İnstrumental sistemlər İnstrumental sistemlər yeni sistem və tətbiqi proqram
vasitələri yaratmaq üçün istifadə edilir. İnstrumental sistemlər
maşın dilindən fərqli və istifadəçi üçün asan olan alqoritmik
dillərdə işləməyi təmin edir.
Kompüter yalnız maşın dilini başa düşdüyü üçün
alqoritmik dildə yazılan proqram icra prosesindən qabaq
mütləq maşın koduna çevrilməlidir. Bu məqsəd üçün
instrumental sistemlər qrupuna daxil olan translyator adlanan
proqramlar kompleksindən istifadə olunur.
Translyatorun işi iki üsulla təşkil oluna bilər:
interpretasiya və kompilyasiya yolu ilə. Buna uyğun olaraq çox
vaxt translyatoru interpretator və ya kompilyator adlandırırlar.
Onlar arasında fərq çevrilən proqramın mətninin müxtəlif
üsullarla emal olunmasıdır.
İnterpretator proqramınoperatorlarını bir-bir təhlil edir
və onu bütövlükdə operativ yaddaşa yükləyir. Nəticədə
proqramın işləmə vaxtı uzanır. Bu isə fərdi kompüterdən
istifadə edən istifadəçi üçün əlverişli deyil.
Kompilyator isə bütün proqramı maşın koduna
çevirərək mövcud səhvlər haqqında məlumatları vaxtında
istifadəçiyə çatdırır. Burada operatorların təhlil edilməsi və
maşın koduna çevrilməsi birdəfəlik aparılır. Odur ki,
kompüterin işləmə sürəti artır, proqramın icra olunması
56
prosesdən asılı olmur. Nəticədə proqramın operativ yaddaşa
yüklənməsinə ehtiyac duyulmur, operativ yaddaşdan digər
məqsədlər üçün istifadə etməyə imkan yaranır.
