Ayələrin Tərcüməs(n)i
Ay ba şı halin de ka dın lar dan ay rı lın v
Yüklə 6,43 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Te miz len me le ri ne ka dar on la ra yak laş ma yın. Te miz len dik le rin de, Al lahın si ze em ret ti ği yer den on la ra gi din.
- Şüp he siz Al lah, töv be eden le ri se ver, te miz le nen le ri d ə se ver.
- 223) Ka dın la rı nız si zin tar la nız dır; tar la la rı nı za di le di ği niz gi bi va rın.
|
Ay ba şı halin de ka dın lar dan ay rı lın və… on la ra yak laş ma yın. İfa de nin ori ji na lin de ge çen "i'ti zal" fi i li bir ya na çe kil mek, ya kın iliş ki ler kur mak tan ka çın mak de mek tir. Arap lar: "A'zel tu na si be hu" der- ler. Ya ni: Onun pa yı nı be lir le dim, bir ke na ra koy dum, onun la di ğer pay -la rı bir bi rin den ayır dım. "əl-kurb" (=ya kın lık) ke li me si, "əl-bud" (=uzak lık) ke li me si nin kar şı tı dır. Həm ken di li ğin den, həm də "min" hərfi ce rri yar dı mıy la ge çiş li ola bi lir. Bu ayet te ge çen "i'ti zal"dan (ya na çe kil mekten) mak sat, ha yız ka nı nın ak tı ğı ma hal den ka dı na yak laş ma yı ter k et mek tir. Bu nun la il gi li ay rın tı lı bil gi su na ca ğız. İn san lar, ka dın la rın ay ba şı halı ilə il gi li ola rak fark lı tu tum lar için dey di ler: Ya hu di ler bu hu sus ta ol duk ça ka tı dav ra nı yor lar dı. Ay ba şı halin de ki ka dı nın yi ye ce ği ni, içe ce ği ni və ya ta ğı nı ayı rır lar dı. Onun la ay nı yer de otur maz lar dı. Tev rat'ta, ka dın la rın ay ba şı haliy le il gi li sərt hü küm ler var dır. On lar la bir lik te otu rup kal kan ay nı ya ta ğı pay la şan ya da on la ra do ku nan kim se le re yö ne lik ağır və sərt ifa de ler ye r a lır. Xristianlara ge lin ce, on la rı ay ba şı halin de ki ka dın lar la cin sel iliş ki kur ma, on lar la ya tıp kalk mak tan alı ko ya cak heç bir ku ral la rı yok tur. Ərəb müş rik le riy se bu hu sus ta her han gi bir tu tum için de de ğil di ler. An cak Me di ne və çev re sin de ya şa yan Ərəb ka bi le le ri, ay ba şı halı ilə il gi li ba zı ağır adet ler edin miş ler di. Ay ba şı halin de ki ka dın la iliş ki le re sı nır lan dır ma ge tir miş ler di. On la rın dı şın da ki Ərəb ka bi le le ri, ay ba şı halin de ka dın la cin sel iliş ki ye gir me yi olum lu kar şı lı yor, hat ta bu du rum da olu şa cak ço cu ğun qan dö kü cü lük te ile ri gi de ce ği ne ina nır lar dı. Qan dö kü cü lük se be de vi ka bi le le re gö re olum lu və övünç du yu lan bir ni te lik ti. Hər vəziyyətdə, "Ay ba şı halin de ka dın lar dan ay rı lın" ifa de si, ay rıl ma ya iliş kin em rin mut lak olu şun dan do la yı, Yəhudilərin tu tu mu nu des tek li yor gi bi gö rü ne bi lir. Hat ta: On la ra yak laş ma yın. ifa de si də bu tu tu mu pe kiş ti ri ci ni te lik te dir. Nə var ki; aye tin so nun da ki, "Al lah'ın em ret ti ği yer den on la ra gi din" (ki kas te di len "yer/yeyər"in ha yız ka nı nın ak tı ğı ma hal ol du ğu açık tır) ifa de si "ay rı lın" və "yak laş ma yın" ifa de le ri nin ki na ye ola rak kul la nıl dık ları yö nün de bir ipu cu ver mek te dir. Onun üçün bu ifa de ler le kas te di len, sa de ce "ha yız ka nı nın ak tı ğı" ma hal dir. Mut lak ola rak ay ba şı halin de ki ka dın lar la otu rup kalk mak, on lar dan ya rar lan mak, oy naş mak de ğil. Bu ba kım dan, İslam di ni "ka dın la rın ay ba şı hal le ri" ilə il gi li ola rak, Yəhudilərin iz le di ği şid det li sı nır lan dır ma ilə Xristianların iz le di ği tam ser best lik ara sı bir tu tum be lir le miş tir. İslam di ni, ha yız ka nı axan yerdən cin sel iliş ki ye gir me yi ya sak lar ken, bu nun dı şın da ka dın dan hər tür lü is ti fa de ye, oy naş ma ya icazə ver miş tir. "Ay ba şı halin de" ifa de sin de, ke li me nin za hi ri, za mi ri ye ri ne kul la nıl mış tır. Çün kü cümle ye uy gun dü şen: "On da ka dın lar dan ay rı lın." şek lin de bir ifa de nin kul- la nıl ma sı dır. Bu kul la nı mın ge rek çe si ne ge lin ce, ayəs(n)i ke ri me de ge çen "el-ma hiz" ke li me si nin bi rin ci kul la nı mın da məsdər an la mı, ikin ci kul la nı mın da isə, ay ba şı hali nin za ma nı kas te dil miş tir. Do la yı sıy la ikin ci kul la nım da ki "el-ma hiz"in an la mı, bi rin ci kul la nım da ki "el-ma hiz"den fark lı dır. İkin ci kul la nım da ki "el-ma hiz" ye ri ne, an la mı dı şın da ki bir şe ye dö nük olan bir za mir kul la nıl say dı, de ğin di ği miz bu an lam el de edi le mez di. Te miz len me le ri ne ka dar on la ra yak laş ma yın. Te miz len dik le rin de, Al lah'ın si ze em ret ti ği yer den on la ra gi din. "Te miz lik" və kar şı tı "pis lik" (ne ca set) İslam mil le ti ara sın da yay gın ola rak kul la nı lan kav ram lar dır. Ken di le ri ne öz gü hü küm le ri və özel lik le ri var dır. Bun lar di ni me se le le rin önem li bir yö nü nü teş kil edər. Bu iki kav ram kul la nım çok lu ğun dan do la yı, "Üsulu Fı kıh" il min de ki ıs tı la hıy la ya "ha ki kat-ı şer'iy ye" olan (şe ri a tın bel li ma na lar da kul lan dı ğı) ya hut "ha ki kat-ı mü te şar rıa" olan (şe ri at eh li nin ken di ara la rın da bel li ma na lar da kul lan dık la rı) ke li me ler dir. "Te miz lik" kav ra mı nın ifa de et ti ği an lam, dil le ri nin fark lı ol ma sı na rağ men bütün in san lar ca bi lin mek te dir. Bun dan do la yı, an lı yo ruz ki, "te miz lik" kav ra mı, ha ya tı nın bir zo run lu lu ğu ola rak hər in san ta ra fın dan bi lin mek te dir. Tək bir ulu sa ya da ça ğa öz gü kı lı na maz. Çün kü ha yat ol gu su, mad de üze rin de ta sar ruf ta bu lun ma, onu ha yat üçün ön gö rü len amaç la ra ulaş ma da ara cı ola rak kul lan ma və ya şa mak üçün ge rek li olan alan lar da on dan ya rar lan ma esa sı na da ya nır. Bu ba kım dan in sa noğ lu, do ğa sı ge re ği bir şe yin ar dı na gi di yor sa, o şey den um du ğu bir ya rar və bir özel lik və ge rek li lik do la yı sıy la dır bu eği lim. Bu nun üçün ona ulaş ma yı is te mek te dir. Kuş ku yox ki, in sa nın eği lim gös ter di ği ya rar la rın ən/en ge ni şi, bes len me və üre me ye iliş kin ya rar lar dır. Ki mi za man, hər han gi bir şe ye yö ne lik dı şa rı dan ge len bir mü da ha le, da ha ön ce onun sem pa ti ilə kar şı la nan, be nim se nen ni te lik le ri nin de ği şi me uğ ra ma sı na ne den ola bi lir. Söz ko nu su de ği şi mi da ha çox, dad, ko ku və rəng ara cı lı ğıy la al gı la ya bi li riz. Mey da na ge len bu ni te lik sel de ği şim kar şı ta raf ta an ti pa ti və tik sin ti uyan dı rır. İş te "ne ca set (pis lik)" de di ği miz şey, bu dö nü şü mün, olum suz baş ka la şı mın kav ram sal ifa de si dir. İn san bu kav ram ilə, bir şe ye yö ne lik tik si ni şi ni ifa de edər; bu an la ma da ya lı ola rak o şey den ka çı nır. Bu nun kar şı tı isə, bir şe yin de ğiş me yen ilk du ru mu dur; ge rek li lik və ya rar lı lık hali dir ki, in san do ğa sı ona eği lim gös te rir. İş te biz bu na te miz lik di yo ruz. Bu hal de "te miz lik" və "pis lik" eş ya da bu lu nan iki va ro luş sal ni te lik tir. Bun lar dan bi ri va rol du ğu za man eş ya yı çe ki ci kı lar, öte ki si va ro lun ca də eş ya yı iti ci və iğ renç kı lar. İn sa noğ lu bu iki an la mın far kı na va rır-var maz, on la rı so mut ol gu la ra uyar la dı. Son ra mənəvi ol gu la ra ka dar ge nel leş tir di. Çün kü, soy, fi il, əxlaq, inanc və söz gi bi mənəvi ol gu lar da də rağ bet (eği lim) və nef ret (ka çış) an lam la rı söz konusu dur. İn san lar ara sın da kul la nı la ge len "te miz lik" və "pis lik" kav ram la rı nın ifa de et tik le ri an lam lar la il gi li de ğer len dir me nin öze ti bu dur. Amma "ne za fet, ne za het, kud düs və süb han" gi bi, an lam ola rak "te miz lik" (ta ha ret)'e ya kın kav ram la ra ge lin ce; söz gelimi "ne za fet" kav ramı, ön ce ki bir pis lik du ru mu nu iz le yen "te miz lik" an la mı nı ifa de edər və özel lik le so mut ol gu lar la il gi li ola rak kul la nı lır. "Ne za het" kav ra mı nın kö ke nin de isə "uzak lık, be ri lik" ya tar. Te miz lik an la mın da kul la nı lı şı is ti a re yön te mi ne gö re ger çek leş miş tir. "Kud düs" və "süb han" gi bi kav ram lar də mənəvi, so yut ol gu la ra iliş kin ola rak kul la nı lır. "el-Ka za re" və "ər-rics" isə ne ca se te (pis lik) ya kın an lam lar ifa de eder ler. An cak "el-ka za re" kav ra mı nın kö ke ni "uzak lık"tır. Arap lar "Na ka tun ka zur": (Sü rü den ay rı du ran de ve), "re cu lun ka zur" (kö tü hu yun dan do la yı in san lar la dost luk ku ra ma yan, on lar la bir lik te otu ra ma yan adam.), "re cu lun mu kaz zer" (in san la rın nef ret et ti ği, uzaq dur du ğu kim se) der ler. Yi ne Arap lar: "Ka zir tu'ş-şey'e və te ka zer tu hu ves tak zer tu hu" (fa lan şey den tik sin dim.) der ler. Bu ba kım dan "el-ka za re" kav ra mı nın "pis- lik=ne ca set" an la mın da kul la nı lı şı is ti a re yön te mi ne gö re ger çek leş miş tir. Çün kü, bir şe yin "murdar" olu şu in san la rın on dan uzaq dur ma la rı nı, ka çın ma la rı nı ge rek ti ri ci bir du rum dur. "ər-Rics" və "ər-ricz" kav ram la rı üçün də ay nı hu sus ge çer li dir. "ər-Ricz" kav ra mı nın an lam sal kö ke ni, kor ku və ür kün tü dür. Do la yı sıy la "pis li ğe" yö ne lik işa re ti, is ti a re yo luy la dır. İslam di ni, "te miz