AZƏrbaycan miLLİ elmlər akademiyasi folklor institutu qarabağ: folklor da bir tariXDİr V kitab


Tayfa, nəsil və yer adları haqqında rəvayətlər



Yüklə 2,7 Mb.
səhifə29/29
tarix02.12.2016
ölçüsü2,7 Mb.
#664
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   29

Tayfa, nəsil və yer adları haqqında rəvayətlər

Boyəhmədli 39

Təhlə 58

Lənbəran 64

Alpoud 64

Çələbilər 65

Əyricə 66

Oğlanbaba 67

Yaranal Mədətov 69

Qaraatılan yer 69

Bərdə haqqında 70

Bəcirəvan 70

Xanərəb 70

Sübhanverdi 70

Bəhmənli 71

Yağlıvənd 75

Kərimbəyli 80

Alıxanlı 83

Kürdmahmudlu 84

Mirzəli nəsli 86

Qızılbaş yeri 86

Həlim gölü 87

Min igidli Horadiz 87

Avdılrəhimin dərəsi 87

Kar daşı 88

Abdal-Gülablı 88

Qızıl qaya 89

Beyləqan və Biləsuvar haqqında 90



Tarixi şəxsiyyətlər, qaçaqlar, tanınmış insanlar və pəhləvanlar haqqında rəvayətlər

