Dissertasiyanın quruluşu. Dissertasiya giriş, iki fəsil, nəticə və isti-
fadə olunmuş ədəbiyyat siyahısından ibarətdir.
TƏDQİQATIN ƏSAS MƏZMUNU
Dissertasiyanin “Giriş” hissəsində mövzunun aktuallığı əsaslandırılır,
tədqiqatın obyekti, predmeti, məqsəd və vəzifələri, elmi yeniliyi, elmi-nə-
zəri və praktik əhəmiyyəti və s. nəzərə çatdırılır.
Dissertasiyanın I fəsli “Cəlil Məmmədquluzadənin bədii əsərlərin-
də şəxs adlarının üslubi xüsiyyətləri” adlanır. I fəsil 6 yarımfəsildən iba-
rətdir.
I fəslin birinci yarımfəslində “Nəsr əsərlərində işlənən şəxs
adlarının üslubi məsələləri”ndən bəhs edilir. Hər bir xalqın milli-mədəni
inkişafında, ədəbi dilinin zənginləşməsində mühüm rol oynayan amillərdən
biri də onomastik vahidlərdir. Özlüyündə dilçilik elminin müəyyən bir sa-
həsinin materialını təşkil edən onomastik vahidlərin həm də zəngin üslubi
imkanları vardır. Bu baxımdan onomastikanın mühüm bir qolunu təşkil
edən antroponimika da istisna deyil. Xüsusən satirik üslubun formalaş-
masında antroponimlərin üslubi imkanlarından geniş istifadə olunduğunu
görmək mümkündür. T.Hacıyev bu barədə yazır: “Onomastika xalqın
tarıxini əks etdirən faktlardandır. İnsan adlarının yaratdığı təbəqələr xalqın
tarixi inkişafı mərhələlərinə uyğundur”
1
.
Təsvir, yaxud təqdim etdiyi surətin adı yazıçı üçün çox böyük üslubi
məna kəsb edir. Ədibin nəsr əsərlərindəki antoponimlər aparıcı üslubi
mövqedə dayanır. Nəsr əsərlərinin üslubi imkanlarına dair aparılmış araş-
dırmalar göstərir ki, onomastik vahidlər milli koloritin gücləndirilməsi, ob-
razların daha canlı alınması məqamlarında ən dəyərli dil vahidi rolunu oy-
nayır.
I fəslin ikinci yarımfəslində “Şəxs adlarının gerçək və ironik mə-
Dostları ilə paylaş: |