lik" və "ne ca set" kav ram la rı nı dik ka te al mış, bun la rı so mut və so yut ol gu lar la il gi li ola rak kul lan mış və kül li fe no men ler və hat ta sos yal ya sa lar hak kın da bu kav ram la rı gün de me ge tir miş tir. Yü ce Al lah, "Te miz len me le ri ne ka dar on la ra yak laş ma yın." bu yu ru yor ki, bu ra da kas te di len ha yız dan arın ma və ka nın ke sil me si dir. Bir di ğer ayet te, "El bi se ni te miz le." (Müd des sir, 4) bir di ğe rin de, "Amma si zi te miz le mek is ter." (Maidə, 6) bir baş ka ayet te, "İş te on lar, Al lah'ın kalp le ri ni te miz le mek is te me dik le ri dir." (Maidə, 41) baş ka bir ayet te də, "O (Qurana) te miz len miş olan lar dan baş ka sı do ku na maz." (Va kıa, 79) bu yu ru yor. İslam şe ri a tı, in san və ba zı hay van la rın ka nı, id ra rı, dış kı sı və me ni si, leş və do muz gi bi özü iti ba riy le murdar olan şey le rin ne cis ol duk la rı nı vur gu la mış tır. Na maz da, ye me və iç me de bun lar dan uzaq du rul ma sı na iliş kin hü küm ler koy muş tur. Həm ne cis şey le re bu laş mak la ge len ha ba set və ne cis li ğin gi de ril me si ni ta ha ret ola rak ni te len dir miş tir, həm də ha de sin ab dest ve ya gu sül ilə gi de ril me si ni. Bun la rın yön te mi və açık la ma sı fı kıh ki tap la rın da mev cut tur. Da ha ön ce, İslam di ni nin te mel de "tev hid" il ke si ne da yan dı ğı nı vur gu la mış tık. Bu ba kım dan İslam di ni, hər tür lü ay rın tı yı, tək bir te me le, ya ni tev hi de da yan dı rır. Di nin bü tün ay rın tı ni te li ğin de ki hü küm le rin de bu te mel il ke nin izi ni gör mek müm kün dür. Bu ra dan ha re ket le an lı yo ruz ki: Tev hi din özü, Al lah ka tın da ki bü yük te miz lik tir. Bun dan son ra ki bütün kül li il ke ler də, in san üçün te miz le yi ci lik iş le vi ni gö rür. Bu nu üs tün əxlaqa iliş kin il ke ler iz ler. Ar dın dan dün ya və ahi re tin, ıs la hı na iliş kin hü küm ler ge lir. Az ön ce sun du ğu muz ayet le ri bu te mel üze rin de de ğer len dir di ği miz za man, ara da ki ör tüş me yi, bağ daş ma yı ra hat lık la kav ra rız: "Si zi te miz le mek is ter." (Masıda, 6) "Si zi ter te miz kıl mak is ter." (Ah zab 33) Te miz lik ol gu su na iliş kin da ha bir çox ayet ten ha re ket le bu so nu ca va ra bi li riz. Bu vaxt de ğer len dir me den son ra, ar tık əsl ko nu mu za dö ne bi li riz: "Te miz len me le ri ne ka dar" ifa de si ilə "ka nın ke sil me si" kas te dil miş tir. De mek ki, ay ba şı halin den son ra ki te miz lik du ru mu, ha yız ka nı nın ke sil me si dir. "Te miz len dik le rin de" ya ni ha yız ka nı nın ak tı ğı ma hal li (va ji na) yı ka dık la rı ya da gu sül ab des ti al dık la rı za man "Al lah'ın si ze em ret ti ği yer den on la ra gi din." Sa kın dır ma nın ar dın dan yer/yeyər al dı ğı üçün, ca iz li ği ifa de edən (va cip ne te lik li ol ma yan) bir emir dir bu. Bu ra da ilahi ede be uy gun ola rak Qurana ya ra şır, ki na ye li bir üs lup la, cin sel iliş ki kas te di li yor. Cin sel iliş ki ye gir me nin "Al lah'ın si ze em ret ti ği..." ifa de siy le ka yıt lan dı rıl ma sı, az ön ce işa ret et ti ği miz ilahi ede bi tam an la mıy la ifa de et me ye yö ne lik bir kul la nım dır. Çün kü cin sel iliş ki, ilk etap ta eğ len me və oy naş ma, ya ni ge rek siz bir fa a li yet gi bi gö rü lür. Bu yüz den, cin sel iliş ki nin "Al lah'ın em ret ti ği..." bir şey ola rak ka yıt lan dı rıl ma sı, in san de nen can lı tü rü nün ha yat dü ze ni nin de va mı nın bu fa a li yet ilə müm kün ol du ğu na işa ret et me ye yö ne lik tir. Do la yı sıy la cin sel iliş ki yi bir eğ len ce, bir oya lan ma gi bi al gı la ma mak ge re kir. Tam ter si ne ka dın-er kek bir leş me si ev ren sel ya sa lar sis te mi nin vaz ge çil mez bir te mel pren si bi dir. Bu yüz den, "Al lah'ın si ze em ret ti ği yer den on la ra gi din." ifa de si, akı şı iti ba riy le "Ar tık on la ra yak la şın və Al lah'ın si zin üçün yaz dı ğı şey le ri ta lep edin/əldə et.." (Ba ka ra, 187) "Tar la nı za di le di ği miz gi bi va rın. Ken di niz üçün ile ri ye ha zır lık ya pın." (Ba ka ra, 223) ayet le ri ne ben zer. Çün kü açıq bir şe kil de gö rü yo ruz ki ayet te, ka dın lar la bir leş me ye iliş kin ola rak ve ri len əmr, özü iti ba riy le va ro luş sal bir emir dir. İn sa nın or ga nik ya pı sı nın üre me ye yat kın və el ve riş li ola rak ya ra tıl mış ol ma sı bu nun so mut ka nı tı dır. Bi raz ön ce işa ret et ti ği miz ayet ler den bi rin de yer/yeyər a lan "Al lah'ın si zin üçün yaz dık la rı..." ifa de si ilə də bu va ro luş sal ger çek (üre me) kas te dil miş tir. Bu ol gu bü tün çıp lak lı ğıy la or ta da dır. Kənar yan dan, cin sel bir leş me ye iliş kin bu em rin, ev len me və üre me ye yö ne lik bir fərzi kifaye ni te li ğin de ol ma sı də müm kün dür. Tıp kı, in san ha ya tı nın de va mı üçün vaz ge çil mez ni te lik te olan di ğer "fərzi ki fayeler" gi bi. An cak bu, uzaq bir ih ti mal dir. Ba zı tef sir alim le ri bu aye ti ka dın lar la tərs iliş ki ye gir me nin ha ram lı ğı na ka nıt ola rak sun muş lar dır ki, son de re ce za yıf və ba sit bir ka nıt la ma yön te mi dir. On la rın bu yak la şı mı ya: "On la ra gi din." ifa de si ne da ya nır, ki bu bir növ la kap mef hu mu dur, do la yı sıy la ka nıt sal lık yö nü yok tur. Ya da, "Bir şe ye em ret mek o şe yin zıd dın dan neh yet mek tir." ka i de si ne da ya nır; ki bu nun də za yıf bir ka nıt la ma yön te mi ol du ğu üsul il min de ke sin lik ka zan mış tır. Kal dı ki əgər ka nıt "On la ra gi din..." ifa de sin de ki əmr isə, bu əmr sa kın dır ma dan son ra yer/yeyər al dı ğı üçün zo run lu lu ğa de la let et mez. Şa yet, "Al lah'ın si ze em ret ti ği yer den..." ifa de si ne da yan dı rı lı yor sa, bu du rum da, emir den mak sat yaratma (va ro luş sal) bir əmr isə o za man laf zi bir de la le ti yok tur, de mek tir. Əgər teşrii (ya sal) bir əmr içe ri yor sa, bu du rum da də fərzi ki fa ye ni te li ğin de bir zo run lu luk ifa de edər. Hal bu ki "Bir şe ye əmr, o şe yin zıd dın dan ne hiy dir" ka i de si ni ka bul et sek da hi bu ka i de sa de ce fərzi ay nı olan ke sin emir ler le il gi li dir; fərzi ki fayey-le her han gi bir iliş ki si yok tur. Şüp he siz Al lah, töv be eden le ri se ver, te miz le nen le ri də se ver. Töv be, yü ce Al lah'a dön mek de mek tir. "Ta tah hür" (te miz len me iş le mi) isə te miz li ğe baş la mak və onu ka bul et mek de mek tir. Bu ba kım dan "te miz len me" pis lik ten so yut la nıp əsl du ru ma dön mek tir ki, bu du rum te miz lik tir. Bu iki an lam, yü ce Al lah'ın əmr və ya sak la rı bağ la mın da bir bi ri ni des tek ler ni te lik te dir. Özel lik le te miz lik və ne ca set ol gu la rı ilə il gi li ola rak söz mövzusu uy gun luk da ha bir be lir gin leş mek te dir. Bu hal de yü ce Al lah'ın ver di ği emir ler den her han gi bi ri ni ye ri ne ge tir mek, koy du ğu ya sak lar dan bi ri ne uy mak, pis lik ten, ay kı rı lık tan və boz gun cu luk tan te miz len mek və yü ce Al lah'a dön mek de mek tir. Ara da ki bu ilin ti den do la yı yü ce Al lah, söz mövzusu hük mü bu şe kil de ge rek çe len dir miş tir: "Şüp he siz Al lah, tev be eden le ri se ver, te miz le nen le ri də se ver." Çün kü, yü ce Al lah'ın işa ret bu yur du ğu ge rek çe nin, söz mövzusu et ti ği hü küm le uyuş ma sı bir zo run lu luk tur. "Ay ba şı halin de ka dın lar dan ay rı lın..." və "Al lah'ın si ze em ret ti ği yer den on la ra gi din." ifa de le ri ni kas te di yo rum. "Şüp he siz Al lah; töv be eden le ri se ver, te miz le nen le ri də se ver." ifa de si mut lak tır, her han gi bir şey le ka yıt lı de ğil dir. Do la yı sıy la da ha ön ce de ğin di ği miz gi bi, töv be et me nin və te miz len me nin bütün mer te be le ri ni kap sar ni te lik te dir. "Te miz le nen ler..." ke li me si nin, mü ba la ğa sıyga sı olan "tev va bin (=çok töv be eden ler)" ifa de siy le bir ara da kul la nıl ma sı, tev va bin ke li me sin den mü ba la ğa yı is ti fa de et ti ği miz gi bi "mü ta-tah hi rin (=te miz le nen ler)" ke li me sin den də mü ba la ğa an la mı nı çı ka ra bil me mi ze imkan sağ la ya bi le ce ği heç də uzaq bir ih ti mal de ğil dir. Böy le olun ca də ayet ten həm növ həm də sa yı ba kı mın dan çox tövbə və çox te miz lik an la mı çı kar. De mek is ti yo rum ki: Yü ce Al lah tövbə et me nin hər tü rü nü se ver; is ter is tiğ far et me (ba ğış lan ma di le me), is ter əmr və ya sak la ra uy ma, is ter haqq ni te lik li bütün inanc pren sip le ri ni be nim se me şek lin de ol sun... Yi ne, hər tür lü te miz len me yi də se ver; is ter ab dest və gu sül yo luy la yı kan ma şek lin de ol sun, is ter sa lih amel ler ve ya haqq ni te lik li bil gi ler ara cı lı ğı ilə arın ma şek lin de ol sun... Bu nun yanında tövbə et me yi və te miz len me nin tez-tez tek rar lan ma sı nı də se ver. 223) Ka dın la rı nız si zin tar la nız dır; tar la la rı nı za di le di ği niz gi bi va rın. İfa de nin ori ji na lin de ge çen "hars" ke li me si, zi ra at an la mın da mas tar dır. Tıp kı zi ra at gi bi, sü rü len və əkin eki len tar la üçün kul la nı lır. "En na" eda tı isə "me ta" gi bi, za man la il gi li bir şərt eda tı dır. Ba zı du rum lar da mekan la il