Eləmisən, eləyiblər 91

Şah Abbas və vəziri 91

Dünyanın səfası 92

Şükür bəy 92

Kərim bəy 95

Adıgözəl bəy 97

Hacı Avas 100

Savalan bəy 102

İsfəndiyar xozeyn 102

Qurbanəli xozeyn 103

Hacı Baxış 105

Məhəmməd əfəndi 107

Sarıtel Aslan 108

Qaçaq Camal 113

Xanalı 115

Qaçaq Səfər 116

Can Həsən kəndi 117

Hacı Qara 118

Cəfər ağa 119

Şirvan şah 119

Pəhləvan Xəlil 120



Müxtəlif mövzulu rəvayətlər

Can övladdan şirindir 120

Allah özünə layiq olanı aparır 120

Hərənin dərdi özünə dəvə boydadır 121

Naşükür insan 122

Allah çalışana əl tutur 122

Yolçuynan kəndli 123

Var-dövlətinin azaldılmasını istəyən adam 124

Allahla şərikə girən adam 125

Üç qardaş və yeznə 126

Birini bilirsən, birini bilmirsən 126

İki aşıq və hazırcavab gəlin 127

Əsil-nəcabət nəsilnəndir 128

Meşəbəyi və ağıllı arvad 128

Əfətli ötdü, əyilmədi, götdü 129

Çobanın dütdəyi 129

Qonaqçı və baqqal 131

ETNOQRAFİK MƏTNLƏR

Novruz adətləri 133

Toy adətləri 133

Çilə kəsmə 136

Həmzad kəsmə 138

Ruh tutma 139

Qorxuluq götürmək 139

Övlatda nəvə, dövlətdə dəvə 139

At haqqında 141

Qoyunçuluqla bağlı mətnlər 141

Kişi kişinin itinə daş atmaz 147

Çobanlar haqqında 151

İtiyini axtarmamaq fərsizlikdir 151

Yol körəməzi 152

Eydirmə süt 153

Alaçığın hazırlanması 154

Çomağın hazırlanması 155

Dəyirman haqqında 156

Dolu duası 157

İNAMLAR 158

NAĞILLAR

Məhəmmədin nağılı 161

Sehrli üzük 168

Allah xofu 170

İbadət yaxşıdı, yoxsa səxavət? 173

Allaha pənah 178

Allahdan dilək istəyən kişi 179

Evə gələn bəla 180

Yazıya pozu yoxdur 181

Əcəldən qaçmaq olmaz 183

Övladını Əzrayıldan qaçıran ana 184

Əzrayılın xəbərdarlığı 185

Tacir oğlu 186

Süleyman peyğəmbər və bayquş 188

Süleyman və qara qul 191

Süleyman və qoca dünya 193

İsgəndərin buynuzu var 194

Odunçunun nağılı 195

Arvadın eləsi də var, beləsi də 197

Həllac Şah Abbas 198

Dünyanı necə tutsan, elə də gedər 202

Şah Abbas və üç cavan 203

Elmin başı səbrdir 204

Yuxuyozan 205

Dəmirçinin nağılı 206

Etibarsız qardaş 208

Belə də qalmaz 212

Peyğəmbərin Allaha iltiması 214

Adama gərək Allah verə 216

Oğul dağı, quyruq yarası 217

Bizimki bacadan töküləcək 218

Şah və dəmirçi 220

Çörəyə ehtiram 221

Qaraçuxası yatmış adam 222

Kasıb qonşu 223

Yola nərdivan salaq 223

Çirkin qızın bəxti 224

Qız südü, qısraq südü 225

Loğman 226

Əşəddi oğru 227

Xəmir xalanın nağılı 228

Varlı və kasıb qonşu 229

Şahın qiyməti 231

Cavan qalmağın sirri 232

At, arvad və qonşu 233

Uşaq doğan Molla Məmməd 234

Bəhlulun qəribə hərəkətləri 236

Sözgəzdirən arvad 237

Hədiynən Mədi 238

Axmaq arvad 239

Padşah və kasıb qonşu 240

Səndən kişi çıxmaz 242

İki nökər 243

Bəxtsiz adam 244

Döyülən axmaq 246

Çobanın səy arvadı 248

Bizim nəsildə day basan olmayıb 249

Səbətə salınmış tülkü 250

Salamı kimə verdi? 252

Tülkünün qurbanı 252



LƏTİFƏLƏR

Hüzrü-əz günah 254

Bəhlul Danəndə 254

Şah Abbas və Kəlniyyət 258

Abdal Qasım 259

Kor Şakir 275

Damda qalanınızı kim düşürəcək? 277

Motal məni boşlamır 278

Mən çınqıllığa düşdüm, sən irəli hoppan 278

Erməni, müsəlman və gürcü 279

Üüüüç gün 279

Maral əhvalatı 280

Xərcsiz gəlin 280

Gəzəyən arvad 281

Xan və xanəndə 281

Sizi yandıran balnan qayğanaqdı 281

Mələməyimi eşidərsən 282

İkisi də üstünə gəldi 283

Keçiləri kim ötürəcək? 283

Dəyişik düşmüş adam 284

İkisindən biri məhv olacaq 284

Qırx qarğa 285

Mollanın yalanı 286

Diri-diri cənnətə girmək istəyir 287

Xan və nökər 287

Əlac yoxdu, xaroşiy 288

Kəndə tabaq sındıran gəlib 288

Məlığa düdüh verirəm 288

Dədənin ehsanı olsun 289

Qasan kurit, Qusan kurit 289

Xalça burada neçəyə gedir? 290

Bic Paşa 291

Lotu Əmirqulu 291

ATALAR SÖZÜ VƏ MƏSƏLLƏR 293

BAYATILAR 297

LAYLALAR, OXŞAMALAR 319

TAPMACALAR 320

CIRNATMALAR 323

MAHNILAR

Şəkinin, Şirvanın dağ maralıyam 324

Boz at gəlir toza-toza 324

AŞIQLAR VƏ EL ŞAİRLƏRİ

Valeh və Zərniyar 325

Aşıq Valeh və ustadı Aşıq Səməd 366

Aşıq Fehruz ilə Aşıq Valehin deyişməsi 369

Aşıq Mahmudla Aşıq Valehin deyişməsi 376

Aşıq Valehin Kərbəla səfəri 384

Naxçıvanlı Aşıq Süleymanla Aşıq Valehin deyişməsi 402

Aşıq Valeh ilə Aşıq Musacanın deyişməsi 409

Aşıq Valeh ilə Bağdasər 411

Aşıq Valehin Şuşa səfəri 412

Qızla gəlinin bəhsi 414

Sözün qiyməti 416

Xəstə Qasım 417

Aşıq Ələsgər Dəli Alının toy məclisində 419

Aşıq Ələsgər Boyəhmədlidə 421

Topal Cəlil 422



SÖYLƏYİCİLƏR HAQQINDA MƏLUMAT 425

Qarabağ: folklor da bir tarixdir, V kitab

(Bərdə, Füzuli, Ağdam, Şuşa və Zəngilandan

toplanmış folklor örnəkləri).

Bakı, “Zərdabi LTD” MMC, 2013.


Nəşriyyat redaktoru:



Nigar Həsənova
Kompyuterdə yığan:

Səfa Əliyeva
Korrektor:

Elnarə Əmirli
Kompyuter tərtibçisi və

texniki redaktoru:



Ruhəngiz Əlihüseynova

Kağız formatı: 70/100 1/16

Mətbəə kağızı: №1

Həcmi: 38 ç/v

Tirajı: 330

Kitab Azərbaycan MEA Folklor İnstitutunun

Kompyuter Mərkəzində yığılmış, “Zərdabi LTD” MMC-də

ofset üsulu ilə çap olunmuşdur.




1 Ənvər Çingizoğlu. Cavanşir-Dizaq mahalı, Bakı:Mütərcim, 2012, s.26

2 Yenə orada, s.45

3 Ağdam rayonunun Abdal-Gülablı kəndindədir.

4 Ağdam rayonunun Baharlı kəndindədir.


5 Qumum – bardaq

6 Cocoxor – dalaşqan, tez özündən çıxan adama deyilir.

7 Baydağ – bayraq

8 Durbit – durbin

9 Casıd – qasid

10 Gərray – özünə arxayın olan, özünə güvənən

11 Qara – gecə basqını

12 Cüür – cığır

13 Kinə – dərman

14 Rahat – rəiyyət

15 Siyav – iki təkərli araba

16 Kisəv – qənimət

17 Qızqanırmış – qısqanırmış

18 Qijiy maya – həvəsə gələn maya

19 Bu adət təhlə camaatından qeydə alınıb.

20 Künə – mülayim xasiyyətli

21 Təlif – təklif

22 Qumzanır – tərpənir

23 Əşəddi oğru – usta oğru


24 Çer – çəp

25 Tayça – fındıq, zoğal çubuğundan hörülən səbət

27 Qarbını – arxası

28Çaxmaq Şuşanın Cənub şərqindəki meşənin adıdır.

29 Şuşada meşə adı


30 Füzuli rayonunda kənd

31 Şıxlı, Dədəli - Füzuli rayonunun kəndləri

32 Arqalı – yer adı

33 “Sözün qiyməti” istisna omaqla, Aşıq Valehlə bağlı bütün mətnlər Aşıq Xaspoladın şəxsi arxivindən götürülmüş və toxunulmadan, kiçik düzəlişlərlə oxuculara təqdim olunur.

34 Əlafiyət – içalat

35 Tavar saz – ustad aşıqların gəzdirdiyi doqquz simli saz

36 Pülənd – uca

37 Mənəndi-pişəng – fişəng kimi

38 Tiri xətəng – ox

39 Kaf – öküz

40 Mürdə, zində – ölü, diri

41 Dər – qapı

42 Dərinə – önünə

43 Kötül – baramaqurdunun xarab olmuşuna deyilir

44 Zamın – dirək

45 Məhəvəl – tapşırmaq, həvalə etmək


Yüklə 2,7 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   29




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin