Azərbaycan Dövlət İqtisad Universiteti (unec) İl 9, Cild 9, yanvar-mart 2021

UNEC Elmi Xəbərləri, İl 9, Cild 9, yanvar-mart, 2021, səh. 92 - 107 
Scientific Reviews in UNEC, Year 9, Volume 9, January-March, 2021, pp. 92 - 107 

---

105 
Azərbaycan sənayesinin mövcud vəziyyətinin təhlili və gələcək inkişaf perspektivləri 
belə deməyə əsas verir ki, məhz sənaye parklarının təşkili sayəsində ölkə sənayenin 
inkişafı və modernləşdirilməsi sahəsində qarşıya qoyulmuş hədəflərə daha çevik və 
effektiv nail oluna bilər. Belə ki, hazırda Azərbaycan daxili investisiyalar hesabına 
nəinki elmtutumlu, hətta bir çox ənənəvi məhsullar üzrə innovativ istehsalın təşkilini 
təkbaşına həyata keçirmək imkanına malik deyildir. Çünki məsələ təkcə yüksək 
texnologiyaların ölkəyə gətirilməsi ilə həll edilmir. Bu texnologiyalardan effektiv 
istifadəni təmin edən yüksəkixtisaslı kadrlar və mütəxəssislər, istehsal proseslərinin 
müasir idarəetmə vərdişlərinə sahib menecerlər, məhsulların istehsalından başlayaraq 
istehlakçıya çatdırılmasına qədər bütün prosesləri əhatə edən loqistik xidmətlər, elm 
və təhsil müəssisələrinin sənaye müəssisələri ilə qarşılıqlı iş birliyi, elmi araşdırmalar 
və onların nəticələrinin tətbiqi, innovativ fəaliyyətin stimullaşdırılması və dəstək təd-
birlərinin həyata keçirilməsi kimi vacib komponentlər optimal səviyyədə bərqərar 
olmadan ölkədə innovativ istehsalın effektiv təşkili mümkün deyildir və külli miq-
darda vəsait hesabına idxal edilən texnologiyaların səmərəliliyi özünü doğrultmaya-
caqdır. Digər vacib məsələ isə xarici bazarlara çıxışın təmin edilməsidir ki, bu da 
hazırkı vəziyyətdə xarici şirkətlər vasitəsilə daha asan bir şəkildə həyata keçirilə bilər. 
Azərbaycanın qeyri-neft sənayesi məhsulları üzrə xarici bazarlarda müstəqil şəkildə 
təmsil olunması üçün isə müəyyən zamana ehtiyac vardır. Bu dövr Azərbaycanın post-
industrial mərhələyə qədəm qoyması ilə başlaya bilər. Sənaye parkları qeyd olunan 
faktorların daha səmərəli və qısa müddətdə cəlb edilməsi məqsədilə dünyanın bir çox 
ölkələrində uğurla tətbiq edilməkdədir. Bu zonalara cəlb edilən xarici investisiyalar 
eyni zamanda yuxarıda qeyd edilən vacib komponentlərin idxalını da təmin etmiş olur, 
nəticədə milli iqtisadiyyat, o cümlədən yerli sənaye subyektlərinin müasir istehsal və 
marketinq vərdişlərinə yiyələnməsi daha sürətlə baş verir. 
Nəticə 
Azərbaycanın sənaye parklarında innovativ istehsalın təşkili, həmçinin ölkədə elmin 
inkişafına da müsbət təsir göstərəcəkdir. Elmi araşdırmalar üçün real sifarişlər təmin 
edildiyi təqdirdə bu sahədə ciddi irəliləyişlər əldə ediləcəkdir. Bunun üçün müasir 
infrastruktura malik və stimullaşdırıcı tədbirlər sayəsində istehsalın təşkili üçün daha 
cəlbedici olan sənaye parkları institutundan daha effektiv istifadə təmin edilməli, rezi-
dentlərin seçimi zamanı innovativ və elmtutumlu istehsalın təşkilinə üstünlük veril-
məlidir. Həmçinin nəzərə alınmalıdır ki, ənənəvi istehsal sahələri üzrə fəaliyyət göstə-
rən rezidentlərin xüsusi güzəşt rejimi tətbiq edilən sənaye parklarındakı fəaliyyətləri 
innovativ istehsalın inkişafına ciddi təsir göstərməməklə yanaşı, ölkənin digər ərazilə-
rində eyni və ya oxşar fəaliyyətlə məşğul olan müəssisələrə münasibətdə rəqabət mü-
hitinin pozulmasına da şərait yaratmış olar.