gi li ola rak də kul la nı la bi lir. Ni te kim yü ce Al lah, bir ayəs(n)i ke ri me de şöy le bu yu ru yor: "Ey Mer yem, bu sa na ne re den gel di?" (Al/götürü İmran, 37) Şa yet aye tin ori ji na lin de ge çen "en na" eda tı nı, mekan la il gi li ola rak ələ alır sak "han gi ma hal den di ler se niz..." şek lin de bir an lam el de et miş olu ruz; əgər bu eda tı za man la bağ lan tı lı ola rak ələ alır sak, bu du rum da "nə za man di ler se niz..." şek lin de bir an lam el de et miş olu ruz. Hər iki durum da də, an lam açı sın dan ayə, mut lak lık ifa de edər. Özel lik le "di ler se niz..." şek lin de bir ke li me nin də cüm le için de yer/yeyər al ma sı, bu mut lak lı ğı pe kiş ti ri ci ni te lik te dir. İş te "Tar la nı za va rın..." em ri nin zo run lu bir yü küm lük olu şu nu en gel le yen bu dur. Çün kü, bir işi yü küm lü nün se çi mi ne və di le me si ne bı rak tık tan son ra onu zo run lu kıl ma nın bir an la mı yok tur. Ay rı ca, bu hü küm den ön ce, aye tin ba şın da "Ka dın la rı nız si zin tar la nız dır..." şek lin de bir ifa de nin ye r al ma sı, ikin ci dəfə ka dın lar dan "tar- la" ola rak sö z e dil me si, gös te ri yor ki mak sat, ka dın lar la cin sel iliş ki ye gir me hu su sun da za man sal və mekan sal bir ge niş li ğe işa ret et mek te dir. Fa kat önem li olan ka dı nın kas tet ti ği mekan dır. Er ke ğin de ğil. Ya ni, er kek ka dı nın her han gi bir ma hal lin den iliş ki kur ma ser bes ti si ne sa hip tir, şek lin de bir so nuç çı ka rı la maz. Şa yet, mut lak lık mekan la il gi li isə, za man la il gi li mut lak lık ayəs(n)i ke ri me ilə çe liş mez. Do la yı sıy la, ken di sin den ön ce ki: "Ay ba şı halin de ka dın lar dan ay rı lın və te miz len me le ri ne ka dar on la ra yak laş ma yın." ifa de si ilə bir zıt lık oluş tur ma mak ta dır. Əgər, söz mövzusu mut lak lık, za man la il gi li isə, bu du rum da "ay ba şı halı"ndan sö z e den ayet le ka yıt lan dı rıl mış tır de mek tir. Bu nun ka nı tı də "Ay ba şı halı..." ilə il gi li aye tin, "tar la" ifa de si ni içe ren aye ti nes he de me ye ce ği un sur la rı içer me si dir. Kas tet ti ği miz hu sus, "ay ba şı halı" ilə il gi li aye tin, bu halı "əza" ola rak ni te le me si və "ay ba şı halin de.." ka dın lar la cin sel iliş ki kur ma nın ha ram lı ğı nın ge rek çe si nin, onun "əza" olu şu ola rak sun ma sı dır. Çün kü "ay ba şı halı" hər za man üçün "əza" dır. Yi ne ayəs(n)i ke ri me, ay ba şı halin de ka dın lar la cin sel iliş ki kur ma nın ha ram kı lı nı şı nın bir növ "pis lik"ten te miz len me ol du ğu na de la let et mek te dir. Yü ce Al lah'ın, te miz le nen le ri sev me si də, hər za man üçün ge çer li olan bir hu sus tur. O, kul la rı nı te miz kıl mak la, nə bü yük iyi lik te bu lun du ğu nu di le ge tir mek te dir. Ni te kim bir ayəs(n)i ke ri me de şöy le bu yu ru yor: "Al lah si ze güç lük çı kar mak is te mez, amma si zi te miz le mek və üze ri niz de ki ni me ti ta mam la mak is ter." (Maidə, 6) Gö rül dü ğü gi bi bu ma na (ha yız ilə il gi li ayə) "Ka dın la rı nız si zin