Azərbaycan Dövlət

- fövqəladə halların nəticələrindən əhalinin və xalq təsərrüfatının mühafizə edilməsi; 
- sülh və müharibə dövrlərində adamların həyatı, sağlamlığı üçün təhlükə yarandığı barədə 
və belə şəraitdə davranış qaydaları haqqında əhalinin vaxtında xəbərdar edilməsi; 
-  fövqəladə  halların  nəticələri  aradan  qaldırılması  məqsədi  ilə  xilasetmə  və  digər 
təxirəsalınmaz işlərin təşkili və yerinə yetirilməsi; 
-  mülki  müdafiə sistemi  rəhbər  heyətinin,  idarəetmə  orqanları və qüvvələrinin  fövqəladə 
hallarda  mühafizəyə  və  fəaliyyətə  hazırlanması,  habelə  müvafiq  mühafizə  və  fəaliyyət 
üsullarının əhaliyə öyrədilməsinin təşkili; 
-  sülh  və  müharibə  dövrlərindəki  fövqəladə  hallarda  xalq  təsərrüfatı  sahələrinin, 
müəssisələrin,  idarə  və  təşkilatların  sabit  fəaliyyətinin  təmin  olunmasına  yönəldilmiş 
tədbirlərin,  xüsusən  mülki  müdafiənin  mühəndis-texniki  və  digər  tədbirlərinin 
hazırlanmasında, həyata keçirilməsində iştirak etməkdir. 
 
 

 
 
 
 
 
 
Azərbaycan Dövlət 
İ
qtisad Universitetinin 
tələbələri ilə keçirilən 
Mülki müdafiə dərsinin 
konspekti 
 
 
 
 
 
Mövzu №2: “Fövqəlada hallarda  
Dövlət Sisteminin rolu və vəzifələri” 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

                                                                                        “Təsdiq edirəm” 
                                                                                  Azərbaycan Dövlət  
                                                                                 İqtisad Universitetinin 
                                                                                 Mülki müdafiə kafedrasının  
                                                                                 müdiri  ___________   Elçin Əliyev 
 
                                                                                 “___”  yanvar 2015-ci il 
 
 
Azərbaycan Dövlət İqtisad Universitetinin 
t\ələbələri ilə keçirilən Mülki müdafiə dərsinin 
konspekti 
 
  Mövzu № 2:           “Fövqəlada hallarda Dövlət Sisteminin rolu və vəzifələri” 
 
  Keçirmə vaxtı:        2   saat 
       
  Keçirmə üsulu:       Mühazirə 
 
  Keçirmə yeri:          auditoriya 
 
  Dərsin məqsədi:1. Tələbələrə Fövqəlada hallarda mülki müdafiənin rolu və vəzifələri,   
                             ümumi məqsədli xidmətləri, qüvvələri, konsepsiyanın əsas   
                             məsələləri barədə məlumatları çatdırmaq. 
                             2. Fövqəlada hallarda fəaliyyət göstərən Dövlət sistemi, onun    
                            vəzifələri izah etmək. 
                       
  Dərsin sualları: 1
. 
Fövqəladə halların qarşısının alınması və belə hallarda fəaliyyət   
                            üzrə Azərbaycan Dövlət Sistemi, onun vəzifələri. 
                            
2.
 
Fövqəlada hallarda mülki müdafiənin idarə edilməsi.   
                            Hərbil\əşdirilməmiş mülki müdafiə xidmətləri, qüvvələri.
 
  Ədəbiyyat:       -  Azərbaycan Respublikasının “Mülki müdafiə  haqqında” Qanunu; 
                            -  “Mülki müdafiənin təmin edilməsi barədə”  Azərbaycan         
                            Respublikası Nazirlər Kabinetinin 25 sentyabr 1998-ci il tarixli, 193           
                            nömrəli Qərarı; 
                            - “Fövqəladə halların qarşısının alınması və belə hallarda fəaliyyət   
                            üzrə Azərbaycan Dövlət Sistemi haqqında”  Azərbaycan      
                            Respublikası Nazirlər Kabinetinin 30 aprel 1992-ci il tarixli, 239           
                            nömrəli qərarı;  
                           -  H.Ocaqov  -  “Mülki Müdafiə”  
                           -  Fövqəladə hadisələr zamanı necə davranmalı;                                                                          
                           -  Fövqəladə  Hallar Nazirliyinin qəzetləri. 
 
