Ayrı-seçkilik әleyhinә Avropa hüququ üzrә mәlumat kitabı


 Ayrı-seçkilik əleyhinə Avropa hüququnun



Yüklə 1,45 Mb.
səhifə4/122
tarix28.12.2021
ölçüsü1,45 Mb.
#15190
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   122
1.1. Ayrı-seçkilik əleyhinə Avropa hüququnun 

məzmunu

“Ayrı-seçkilik  əleyhinə  Avropa  hüququ”  ifadəsi  Avropada  ayrı-seçkilik

əleyhinə  vahid  qaydalar  sistemi  olduğunu  iddia  edir;  əslində  bu,  fərqli

kontekstlərin birliyindən yaradılıb. Bu Məlumat kitabı əsasən AİHK və Aİ

hüququna  söykənir.  Bu  iki  sistem,  nə  vaxt  və  nə  üçün  yaradılmasına

nəzərən fərqli mənşələrə sahibdir. 



1.1.1. Avropa Şurası və Avropa İnsan Hüquqları 

Konvensiyası  

AŞ ikinci dünya müharibəsindən sonra, digər məsələlərlə yanaşı hüququn

aliliyi,  demokratiya,  insan  hüquqları  və  sosial  inkişafı  yaxşılaşdırmaq

məqsədilə (Avropa Şurası Nizamnaməsinin Preambulası və 1-ci Maddəsi)

bir araya gələn dövlətlərdən ibarət olan dövlətlərarası təşkilatdır (DT). AŞ

Üzv Dövlətləri bu məqsədə nail olmaq üçün Birləşmiş Millətlərin Universal

İnsan  Hüquqları  Bəyannaməsinə  söykənən  ilk  müasir  insan  hüquqları

sənədi olan AİHK-i qəbul etdi. AİHK üzv dövlətlərin üzərinə, yurisdiksiyaları

daxilində  olan  hər  kəsin  (sadəcə  vətəndaşlarının  deyil)  sadalanan

hüquqlarını qorumaq barədə məcburi hüquqi öhdəlik qoyur. AİHK-i icrası

məsələsinə,  Üzv  Dövlətlərə  qarşı  qaldırılan  işlərə  baxan Avropa  İnsan

Hüquqları Məhkəməsi (AİHM) (başlanğıcda Məhkəməyə Komissiya yardım

edirdi) nəzarət edir. Avropa Şurasının hazırda 47 üzvü var və yeni üzv

olmaq istəyən hər Dövlət həm də AİHK-a qoşulmalıdır.  

Başlanğıcı qoyulduğu 1950-ci ildən bəri, AİHK-a  “Protokollar” vasitəsilə



_____________________________________

1. AİHK-nın 14-cü Maddəsinin tətbiqi ilə bağlı Power Point təqdimat şəklində olan təlim materialı ilə

Hüquq Mütəxəssisləri üçün Avropa Şurası İnsan Hüquqları üzrə Tədris proqramının internet səhifəsində

tanış ola bilərsiniz: www.coehelp.org/course/view.php?id=18&topic=1.

2. 12 saylı Protokolu imzalayan Aİ Dövlətlərinin mövcud siyahısını görmək üçün bax:

www.conventions.coe.int/ Treaty/Commun/ChercheSig.asp?NT=177&CM=7&DF=16/07/2010&CL=ENG.

3. Bax, Avropa Sosial Xartiyasının 20-ci Maddəsi və E və qismən V Maddəsi.

4. Bax, Avropa Sosial Xartiyasının 20-ci Maddəsi və E və qismən V Maddəsi.

5. Bax, Avropa Sosial Xartiyasının 20-ci Maddəsi və E və qismən V Maddəsi.

Ayrı-seçkilik əleyhinə Avropa hüququnun təqdimatı: məzmun, qiymətləndirmə və əsas məsələlər

13

dəyişikliklər və əlavələr edilib. AİHK-a ən əhəmiyyətli prosedur dəyişiklik



11-ci Protokolla (1994) edilib, AİHM daimi və tam müddətli quruma çevrilib

və Komissiya ləğv edilib. Bu Protokolun məqsədi, Berlin Divarının yıxılması

və Sovet İttifaqının dağılmasından sonra Avropa Şurasına qoşulan Şərqi

Avropa  Dövlətlərindən  daxil  olan  işlərin  sayının  artmasına  qarşı AİHK

mexanizminə kömək etmək idi.  

Ayrı-seçkiliyin qadağan olunması AİHK-ın 14-cü Maddəsində nəzərdə tu-

tulur

1

və həmin maddə Konvensiyada nəzərdə tutulan digər hüquqlardan



bərabər qaydada istifadə olunmasını təmin edir. Hələ ki Avropa İttifaqının

bütün üzvləri tərəfindən ratifikasiya olunmamış

2

,  AİHK-nın 12 saylı Pro-



tokolu (2000) hər hansı hüquqdan (yerli qanunvericilikdə nəzərdə tutulan

hüquqlar  da  daxil  olmaqla)  istifadə  ilə  bağlı  bərabər  yanaşma  təmin

edilməsini nəzərdə tutan ayrı-seçkiliyin qadağan olunmasının dairəsini bir

az da genişləndirir. Protokolu şərh edən Hesabata əsasən, bu Protokol,

insan  hüquqlarının  qorunmasının  təməl  elementi  hesab  olunan  ayrı-

seçkilikdən müdafiəni gücləndirmək məqsədilə yaradılıb. Protokol, xüsusilə

cinsi  və  irqi  bərabərliyin  necə  təmin  olunması  ilə  bağlı  müzakirələr

nəticəsində yaranıb.   

Bu Protokolun əsas mövzusu olmasa da qeyd olunmalıdır ki, qeyri-ayrı

seçkilik prinsipi AŞ-nın bir sıra sənədlərində əsas təməl prinsipdir. Xüsusilə

Avropa  Sosial  Xartiyasının  1996-cı  il  tarixli  versiyası,  işəgötürmə  və

vəzifəyə təyin etmə zamanı bərabər imkanlar və bərabər münasibəti, cinsi

ayrı-seçkilikdən  müdafiəni  nəzərdə  tutur

3

.  Ayrı-seçkiliyə  qarşı  əlavə



müdafiə  vasitələrinə  Milli Azlıqların  Qorunması  haqqında  Konvensiya

4

,



İnsan  Alverinə  qarşı  Fəaliyyət  haqqında  AŞ  Konvensiyası

5

və  Rəsmi



Sənədlərə Çıxış haqqında AŞ Konvensiyasında rast gəlmək mümkündür.

Kiber-cinayətlərə qarşı Avropa Konvensiyasına Əlavə Protokolda da ayrı-

seçkiliyə qarşı müdafiə nəzərdə tutulur. Ayrı-seçkilik əleyhinə məsələ AŞ-

nın qanunvericilik sənədlərinin hazırlanmasında açıq-aşkar təsirə malikdir

və hal-hazırda müdafiə olunmalı olan azadlıq kimi nəzərdə tutulur.



Ayrı-seçkilik əleyhinə Avropa hüququ üzrə Məlumat kitabı

14


Yüklə 1,45 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   122




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin