Azərbaycan Respublikas Təhsil Nazirliyi

Cədvəl-1. Pul siyasəti və xalis ixrac effekti: (dolların timsalında)

Yumşaq pul-kredit siyasəti	Sərt pul-kredit siyasəti
Problem: inkişafın aşağı düşməsi	Problem: inflyasiya
yumşaq pul-kredit siyasəti (aşağı faiz dərəcəsi)	sərt pul-kredit siyasəti (yuxarı faiz dərəcəsi)
dollar üçün xarici tələbin azalması	dollara xarici tələbin artması
dolların qiymətdən düşməsi	dolların qiymətinin yüksəlməsi
xalis ixracın artması	xalis ixracın azalması

Pul-kredit siyasəti həyata keçirilərkən Mərkəzi Bank açıq bazardakı əməliyyatlar zamanı özünün valyuta ehtiyyatlarından istifadə edir.Yumşaq pul-kredit siyasəti (sərt pul-kredit siyasəti) həyata keçirilərkən dövrüyyədə pul kütləsi artır ki, bu da nəticədə məcmu tələb genişlənəcək (və yaxud əksinə).2006-cı ildə bu Azərbaycanda 1,9 mlrd dollar təşkil etmişdir. Yeni inkişaf istiqamətlərinin reallaşması və dinamik iqtisadi artım şəraitində Mərkəzi Bank 2006-ci ildə makroiqtisadi sabitliyin və milli iqtisadiyyatın rəqabət qabiliyyətinin qorunmasına, habelə büdcə-investisiya siyasətinin reallaşmasına dəstək verən pul-valyuta siyasəti həyata keçirmişdir. Maliyyə vasitəçiliyinin inkişafının mühüm göstəricisi olan və bank sisteminin pul yaratmaq qabiliyyətini xarakterizə edən pul multiplikatoru ilin əvvəli ilə müqayisədə 12,2% artaraq 1,3-ə çatmışdır. Beləliklə, bank sistemi Mərkəzi Bankın yaratdığı hər 1 manat pul kütləsi müqabilində 1,3 manat yaratmışdır. 2006-cı ildə ipoteka kreditləşməsi mexanizminin daşınmaz əmlaka tələbin artmasına əlavə stimul verir. Ölkəmizə daxil olan neft gəlirlərinin aktiv olaraq inkişaf məqsədləri üçün tələbi pula olan tələbiəhəmiyyətli artmışdır. Belə ki, pula tələbin göstəricisi olan M2 pul aqreqatı cari lin on bir ayı ərzində 2,3 dəfə artmış, pul kütləsininorta illik artım tempi isə 58,6% olmuşdur. Nəticədə qeyri-neft iqtisadiyyatının monetarizasiya səviyyəsi ötən ilə nisbətən 10%-i artaraq 21%-ə çatmışdır. Hər bir ölkənin makroiqtisadi tarazlığının əsas şərtlərindən birinsisi dayanıqlı bank sistemini fəaliyyət göstərməsidir.Bank sistemi özündə aşağıdakıları birləşdirir.

1. 
   Mərkəzi Bank
   
2. 
   Kommersiya bankları
   
3. 
   İxtisaslaşdırılmış maliyyə-kredit qurumları
   

Ölkəmizdə bank sisteminə nəzarəti həyata keçirmək üçün Mərkəzi Bank aşağıdakı göstəricilər üzrə normativlər və onların gözlənilməsini mütləq şəkildə kommersiya banklarının qarşısında qoyur.