I .Giriş hissə - 5 dəq. 
 
T\ələbələrin dərsə hazırlığını yoxlayıram.  
Dərsin mövzusunu, məqsədini, sualları çatdırıram. 
 
II. Əsas hissə - 80 dəq. 

 
1-ci sual Fövqəladə halların qarşısının alınması və belə hallarda fəaliyyət                                
         üzrə Azərbaycan Dövlət Sistemi, onun vəzifələri. 
 
Azərbaycan  Respublikasının  Prezidenti  1992-ci  il  iyulun  31-də  "Azərbaycan 
Respublikasının Mülki Müdafiəsi haqqında Əsasnamənin təsdiq edilməsi barədə 73 saylı 
fərmanı  və  1998-ci  il  aprelin  18-də  "Mülki  müdafiə  haqqında  Azərbaycan  Respublikası 
Qanununun tətbiq edilməsi barədə 700 saylı fərmanı imzalanmışdır.  
Yeni Əsasnamə və Qanunda respublikada mülki müdafiənin əsas məqsəd və vəzifələrini 
habelə dövlət hakimiyyəti və idarəetmə orqanlarının, ictimai təşkilatların, eləcə də məsul 
şə
xslərin və bütün vətəndaşların mülki müdafiə üzrə vəzifələri müəyyən edilmişdir. 
Azərbaycan  Respublikasının  Mülki  müdafiəsi
  -  sülh  və  müharibə  dövrlərində 
respublikanın  ərazisində  əhali  və  xalq  təsərrüfatını  təbii  fəlakətlərin,  həmçinin  güclü 
qəzaların  nəticələrindən,  habelə  müasir  qırğın  vasitələrinin  (bundan  sonra  “təbii 
fəlakətlərin,  güclü  qəzaların  nəticələri  və  müasir  qırğın  vasitələrinin  təsiri”  ifadəsi 
“fövqəladə hallar” adlandırılacaq) təsirindən mühafizə məqsədilə dövlət, təsərrüfat, hərbi 
idarəetmə  orqanları  tərəfindən  bütün  vətəndaşların  iştirakı  ilə  həyata  keçirilən  sosial  və 
müdafiə tədbirləri sistemidir. 
Mülki  müdafiə  üzrə  dövlət  funksiyalarını  Azərbaycan  Respublikasının  mülki 
müdafiə  sistemi  yerinə  yetirir.  Buraya  bütün  idarəetmə  orqanları,  müxtəlif  mülkiyyət 
formalarına aid olan birliklər, müəssisələr, idarələr, təşkilatlar və digər obyektlər, onların 
qüvvə  və  vasitələri  daxildir.  Onlar  sülh  və  fövqəladə  hallarda  respublikanın  bütün 
ə
razisində mülki müdafiə tədbirlərinin yerinə yetirilməsini təşkil edirlər. 
Azərbaycan  Respublikası  Mülki  müdafiəsinin  əsas  vəzifələri  aşağıdakılardır:
  
- fövqəladə halların nəticələrindən əhalinin və xalq təsərrüfatının mühafizə edilməsi; 
- sülh və müharibə dövrlərində adamların həyatı, sağlamlığı üçün təhlükə yarandığı barədə 
və belə şəraitdə davranış qaydaları haqqında əhalinin vaxtında xəbərdar edilməsi; 
-  fövqəladə  halların  nəticələri  aradan  qaldırılması  məqsədi  ilə  xilasetmə  və  digər 
təxirəsalınmaz işlərin təşkili və yerinə yetirilməsi; 
-  mülki  müdafiə sistemi  rəhbər  heyətinin,  idarəetmə  orqanları və qüvvələrinin  fövqəladə 
hallarda  mühafizəyə  və  fəaliyyətə  hazırlanması,  habelə  müvafiq  mühafizə  və  fəaliyyət 
üsullarının əhaliyə öyrədilməsinin təşkili; 
-  sülh  və  müharibə  dövrlərindəki  fövqəladə  hallarda  xalq  təsərrüfatı  sahələrinin, 
müəssisələrin,  idarə  və  təşkilatların  sabit  fəaliyyətinin  təmin  olunmasına  yönəldilmiş 
tədbirlərin,  xüsusən  mülki  müdafiənin  mühəndis-texniki  və  digər  tədbirlərinin 
hazırlanmasında, həyata keçirilməsində iştirak etməkdir. 
Sadalanmış 
vəzifələrin
 
