Kollektiv qoruyucu avadanlığı- insanların həyatlarını və sağlamlıqlarını radiasiya qəzalarının nəticələrindən qorumaq üçün sığınacaq kimi nəzərdə tutulmuş qoruyucu bir quruluşdur.
Qoruyucu strukturlar, qorunma dərəcəsinə görə insanların ən azı 2 gün radioaktiv çirklənmədən qorunmasını təmin edən sığınacaqlara, radiasiya əleyhinə olan sığınacaqlara bölünür.
Radioaktiv çirklənmənin təsirindən qorunmaq üçün stasionar sığınacaqlar və radiasiya əleyhinə sığınacaqlar olmadıqda əhali yaşayış və ev binalarından - möhürlənməli olan mənzillərdən, otaqlardan, zirzəmilərdən, anbarlardan istifadə edə bilərlər.
Binaların möhürlənməsini həyata keçirmək üçün aşağıdakı tədbirlər görülməlidir:
- ventilyasiyanı söndürün (varsa);
- qapıları, pəncərələri, havalandırma deliklərini bağlayın;
- bacaları və havalandırma kanallarını bloklayın və ya yapışan bantla (lentlə) örtün;
- qapı və pəncərə çərçivələrindəki çatlaqları və digər sızıntıları yapışan lentlə möhürləyin.
Fərdi qoruyucu vasitələr-radioaktiv maddələrdən qorunmaq üçün hazırlanmış vasitələrdir. Tənəffüs qoruması və dəri qoruması olaraq təsnif edilirlər.
Tənəffüsün fərdi qoruyucu vasitələrinə aşağıdakılar daxildir: - filtrləmə maskaları GP-5, GP-7 və onların dəyişiklikləri;
- respiratorlar (yüngül tənəffüs qorunması) - R-2, RU-60M, RPG-67 və digərləri;
- ən sadə tənəffüs mühafizəsi - böyüklər üçün 30 × 20 sm (uşaqlar üçün 20 × 15 sm) ölçülü 10-12 təbəqədən hazırlanan, çox qalaqlı cuna sarğıdır.Sarğını islatmaq qoruyucu xüsusiyyətlərini artırır.
Fərdi dəri qoruma avadanlığı - dərini, geyim və ayaqqabıları radioaktiv çirklənmədən qorumaq üçün hazırlanmışdır.
Fərdi dəri qoruma avadanlığına aşağıdakılar daxildir: - kombinezonlardan (qoruyucu corablı şalvar), başlıqlı və əlcəkli bir gödəkçədən ibarət qoruyucu kostyum L-1 (şəkil 1.0);
Şek. 1.0. Xilasedici L-1 qoruyucu kostyumda işləyir
- qoruyucu yağış paltarından, corabdan və əlcəkdən ibarət OZK birləşmiş qol qoruyucu kostyum.
L-1 və OZK rezinləşdirilmiş parçadan hazırlanır və yenidən istifadə edilə bilər.