalash maqsadlariga muvofiq keluvchi 
turli tarbiya vositalarini qo‘llash orqali amalga oshiriladi. O‘rta guruhda faoliyatni to‘g‘ri 
tashkil etish bolalarning o‘sgan mustaqilliklari va o‘z-o‘zlarini uyushtirish ko‘nikmalariga 
tayanadi. Guruhlarning jihozlari. Bolalar stol va stullari, o‘yinchoq va qo‘llanmalar uchun 
shkaflar bo‘y-yosh normativlariga ko‘ra tanlanadi va ularga kelish bolalar uchun qulay 
bo‘ladigan qilib joylashtiriladi. Kichik guruhning o‘yin xonasida o‘yin uchun bir necha 
burchaklar jihozlanadi, yirik o‘yin qo‘llanmalari qo‘g‘irchoqlarning kiyimlari uchun shkaflar, 
plita, dazmollash taxtasi ularga ikki-uch bola bir vaqtda kela oladigan qilib joylashtiriladi. 
O‘rta guruhning o‘yin xonasida asosiysi bir necha zonalar bo‘lishidir: masalan, birinchi o‘yin 
zonasida tokchali shkaf qo‘yilib, unga qo‘g‘irchoq bilan o‘ynashda kerak bo‘ladigan hamma 
narsa joylanadi. Ikkinchi o‘yin zonasi qurilish materiallari uchun. 

---