hamısı 
vacibdir 
və 
kompleks 
həll 
edilməlidir. 
Mülki  müdafiə  ərazi-istehsalat  prinsipi  üzrə  təşkil  edilir.  Bu,  o  deməkdir  ki,  mülki 
müdafiənin bütün tədbirləri həm icra hakimiyyəti xətti üzrə, həm də istehsalat və təsərrüfat 
fəaliyyətinə rəhbərlik edən nazirlik və idarələr xətti üzrə planlaşdırılır və yerinə yetirilir. 
 
Fövqəladə halların qarşısının alınması və belə hallarda fəaliyyət üzrə Azərbaycan 
Dövlət  Sistemi  haqqında  danışdıqda,  Azərbaycan  Respublikasının  Nazirlər 
Kabinetinin 30 aprel 1992-ci il tarixli 239  nömrəli Qərarı nəzərdə tutulur. 
Həmin qərara əsasən: 
1.  Fövqəladə  halların  qarşısının  alınması  və  belə  hallarda  fəaliyyət  üzrə  Ümumittifaq 
Dövlət  Sistemində  Azərbaycan  Respublikası  Dövlət  Məhəlli  Sistemi  yenidən  təşkil 
edilərək Fövqəladə halların qarşısının alınması və belə hallarda fəaliyyət üzrə Azərbaycan 
Dövlət Sistemi yaradılmışdır. 

