İxtiyarı diqqətdən sonrakı diqqət-şüurlu məqsədlərlə bağlıdır., yəni niyyətli olaraq başverdiyinə görə həmin diqqəti qeyri-ixtiyarı diqqətlə eyniləçşdirmək olmaz. Digər tərəfdən, onu ixtiyarı diqqətlə də eyniləşdirmək olmaz, çünki artıq burada diqqəti saxlamaq üçün sonrakı proseslərdə iradi cəhd tələb olunmur. Diqqətin bu növünün birinci mərhələsi ixtiyarı diqqətə, ikinci mərhələsi isə qeyri-ixtiyarı diqqətə oxşayır. Belə nəticəyə gəlmək olar ki, ixtiyarıdan sonrakı diqqət ixtiyarı olaraq baş verir və qeyri-ixtiyarı davam edir. Təlim prosesində ixtiyari diqqətdən sonrakı diqqət xüsusi əhəmiyyətə malikdir.