tarla nız dır, tar la nı za di le di ği niz gi bi va rın." aye ti gi bi bir ayet le, ka yıt la na maz. Çün kü bu ayə, hər şey den ön ce bir ge niş lik, mü sa ma ha və öz gür lü ğe işa ret et mek te dir. Bu isə ha yız halin de ki yak laş ma nın ha ram kı lı nış se be bi (eziy et olu şu) və bu ha ram meydana gəl hük mü ko yul du ğun da mev cut olan bir se bep ti. Bu nun la bir lik te her han gi bir et ki si ol ma dı (ha ram lı ğı kal dı ra ma dı.) Hük mün yü rür lü ğe ko nu lu şun dan son ra də bir et ki si nin ola bi le ce ği dü şü nü le mez. Sa ni yen, ayəs(n)i ke ri me şöy le bir de ğer len dir me cüm le si ni kap sa mak ta dır: "Ken di niz üçün ile ri ye ha zır lık ya pın. Al lah'tan kor kup sa kı nın və bi lin ki, el bet te ONA ka vu şa cak sı nız. İman eden le re müj de ver." Bu açık la ma nın ışı ğın da şu nu di ye bi li riz ki: Ka dın la rın tar la olu şun dan sö z e den ayə is ter ön ce, is ter son ra in miş ol sun, ay ba şı hali ni ko nu alan/sahə ayəs(n)i ke ri me yi nes het miş ola maz. Aye tin ifa de et ti ği an lam ilə il gi li ola rak kı sa ca şu nu söy le ye bi li riz: İn san top lu lu ğu üçün ka dı nın öne mi, tar la nın öne mi gi bi dir. İn sa noğ lu to hu mun de va mı və yer yü zün de ki ha ya tı nı sür dür mek üçün ge rek li olan be sin mad de le ri ni el de et me hu su sun da, na sıl tarla ya muh taç sa, nes lin var lı ğı və in san tü rü nün de va mı üçün də ka dın la ra muh taç tır. Çün kü yü ce Al lah, in san nes li nin ka dın la rın rah min de şe kil len me si ni ön gör müş tür. Ar dın dan er kek le rin or ga nik ya pı sı na də ka dın la ra e-ğim li te mel iç gü dü ler yer leş tir miş tir. Yanında in san de nen can lı tü rü nün bu iki cin si ara sı na sev gi və rah met ba ğı nı yer leş tir miş tir. Du rum böy le olun ca, ara da ki bu il gi üçün ön gö rü len va ro luş sal məqsəd, in san de nen can lı tü rü nün de va mı na yö ne lik se bep le rin bir ön ha zır lık ola rak ger çek leş ti ril me si şek lin de ön plana çı kar. Do la yı sıy la bu an la mı bel li bir va kit le ka yıt lan dır ma nın ya da bel li bir məkana öz gü kıl ma nın pra tik bir an la mı yok tur. Ye ter ki, söz mövzusu va ro luş sal ama ca ulaş tı rı cı ni te lik te ol sun və ih ma le gel me ye cek va cip ni te lik li bir di ğer yü küm lü lük le ça kış ma sın. Bu açık la ma mız ilə "Ken di niz üçün ile ri ye ha zır lık ya pın..." ifa de si ilə də nə kas te dil di ği açı ğa çık mış ol du. Ba zı la rı nın "Ka dın la rı nız si zin tar la nız dır." di ye baş la yan aye ti, cin sel iliş ki es na sın da er ke ğin azıl yap ma sı nın (me ni yi dı şa rı akıt ma sı nın) ca iz olu şu na bir ka nıt ola rak al gı la ma la rı son de re ce tu haf bir yak la şım dır. Çün kü ayəs(n)i ke ri me nin, bu hu su sa ba kan bir yö nü yok tur. Yi ne "Ken di niz üçün ile ri ye ha zır lık ya pın..." ifa de si ni də, cin sel iliş ki ye baş la ma dan ön ce "bes me le" ge tir me ye yö ne lik bir di rek tif ola rak al gı la mak də ən az bu nun ka dar tu haf bir yak la şım dır. Yüklə 6,43 Mb. Dostları ilə paylaş:
|