2.  Fövqəladə  halların  qarşısının  alınması  və  belə  hallarda  fəaliyyət  üzrə  Azərbaycan 
Dövlət Sistemi haqqında təqdim olunan Əsasnamə təsdiq edilmişdir. 
3.  Fövqəladə  halların  qarşısının  alınmasına  və  nəticələrinin  aradan  qaldırılmasına 
respublikanın bütün qüvvələrini cəmləşdirmək məqsədilə Azərbaycan Respublikası Dövlət 
orqanlarına Fövqəladə halların qarşısının alınması və belə hallarda fəaliyyət üzrə vəzifələr 
həvalə edilmişdir. 
4.  Azərbaycan  Respublikası  Nazirlər  Kabinetinin  Fövqəladə  hallar  üzrə  Komissiyası 
yaradılmışdır. 
5.  Azərbaycan  Respublikası  Nazirlər  Kabinetinin  Fövqəladə  hallar  üzrə  Komissiyası 
haqqında təqdim olunan Əsasnamə təsdiq edilmişdir. 
6.  Azərbaycan  Respublikası  Nazirlər  Kabinetinin  Fövqəladə  hallar  üzrə  Komissiyasına 
qəza-xilasetmə,  qəza-bərpa  işlərinin  və  digər  təxirəsalınmaz  işlərin  təşkili  və  yerinə 
yetirilməsi  zamanı  rabitə  və  xəbərvermə  şəbəkəsindən  ilk  növbədə  üstünlüklə  istifadə 
etmək ixtiyarı verilmişdir. 
7. Azərbaycan Respublikasının müvafiq Dövlət orqanlarına tapşırılmışdır ki, Azərbaycan 
Respublikası Nazirlər Kabinetinin Fövqəladə hallar üzrə Komissiyası və Naxçıvan Muxtar 
Respublikası  Nazirlər  Kabineti  ilə  birlikdə    respublika  şəhərləri  və  rayonları  icra 
hakimiyyəti  orqanlarının  iştirakı  ilə  fövqəladə  hallar  rayonlarında  həyat  təminatı 
obyektlərində  bərpa  işlərinin  aparılması  üçün  müvafiq  tikinti,  ixtisaslaşdırılmış  və 
quraşdırma  təşkilatlarının  tərkibində  qəza-bərpa  dəstələrinin  yaradılması  qaydasını 
müəyyənləşdirilib Nazirlər Kabinetinə təqdim edilmişdir. 
8. Azərbaycan Respublikası Fövqəladə Hallar Nazirliyi, Azərbaycan Respublikası Rabitə 
Nazirliyi,  Azərbaycan  Respublikası  Dövlət  Televiziya  və  Radio  Verilişləri  Şirkəti  ilə 
birlikdə  Naxçıvan  Muxtar  Respublikası  Nazirlər  Kabinetinin,  Azərbaycan  Respublikası 
Nazirlər  Kabineti  Fövqəladə  hallar  üzrə  Komissiyasının,  Azərbaycan  Respublikası  Milli 
Təhlükəsizlik  Nazirliyinin  və  digər  əlaqədar  nazirliklərin  və  baş  idarələrin  iştirakı  ilə 
respublika rayon və şəhər icra hakimiyyəti orqanlarını təsərrüfat orqanlarını, habelə əhalini 
yaranmış  fövqəladə  hallar  və  onun  nəticələrinin  aradan  qaldırılmasının  gedişi  barədə 
məlumatlandırmaq  üçün  fəaliyyət  göstərən  xəbərdarlıq  və  müntəzəm  məlumatlandırma 
sisteminin  (o  cümlədən  bilavasitə  kütləvi  informasiya  vasitələri  ilə)  səmərəliyini 
yüksəltmək sahəsində tədbirlər görülmüşdür. 
9.  Azərbaycan  Respublikası  Dövlət  Sisteminin  qəza-xilasetmə  və  qəza-bərpa  daimi 
hazırlıq  dəstələrinin  fəaliyyətinin  hüquqi  və  maliyyə  əsaslarını  müəyyən  edən  normativ 
sənədlər hazırlanmışdır. 
10.  Azərbaycan  Respublikası  Nazirlər  Kabinetinin  Fövqəladə hallar  üzrə  Komissiyası  və 
Azərbaycan  Respublikası  Fövqəladə  Hallar  Nazirliyi  respublikanın  digər  əlaqədar 
nazirliklərinin  və  baş  idarələrinin  iştirakı  ilə  fövqəladə  halların  qarşısının  alınması,  belə 
halların  nəticələrinin  aradan  qaldırılması  üzrə  tədbirlərin  maddi-texniki  təminatı, 
maliyyələşdirilməsi,  bu  tədbirlərdə  iştirak  edən  vətəndaş  və  təşkilatların  əməyinin 
ödənilməsi,  zərərçəkənlərə  göstərilən  kömək,  vətəndaşların  məşğələlərə  xüsusi  məşqlərə 
cəlb  edilməsi  ilə,  habelə  lazımi  elmi-tədqiqat  işlərinin  həyata  keçirilməsi  ilə  əlaqədar 
xərclərin aparılması qaydalarına dair Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinə təqdim 
edilmişdir. 
11.  «Azəravtonəqliyyat»  Konserni,  Azərbaycan  Dəmir  Yolu  İdarəsi,  Azərbaycan  Hava 
Yolları  Dövlət  Konserni  «AZAL»  Xəzər  Dəniz  Gəmiçiliyi  İdarəsi,  Azərbaycan 
Respublikası Nazirlər Kabineti Fövqəladə Hallar Üzrə Komissiyasının tələbi ilə öz vəsaiti 
hesabına fövqəladə halların nəticələrinin aradan qaldırılmasına lazımi qoşun hissələrinin, 
xüsusi  dəstələrin,  qrupların  və  yüklərin  fəlakət  rayonlarına  və  geriyə  daşınmasını  ilk 
növbədə təmin edilməsi barədə tapşırıq verilmişdir. 

Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin Fövqəladə Komissiyasına zəruri hallarda 
bu  məqsədlər  üçün  Azərbaycan  Respublikası  Daxili  İşlər  Nazirliyinin,  Müdafiə 
Nazirliyinin, habelə digər nazirliklərin və baş idarələrin nəqliyyat vasitələrini cəlb etmək 
ixtiyarı verilmişdir. 
12.  Azərbaycan  Respublikası  Nazirlər  Kabineti  Fövqəladə  hallar  üzrə  Komissiyasının 
heyəti təsdiq edilmişdir. 
 
Azərbaycan  Respublikası  Nazirlər  Kabinetinin  fövqəladə  hallar  üzrə  Komissiyası 
haqqında Əsasnamə təsdiq edilmişdir. 
 
Ümumi müddəalar 
 Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin Fövqəladə hallar (FH) üzrə Komissiyası 
aşağıdakı məqsədlərlə yaradılır: 
-  Respublika  ərazisində  güclü  qəzalar,  təbii  fəlakətlər,  epidemiya,  epizootiyalar  və 
epifitotiyalar  zamanı  respublikanın  bütün  səviyyəli  idarəetmə  orqanlarının,  Fövqəladə 
halların  qarşısının  alınması  və  belə  hallarda  fəaliyyət  üzrə  Dövlət  Sistemi  qüvvə  və 
vasitələrinin daim fəaliyyətə hazırlığının təmin edilməsi;  
-  Fövqəladə  halların  qarşısının  alınması  və  nəticələrinin  aradan  qaldırılmasında 
respublikanın bütün səviyyəli idarəetmə orqanlarının fəaliyyətinin əlaqələndirilməsi;  
-  xilasetmə  və  qəza-bərpa  işlərinə,  əhalinin  həyat  və  təminatı  üzrə  tədbirlərə  və  fəlakət 
rayonlarından köçürülməsinə rəhbərlik edilməsi.  
Komissiya  Nazirlər  Kabinetinin  daimi  orqanıdır  və  öz  fəaliyyətində  Azərbaycan 
Respublikasının  Konstitusiyasını,  Azərbaycan  Respublikası  Prezidentinin  fərmanlarını, 
Azərbaycan  Respublikası  Ali  Sovetinin  qərarlarını  Azərbaycan  Respublikası  Nazirlər 
Kabinetinin  qərar  və  sərəncamlarını  və  digər  normativ  aktları,  habelə  bu  Əsasnaməni 
rəhbər tutur. 
Komissiya  Azərbaycan  Respublikası  Nazirlər  Kabinetinin  rəhbərliyi  altında  fəaliyyət 
göstərir  və  onun  şəxsi  tərkibi  Azərbaycan  Respublikasının  Nazirlər  Kabineti  tərəfindən 
təsdiq edilir. 
Fövqəladə  hallar  üzrə  Komissiyaya  Azərbaycan  Respublikası  Baş  nazirinin 
müavinlərindən biri başçılıq edir. 
 
Komissiyanın əsas vəzifələri 
 
-  Fövqəladə  halların qarşısının  alınmasına,  güclü qəzaların,  təbii fəlakətlərin,  epidemiya, 
epizootiya  və  epifitotiya  nəticəsində  dəyən  ziyanın  azaldılmasına,  təhlükə  potensiallı 
istehsalatlarda  işin  etibarlığının  yüksəldilməsinə,  xalq  təsərrüfatı  obyektlərinin  və  sosial 
sahələrin  ehtimal  olunan  Fövqəladə  hallara  davamlılığının  təmin  edilməsinə  yönəldilmiş 
tədbirlərin planlaşdırılması, işlənib hazırlanması və həyata keçirilməsi; 
Fövqəladə halların qarşısının alınması və belə hallarda fəaliyyət üzrə Respublika Dövlət 
Sisteminin  yaradılması  onun  orqanlarının,  qüvvə  və  vasitələrinin  fövqəladə  hallarda 
fəaliyyətə hazır saxlanması: 
-  profilaktika  tədbirlərinin  həyata  keçirilməsinə,  habelə  əhalinin  təhlükəsizliyinin  təmin 
olunması  problemlərinin  kompleks  halda  həlli  üzrə  elmi,  elmi-texniki  araşdırmaların, 
təcrübə-konstruktor işlərinin yerinə yetirilməsinə, fövqəladə hallarda fəaliyyət göstərmək 
üçün  nəzərdə  tutulan  dəstələrin  saxlanması  və  təminatına,  fəlakət  rayonuna  və 
zərərdidələrə yardım göstərilməsinə lazım olan xərclərin ödənilməsindən ötrü respublika-
maliyyə və maddi-texniki təminat sistemi yaradılması üzrə təkliflər hazırlayıb Azərbaycan 
Respublikası Nazirlər Kabinetinin müzakirəsinə verilməsinin təşkili;  
- Fövqəladə hallar barədə məlumatların, xəbərlərin toplanması və mübadiləsi, belə halların 
nəticələrinin  aradan  qaldırmaqdan  ötrü  qüvvə  və  vasitələr  ayrılması  məsələləri  üzrə 

nazirliklər,  baş  idarələr,  hərbi hissələrin və  donanmanın komandanlığı,  ictimai  təşkilatlar 
və hərəkatlar arasında qarşılıqlı fəaliyyətin təşkili;  
-  regional  fövqəladə  halların  yaranması  və  genişlənməsi  dövründə,  həmçinin  onların 
nəticələri aradan qaldırılan dövrdə fəaliyyətə rəhbərlik etmək.  
 
Komissiyanın funksiyaları və hüquqları 
 
Komissiya ona həvalə edilən vəzifələrə müvafiq olaraq: 
a) gündəlik fəaliyyətində aşağıdakı işləri təşkil edir və əlaqələndirir; 
-  Fövqəladə  hallarda  fəaliyyətə  hazırlığın  yüksəldilməsi,  əhalinin  təhlükəsizliyinin  təmin 
edilməsi,  sənaye,  energetika,  nəqliyyat,  rabitə,  sosial  və  mədəni-məişət  obyektlərinin 
fövqəladə  hallarda  işinin  etibarlığı  və  davamlılığının  artırılması  üzrə  respublika 
nazirliklərinin, baş idarələrinin və digər idarəetmə orqanlarının fəaliyyətini;  
-  ehtimal  olunan  fövqəladə  halların  və  onların  nəticələrinin  proqnozlaşdırılması, 
Azərbaycan Respublikasının ərazisində qəzalar, təbii fəlakətlər, epidemiya, epizootiya və 
epifitotiya  nəticəsində  yarana  biləcək  təhlükəli  zonaların  və  gözlənilən  ziyanın 
müəyyənləşdirilməsi işlərini;  
- təhlükə potensiallı obyektlərdə qəzaların qarşısının alınmasına, belə hallar baş verərkən, 
həmçinin  təbii  fəlakət,  epidemiya,  epizootiya  və  epifitotiya  hallarında  ehtimal  olunan 
ziyanın azaldılmasına yönəldilmiş profilaktik tədbirlər sisteminin hazırlanması üzrə işləri;  
- ehtimal olunan qəzaların, təbii fəlakətlərin, epidemiyanın, epizootiyanın və epifitotiyanın 
aradan qaldırılması üzrə fəaliyyət planının işlənib hazırlanması işlərini;  
-  profilaktika  tədbirlərinin  həyata  keçirilməsinə,  habelə  əhalinin  təhlükəsizliyinin  təmin 
olunması  probleminin  kompleks  halda  həlli  üzrə  elmi,  elmi-texniki  araşdırmaların, 
təcrübə-konstruktor  işlərinin  yerinə  yetirilməsinə,  fövqəladə  hallarda  fəaliyyət  üçün 
nəzərdə  tutulmuş  dəstələrin  saxlanması  və  təchizat  məsrəflərinin  ödənilməsinə,  qəzalar, 
təbii  fəlakətlər,  epidemiya,  epizootiya  və  epifitotiya  nəticələrinin  aradan  qaldırılması  və 
zərərdidələrə  yardım  göstərilməsinə  lazım  olan  xərclərdən  ötrü  maliyyələşdirmə,  maddi-
texniki təminat və maddi sərvətlər ehtiyatları sisteminin yaradılması üzrə işləri;  
-  fövqəladə  halların  qarşısının  alınması  və  onun  nəticələrinin  aradan  qaldırılması 
tədbirlərində ictimai təşkilatların və müvafiq təcrübəyə malik şəxslərin iştirakı üçün şərait 
yaradılması işlərini;  
-  Azərbaycan  Respublikası  əhalisinin  fövqəladə  hallarda  fəaliyyətə  hazırlanması  üzrə 
işləri;  
-  Komissiyanın  səlahiyyətinə  aid  məsələlər  üzrə  qanunvericilik  aktlarının,  Azərbaycan 
Respublikası  Nazirlər  Kabinetinin  qərarlarının  və  digər  normativ  sənədlərin  işlənib 
hazırlanması və onların yerinə yetirilməsinə nəzarət işlərini;  
- fövqəladə halların profilaktikası, qarşısının alınması və nəticələrinin aradan qaldırılması 
sahəsində  digər  dövlətlərin  təcrübəsinin  öyrənilməsi  və  ondan  istifadə  olunması, 
Komissiyanın  səlahiyyətləri  dairəsində  xarici  ölkələrlə  və  beynəlxalq  təşkilatlarla 
ə
məkdaşlıq işlərini;  
b) Fövqəladə halların qarşısının alınması və belə hallarda fəaliyyət üzrə Respublika Dövlət 
Sisteminin işinə rəhbərlik edir; 
v) xilasetmə və qəza-bərpa işlərinin səmərəli surətdə icrasından ötrü tələb olunan müasir 
texnikanın,  avadanlıqların,  mexanizm  və  materialların  istehsal  edilməsi  və  alınmasını, 
təhlükəli  texnogen  və  təbii  hadisələrin  müşahidəsini,  onlara  nəzarət  sisteminin 
genişləndirilməsini, əhalinin mühafizəsini və fövqəladə hallarda normal həyat fəaliyyətini 
təmin edən vahid elmi-texniki siyasətin işlənib hazırlanmasında iştirak edir; 
q)  Azərbaycan  Respublikasının  ərazisində  əhalinin  həyatı  və  sağlamlığı  üçün  təhlükə 
potensiallı xalq təsərrüfatı obyektlərinin və hərbi xarakterli obyektlərin yerləşdirilməsinin, 
həmçinin  belə  obyektlərin  bağlanılmasının,  konservasiya  və  ya  ləğv  edilməsinin,  yaxud 

işinin  dayandırılmasının  məqsədəuyğunluğu  məsələlərini  nəzərdən  keçirir  və  müvafiq 
qərar qəbul edir; 
ğ
) Fövqəladə halların qarşısının alınması və belə hallarda fəaliyyət üzrə Respublika Dövlət 
Sistemi  idarəetmə  orqanlarının  qüvvə  və  vasitələrinin  komandir-qərargah  və  ixtisas 
təlimlərinin keçirilməsini təşkil edir; 
d)  Fövqəladə  hallarda  idarəetmə  üzrə  və  belə  halların  nəticələrinin  aradan  qaldırılması 
üzrə  respublika  əhəmiyyətli  mütəxəssis  kadrların  hazırlanması  və  onların  ixtisaslarının 
artırılması işinin təşkilinə rəhbərlik edir; 
e)  Fövqəladə  hallar  yaranması  barədə  xəbərdarlığı,  belə  halların  xarakteri  və  miqyası, 
nəticələrinin  aradan  qaldırılması  işlərinin  gedişi  barədə  lazımi  idarəetmə  orqanlarına  və 
ə
haliyə məlumatların çatdırılmasını təşkil edir; 
ə
) Azərbaycan Respublikasının ərazisində regional fövqəladə hallar yaranarkən xilasetmə 
və qəza-bərpa işlərinin aparılmasına bilavasitə rəhbərlik edir; 
j)  zərər  çəkmiş  əhaliyə  lazımi  sosial  yardım  göstərilməsi,  onun  həyat  təminatı,  fəlakət 
rayonlarından köçürülməsi işlərini təşkil edir və əlaqələndirir; 
z)  maliyyə  və  maddi-texniki  ehtiyatlardan  səmərəli  istifadə  olunmasını,  həmçinin 
təşkilatların və vətəndaşların verdikləri, o cümlədən, xaricdən göndərilən yardım xarakterli 
materialların və maliyyə vəsaitinin uçotunu və bölüşdürülməsini təşkil edir və ona nəzarət 
qoyur; 
i) qəza və fəlakətin səbəblərinin aşkar edilməsi üzrə Komissiyanın işində iştirak edir; 
k)  müvafiq  təcrübəsi  olan  ictimai  təşkilatların  və  vətəndaşların  (o  cümlədən,  xarici  ölkə 
vətəndaşlarının)  fövqəladə  halların  nəticələrinin  aradan  qaldırılması  tədbirlərində 
iştirakına şərait yaradılması üzrə işləri təşkil edir.